VAT in the Digital Age: wat is de huidige stand van zaken en welke invloed heeft het huidige voorstel op bedrijven?

15/11/23

VAT in the Digital Age (ViDA) is een wetsvoorstel dat is geïntroduceerd door de Europese Commissie om de uitdagingen aan te pakken die de opkomst van de digitale economie met zich meebrengt voor de traditionele btw-wetgeving. Daarnaast streeft ViDA ernaar om een eerlijke en efficiënte btw-inning binnen de Europese Unie te waarborgen.

ViDA is van toepassing op alle bedrijven die goederen of diensten verkopen in de Europese Unie, ongeacht of ze gevestigd zijn in een EU-lidstaat.

Huidige stand van ViDA

Op 8 december 2022 publiceerde de Europese Commissie het wetsvoorstel ViDA met als oorspronkelijk doel om het gefaseerd tussen 2024 en 2028 in te laten gaan. Echter, gezien er nog geen overeenstemming is over het volledige voorstel, wordt verwacht dat de implementatie van ViDA vertraging zal oplopen. Op 24 oktober 2023 heeft de ECON-commissie van het EU-parlement gestemd voor een vertraging van één jaar voor alle drie de pijlers van ViDA. Deze stemming is niet bindend, dus een andere tijdslijn is nog mogelijk, maar in ieder geval verwachten wij niet dat de maatregelen van kracht zullen worden vóór 1 januari 2025.

Oktober was een maand waarin de focus volledig op ViDA lag. Naast de ECON-vergadering op 23 oktober, kwam de Working Party on Tax Questions op 9 en 10 oktober opnieuw bijeen om verder te discussiëren over het ViDA-voorstel. Bovendien vond het ‘EU Tax Symposium’ plaats op 23 en 24 oktober, waarbij een paneldiscussie over het ViDA-voorstel en de impact ervan werd gehouden tussen vertegenwoordigers van zowel bedrijven als regelgevers. Hoewel het algemene standpunt over de vereenvoudigde btw-registratie positief lijkt, hebben de uitdagingen die worden veroorzaakt door digitale rapportage en de verplichtingen van platformeconomie vragen opgeworpen vanuit het bedrijfsleven.

Op 8 december 2023 zal naar verwachting de definitieve stemming plaatsvinden over de wijzigingen in ViDA tussen de politieke groepen van de EU tijdens de ECOFIN meeting. Tot het einde van het jaar worden meer ontwikkelingen rondom het ViDA-voorstel verwacht, waarbij de huidige parlementaire discussies wijzen op een vertraging op de oorspronkelijk voorgestelde tijdslijn. Op basis van de huidige status zouden de wijzigingen voor platforms en de enkele btw-registratie van kracht moeten worden vanaf 2026, terwijl de EU-brede elektronische facturatie en rapportage voor grensoverschrijdende B2B transacties nu wordt verwacht vanaf 2030.

Sinds ons oorspronkelijke artikel over ViDA, zie hier, is het voorstel besproken door de Commissie Economische en Monetaire zaken van het Europees Parlement. Als onderdeel van de parlementaire discussies werden in totaal 251 amendementen voorgesteld. De meeste van deze amendementen hebben betrekking op de e-invoicing en e-reportingverplichtingen. Een voorbeeld hiervan is de flexibiliteit met betrekking tot de bestaande clearing-modellen rondom e-invoicing en e-reporting die in het oorspronkelijke voorstel niet waren toegestaan. Lidstaten zouden nu toestemming krijgen om door te gaan met hun eigen nationale clearing-modellen. Het mogelijke toestaan van bestaande wetgeving die niet in lijn is met de EU-standaard laat al zien dat er een mogelijkheid bestaat dat er slechts beperkte harmonisatie zal ontstaan binnen de EU met betrekking tot elektronische facturatie en rapportage.

Wat zijn de laatste wijzigingen van ViDA?

Het ViDA-voorstel bestaat uit drie pijlers: 1) digitale rapportageverplichtingen, 2) aanpakken van uitdagingen van de platformeconomie en 3) voorkoming van meerdere btw-registraties in de EU. Onderstaande wijzigingen worden verwacht op het oorspronkelijke voorstel:

Digitale rapportage, zoals geïntroduceerd door het ViDA-voorstel, vereist dat bedrijven e-facturen binnen 2 dagen na uitgifte rapporteren. Alle nieuwe e-factureringsvoorschriften moeten de Europese standaard voor e-invoicing en e-reporting toestaan maar het nieuwste ViDA-voorstel lijkt het gebruik van deze standaarden optioneel te maken voor de lidstaten. wel de nieuwe implementatiedatum nu is verschoven naar 2030 of misschien zelfs later, zal e-invoicing ook de standaard worden voor intracommunautaire B2B-transacties, aangezien vanaf 1 januari 2024 geen afwijking meer nodig is.

