Grensoverschrijdende ketentransactie: ICL in tweede schakel bij afhaal door tweede afnemer

Het HvJ EU oordeelt in deze zaak dat de levering in de tweede schakel van een grensoverschrijdende ketentransactie (ABC in twee landen) met afhaal door C in casu kwalificeert als de intracommunautaire levering. De reden is dat de afhaler C al vóór het intracommunautaire vervoer de beschikkingsmacht over de goederen heeft verkregen.

Deze uitspraak ligt in het verlengde van de eerdere arresten van het HvJ EU (Eurotyre I/Toridas) en geeft meer inzicht in grensoverschrijdende drie-partijen-leveringen.

Achtergrond

Partij A, BP Marketing GmbH, heeft in de periode van april tot oktober 2007 aardolieproducten verkocht aan partij B, BIDI Ltd, die na betaling de afhaalgegevens van de goederen heeft ontvangen. Partijen hebben afgesproken dat partij B verantwoordelijk is voor het vervoer van de producten van Duitsland (lidstaat A) naar Oostenrijk (lidstaat B) en gaf daarbij zijn Oostenrijks btw-nummer aan partij A.

Voordat partij B de goederen in Duitsland komt afhalen, verkoopt partij B de producten door aan partij C (belanghebbende, Kreuzmayr GmbH). Daarbij is afgesproken dat partij C de producten zal (laten) vervoeren (komt afhalen). Partij B geeft de afhaalnummers en afhaaldocumenten door aan partij C, maar informeert partij A niet over de gewijzigde afspraken.

Partij A beschouwt de leveringen aan partij B als intracommunautaire leveringen waarbij geen Duitse btw in rekening wordt gebracht. Partij B merkt de leveringen aan partij C aan als lokale (Oostenrijkse) leveringen waarover Oostenrijkse btw in rekening wordt gebracht. Deze btw wordt door Kreuzmayr na betaling van de factuur in aftrek gebracht.

Beslissing HvJ EU

Het Hof van Justitie EU beslist dat partij C, Kreuzmayr, al in Duitsland als eigenaar over de goederen kon beschikken, waarmee de levering van A-B een binnenlandse belaste levering is, en het intracommunautaire vervoer aan de levering B-C moet worden toegerekend.

Daarmee heeft Kreuzmayr ten onrechte Oostenrijkse btw in rekening gebracht gekregen en heeft zij geen recht op aftrek van voorbelasting. Hierbij is van belang dat zowel BIDI als Kreuzmayr op de hoogte waren van het feit dat de macht om als een eigenaar over de goederen te beschikken aan Kreuzmayr in Duitsland was overgedragen vóór het intracommunautaire vervoer. Dat BP Marketing hier niets van wist, is niet relevant.

Kreuzmayr heeft geen aftrek voor de ten onrechte aan BIDI betaalde Oostenrijkse btw. Het aftrekrecht kan immers niet worden uitgeoefend voor btw die enkel verschuldigd is omdat daarvan melding is gemaakt op de factuur.

Gevolgen voor uw onderneming

Als (laatste) afnemer betrokken bij afhaaltransacties

Als u als laatste afnemer in een keten van transacties goederen afhaalt in een andere EU lidstaat, dient u van uw tussenhandelaar in beginsel geen factuur met lokale btw te accepteren. De intracommunautaire transactie waarop het 0% tarief van toepassing is, is in dat geval immers uw aankooptransactie en niet een eerdere transactie in de keten waarbij de macht om als eigenaar over de goederen te beschikken is overgegaan in die andere EU lidstaat. Indien u de factuur al heeft betaald en de tussenhandelaar niet bereid zou zijn een gecorrigeerde factuur uit te reiken, rest u in beginsel slechts een civiele procedure om de btw alsnog terug te krijgen.

Slechts als uw tussenhandelaar btw in rekening brengt van de andere EU lidstaat waarin u de goederen komt afhalen, kan sprake zijn van terecht in rekening gebrachte btw. Echter, indien u die leverancier (tussenhandelaar) van voldoende documentatie voorziet ten bewijze dat de goederen door u naar een andere EU-lidstaat zijn vervoerd in verband met uw aankooptransactie, zou de tussenhandelaar het 0% tarief kunnen toepassen.

Wanneer u een factuur ontvangt met lokale btw uit een andere EU lidstaat dan de lidstaat waarin u de goederen komt afhalen terwijl die 0% had moeten berekenen, zult u de tussenhandelaar moeten verzoeken een gecorrigeerde factuur uit te reiken.

Als (eerste) leverancier betrokken bij afhaaltransacties

Als eerste leverancier kunt u bij afhaaltransacties door een buitenlandse partij er niet voetstoots vanuit gaan dat het 0%-tarief van toepassing is. Als uw klant zonder uw medeweten de goederen inmiddels heeft doorverkocht en zijn verplichtingen om op

te halen, heeft overgedragen aan een derde, wordt uw levering aan uw eigen klant beschouwd als een binnenlandse levering belast met btw.

Uit het arrest Euro Tyre valt af te leiden dat u in rechte wordt beschermd voor het toepassen van het 0% tarief (op voorwaarde dat uw klant zich heeft gemeld met het voornemen de goederen naar het buitenland te vervoeren

en u een buitenlands btw-nummer heeft overhandigd), maar die bescherming vervalt zodra u weet krijgt van de situatie en verzuimt alsnog lokale btw in rekening te brengen aan uw klant.

Als tussenhandelaar betrokken bij afhaaltransacties

De tussenhandelaar die de goederen heeft doorverkocht en in de lidstaat van levering de goederen laat afhalen door zijn klant, verricht in de lidstaat van afhaal in beginsel een intracommunautaire levering.

De leverancier zal de tussenhandelaar in een dergelijke situatie lokale btw moeten aanrekenen.

Op grond van de intracommunautaire levering is de tussenhandelaar in beginsel verplicht zich voor de btw te registreren in de lidstaat van afhaal en te voldoen aan de btw-compliance verplichtingen die in die lidstaat van toepassing zijn.

Advies

Indien u in uw bedrijf te maken heeft met grensoverschrijdende afhaaltransacties, adviseren wij u een grondige analyse te maken van de wijze waarop nu met dergelijke transacties voor de btw wordt omgegaan en eventueel noodzakelijke wijzigingen door te voeren. Uiteraard helpen wij u daar graag bij.