Besluit lucratief belang in internationale situaties

02/12/21

Op dinsdag 23 november is een nieuw besluit van de Staatssecretaris van Financiën gepubliceerd inzake internationale lucratief belang situaties.

Het houden van een lucratief belang in internationale situaties is complex. Vanuit Nederlands perspectief worden de voordelen behaald met een lucratief belang mede gezien als een beloning voor werkzaamheden.

De vraag is dan vooral hoe deze voordelen behaald met een lucratief belang belast worden in een internationale situatie. Want hoewel de Nederlandse wetgever een verband acht tussen verrichte werkzaamheden (arbeid) en de genoten voordelen (beloning), kennen de meeste andere landen niet een dergelijk regime. Deze verschillen in waardering leiden tot onduidelijkheid over de kwalificatie van de voordelen voor de verdragstoepassing.

Uitgangspunt

De Staatssecretaris van Financiën heeft eerder aangegeven dat de voordelen uit een lucratief belang voor verdragstoepassing onder het niet-zelfstandige arbeid respectievelijk het bestuurders en commissarissen artikel kwalificeren. Dit is in lijn met de visie dat de voordelen mede een beloning zijn voor verrichte werkzaamheden.

Dit betekent dat in veel gevallen allocatie van een lucratief belang voordeel voor internationale werknemers plaats zal vinden op basis van de verhouding van fysieke werkdagen. Voor bestuurders loopt dit uiteen afhankelijk van het desbetreffende belastingverdrag. Dit leidt internationaal tot lastige situaties: in het geval van een dividend of vermogenswinst vindt het werknemers of bestuurders artikel meestal geen toepassing vanuit het perspectief van het andere land. Dit is een zogenaamde mismatch, wat in het slechtste geval kan leiden tot dubbele heffing als beide landen willen heffen over het voordeel.

Nieuw beleid in internationale situaties

De Staatssecretaris heeft in het nieuwe besluit van november 2021 het volgende besloten.

Voor individuen die (deels) werkzaamheden verrichten in Nederland en daarbij een lucratief belang houden wat mede een beloning oogt te zijn voor werkzaamheden verricht in Nederland, geldt dat de voordelen onder nationale wetgeving honderd procent belast zijn in Nederland.

Bij een lucratief belang dat ‘direct’ wordt gehouden, waarbij de voordelen vallen onder resultaat overige werkzaamheden in box 1, kan op basis van het belastingverdrag een pro-rata allocatie van het voordeel plaatsvinden op basis van het niet-zelfstandige arbeid dan wel bestuurders en commissarissen artikel. Dit hangt natuurlijk wel af van de feiten en omstandigheden.

Bij een lucratief belang dat ‘indirect’ wordt gehouden, vallen de voordelen onder het aanmerkelijk belang oftewel ‘box 2’ regime. Let op: er zijn wel enkele voorwaarden waaraan voldaan moeten worden om het aanmerkelijk belangregime te kunnen toepassen. Indien de voordelen inderdaad in box 2 vallen, dan kan onder een belastingverdrag het dividend- dan wel vermogenswinstartikel worden ingeroepen.

Kortom, in een internationale situatie is het volgende van toepassing. Onder het belastingverdrag wordt bij een direct gehouden lucratief belang gekeken naar het niet-zelfstandige arbeid dan wel bestuurders en commissarissen artikel. Bij een indirect gehouden lucratief belang is het dividend- dan wel vermogenswinstartikel van toepassing.

Concrete gevolgen

In sommige situaties neemt dit de onzekerheid over dubbele heffing weg. Dit zal vooral het geval zijn als u een indirect lucratief belang houdt en u buitenlands belastingplichtige bent. Als u dan kiest voor heffing op grond van het aanmerkelijk belangregime / box 2, dan zal uw woonland in de regel het heffingsrecht verkrijgen over de dividenden of de verkoopwinst als u uw lucratief belang verkoopt. Uiteraard kan het zo zijn dat bij een dividend ook nog wordt geheven aan de bron.

Zoals gezegd, zal het besluit niet in alle gevallen zonder meer helderheid verschaffen voor internationale situaties. Allereerst is het de vraag of u het belastingverdrag kan inroepen en of het verdrag in uw situatie toereikend is om dubbele heffing te voorkomen.

Dan een ander voorbeeld: bij een direct gehouden lucratief belang (box 1) zult u de feiten en omstandigheden duidelijk moeten hebben om te beoordelen welk land heffingsrecht heeft en over welk deel. Dit kan nog steeds tot complexe situaties leiden.

Ten slotte - en ongeacht of u uw investering direct of indirect houdt - is een lucratief belang vaak een complexe investering die in het buitenland soms geherkwalificeerd wordt naar loon. Mocht u een lucratief belang houden in een internationale situatie dan raden wij u ook om uw volledige belastingpositie te laten controleren.

Emigratie

Ook wordt in het besluit nog de situatie aangestipt waarbij er sprake is van emigratie en een indirect gehouden lucratief belang. Bij emigratie kan het zo zijn dat door een conserverende aanslag in box 2 er een mismatch ontstaat tussen de verkrijgingsprijs van het aanmerkelijk belang en de verkrijgingsprijs van het lucratief belang. Dit kan er voor zorgen dat niet aan de vereisten voor de toepassing van box 2 wordt voldaan, waardoor de voordelen uit het lucratief belang belast zijn in box 1. De Staatssecretaris heeft in het besluit een goedkeuring opgenomen voor situaties als deze, om er toch voor te zorgen dat het box 2 regime kan worden toegepast.

Een emigratie is helaas vaak complex en wij raden u aan dit nader te laten bekijken indien dit zich voordoet.

Wat betekent dit voor u?

Het onderhavige besluit neemt in sommige situaties weldegelijk onzekerheid weg over de fiscale behandeling van een internationaal lucratief belang. Toch is het zaak om uw casus zorgvuldig te bekijken om de consequenties voor u in kaart te brengen.

Neem vooral contact op als u vragen heeft over het besluit, dan wel over een (mogelijke) emigratie. Bent u meer in het algemeen geïnteresseerd in het lucratief belang en de daaraan verbonden vereisten? Wij kijken graag met u mee.