Voorgesteld is om de deadline voor het rapporteren van intracommunautaire transacties, berekend op basis van de boekingsdatum in plaats van de uitgiftedatum, te verlengen van 2 dagen naar 10 dagen. Het is niet langer nodig om periodieke EU sales listings in te dienen. Een andere belangrijke wijziging in het nieuwste voorstel is het feit dat lidstaten hun binnenlandse e-reporting regimes kunnen voortzetten, zelfs als ze niet in overeenstemming zijn met het model van het ViDA-voorstel.

Bovendien zullen vanwege veiligheids- en privacy-aspecten het IBAN-nummer van de leverancier en het tijdstip van betaling geen deel uitmaken van de informatie die gerapporteerd dient te worden.

Aanpakken van uitdagingen van de platformeconomie: deze wijzigingen zullen naar zoals het er nu naar uitziet van kracht worden op 1 januari 2026. De aansprakelijkheid van platforms die leveringen van goederen in de Europese Unie vergemakkelijken, omvat alle B2C- en B2B-leveringen ongeacht de locatie van de leverancier. Platforms die B2C-afstandsverkopen van ingevoerde goederen aanbieden via het platform, moeten btw rapporteren via de Import One Stop Shop (IOSS).

Bovendien moeten platforms die kortdurende accommodatie- en transportdiensten aanbieden, de btw rapporteren en informatie verstrekken en opslaan voor deze diensten waarvoor de feitelijke leverancier niet aansprakelijk is voor het afdragen van btw. Voorgestelde wijzigingen zullen van invloed zijn op de plaatsvandienstregels voor facilitaire diensten aan particulieren, zodat de btw op deze diensten die door platforms worden verleend, verschuldigd wordt in de lidstaat waar de onderliggende transactie plaatsvindt. De nieuwste wijziging in het ViDA-voorstel verlaagt daarnaast de drempel van de huurtermijn waarbij de platformfictie van toepassing is van 45 naar 31 dagen..Tenslotte dient er twee jaar na de implementatie van de nieuwe platformregels een onderzoek te worden uitgevoerd om de effectiviteit te beoordelen.

Enkele btw-registratie: het doel van deze regel is om de administratieve verplichtingen van bedrijven te verminderen door te voorkomen dat bedrijven in bepaalde gevallen genoodzaakt zijn om in het buitenland te registreren. n. DIt betekent bijvoorbeeld dat vanaf 1 januari 2026 de vereenvoudiging voor voorraad op afroep (call-off stock) niet langer kan worden toegepast. Het One Stop Shop-systeem (OSS) zal worden uitgebreid om de overbrenging van eigen goederen te dekken. De OSS wordt ook uitgebreid naar alle soorten B2C-verkopen en naar de grensoverschrijdende verkoop van tweedehands goederen. Daarnaast wordt het verplicht voor lidstaten om een lokale verleggingsregeling toe te staan voor niet in de lidstaat gevestigde bedrijven. Deze bedrijven moeten zich evenwel kunnen registreren en lokale btw kunnen afdragen als ze dat willen.

Welke stappen kunnen bedrijven nu al nemen?

Bedrijven moeten goed letten op de veranderingen die ViDA met zich meebrengt. Hoewel de enkele btw-registratie mogelijkheden kan bieden om de compliance-verplichtingen van bedrijven te stroomlijnen, zullen de wijzigingen in platforms en de digitale rapportage die door ViDA worden geïntroduceerd, voor veel bedrijven extra verplichtingen met zich meebrengen.

Het voldoen aan de nieuwe regelgeving vergt veel tijd en implementaties hebben doorgaans een aanzienlijke aanlooptijd. Hoewel de ViDA-tijdlijn nog onzeker is, hebben veel EU-lidstaten al EU- implementatie derogaties ontvangen en e-complianceverplichtingen aangekondigd die voor de verwachte ingangsdatum van ViDA en los van deze voorstellen van kracht worden. Daarom moeten bedrijven al beginnen met het in kaart brengen van de geografische footprint en, waar e-compliance implementatie plaatsvindt, het herzien van het IT-landschap en de gerelateerde factureringsprocessen. Bovendien raden we bedrijven die (mogelijk) als platform fungeren aan ook de voorgestelde wijzigingen door ViDA nauwlettend te volgen en de impact op het bedrijfsmodel te bepalen.