Heffing btw bij spaaracties wijzigt ingrijpend

09/11/18

Verstrekt u aan uw klanten zegeltjes, waardebonnen, digitale punten etc., bijvoorbeeld wanneer zij bij u goederen of diensten afnemen? En kunnen uw klanten deze punten vervolgens inruilen voor gratis producten of een korting op producten?

Dan hebben de nieuwe regels waarschijnlijk gevolgen voor uw btw-positie en uw administratie. Mogelijk bent u vanaf 2019 minder btw verschuldigd, maar er bestaat ook een kans dat u meer btw moet betalen. Ook biedt de nieuwe regeling kansen om de marketing van uw spaaracties te verbeteren.

Wanneer uw organisatie een loyaliteitsprogramma kent of regelmatig spaaracties voor klanten houdt, adviseren we u de gevolgen van de gewijzigde btw-regelgeving in kaart te brengen.

Nieuwe btw-regels voor spaaracties

Naar aanleiding van gewijzigde Europese regelgeving voor vouchers wordt ook de Nederlandse regelgeving op dit punt aangepast. Deze wijziging heeft ook gevolgen voor de zogenoemde ‘zegelregeling’ voor spaaracties. Het besluit dat op 6 november is gepubliceerd gaat hierover. De nieuwe regeling voor zegels heeft een complexe systematiek, maar in de praktijk is de regeling op hoofdlijnen als volgt samen te vatten.

Verstrekken zegels

In een loyaliteitsprogramma ontvangen klanten zegels (in alle denkbare varianten) als ze bij u goederen of diensten aanschaffen. Deze zegels kunnen gratis of tegen vergoeding worden aangeboden.

Wanneer een klant u betaalt voor de zegels bent u op het moment dat u de zegels verstrekt in ieder geval geen btw verschuldigd, als meerdere zegels nodig zijn om recht te krijgen op een tegenprestatie. Als u een waardebon verstrekt die direct op zichzelf al recht geeft op bijvoorbeeld een gratis product, dan gelden meer ingewikkelde regels en moet u mogelijk wel direct btw voldoen.

Inwisselen zegels

Met (bij)betaling door klant

Als de klant de volle spaarkaart komt inwisselen en daarvoor goederen of diensten met korting kan aanschaffen, moet u btw voldoen uit het hele bedrag dat uw klant heeft betaald: dat omvat zowel het bedrag dat voor de zegels is betaald als het bedrag dat de klant heeft bijbetaald om het product te verkrijgen.

Ook als een klant in natura voor punten betaalt, is deze regeling van toepassing. Dit kan bijvoorbeeld zo zijn, als uw klant zegels (punten) ontvangt voor het aanbrengen van nieuwe klanten of het maken van reclame voor uw organisatie op sociale media.
Als een bijbetaling zo laag is, dat deze enkel symbolisch is of in wezen niet bestaat, dan is deze regeling niet van toepassing.

De nieuwe regeling leidt voor bijvoorbeeld supermarkten, die veel producten tegen het verlaagd tarief verkopen vaak tot een gunstigere btw-positie dan de oude zegelregeling. Voor organisaties die vooral producten tegen het regulier tarief leveren, kan de nieuwe regeling soms juist nadeliger uitwerken.

Deze regeling geldt ook wanneer je voor de zegels apart hebt moeten betalen maar deze zonder bijbetaling kunnen worden ingewisseld.

Inwisselen zegels

Zonder (bij)betaling door klant

Als de klant de volle spaarkaart komt inwisselen en daarvoor gratis goederen of diensten ontvangt, zijn de gevolgen voor de heffing van btw minder duidelijk.

Bij inwisseling voor een goed is mogelijk btw verschuldigd op basis van een zogeheten fictieve levering. Feitelijk betekent dit dat btw verschuldigd is over de aankoop- of kostprijs van het gekregen artikel. Bij inwisseling voor een dienst komt geen fictieve heffing aan de orde. Wel dient u dan te onderzoeken of u recht op aftrek van inkoop-btw heeft.

Deze regeling is in de praktijk een stuk ingewikkelder en kan ongunstig uitwerken voor ondernemers die nu nog geen btw verschuldigd zijn voor de verstrekking van gratis goederen, omdat onder de huidige zegelregeling enkel btw hoeft te worden gecorrigeerd als er sprake is van een tariefverschil tussen gekochte artikelen en gekregen artikel. Onder de nieuwe regeling kan wel sprake zijn van een fictieve heffing.

Andere vragen die in een dergelijke situatie opkomen zijn:

Zijn de zegels wel echt gratis verstrekt? Als een klant in natura voor punten betaalt (zie hierboven), is voor de btw geen sprake van gratis zegels.
Wanneer is de fictieve levering wel en niet van toepassing? Als sprake is van relatiegeschenken of geschenken van geringe waarde, is geen btw verschuldigd wegens een fictieve levering. Mogelijk is dit bij uw spaaractie het geval. Dit kan een aanmerkelijk voordeel opleveren.
Hoe bepaalt u bij een fictieve levering de aankoop- of kostprijs om de verschuldigde btw te berekenen?

Mengvormen

Als bij uw spaaractie de klant soms wel moet betalen voor de zegels of bijbetalen bij verzilvering, maar soms ook niet, dan moet u op moment van inwisseling feitelijk vaststellen of een klant in dat geval wel of niet heeft (bij)betaalt. Afhankelijk daarvan moet u de eerste of de tweede hiervoor besproken regeling toepassen.

Wat kunt u nu doen?

De regeling treedt al in werking per 1 januari 2019. U heeft dus maar heel kort de tijd om te bepalen wat het effect van de nieuwe regels voor uw spaaracties is en om uw spaaracties hierop eventueel aan te passen.

Denk hierbij ook aan nieuwe mogelijkheden in sommige situaties, zoals het vermelden van een winkelwaarde (t.w.v.) zonder dat dit btw-gevolgen heeft.

Wij raden u daarom aan direct actie te ondernemen en de gevolgen van de nieuwe regels in beeld te brengen.