Thuiswerken, een vaste inrichting onder verdrag met België?

Wanneer is er (g)een vaste inrichting volgens het verdrag 

Voor de toepassing van het belastingverdrag tussen Nederland en België betekent de uitdrukking “vaste inrichting” een vaste bedrijfsinrichting met behulp waarvan de werkzaamheden van een onderneming geheel of gedeeltelijk worden uitgeoefend.

Op grond van deze definitie kan de thuiswerkplek van de werknemer een vaste inrichting vormen van de werkgever. Dit is het geval  als de thuiswerkplek duurzaam ter beschikking staat aan de werkgever en de werkgever zijn ondernemingsactiviteiten (deels) via deze thuiswerkplek uitoefent. 

Voor de thuiswerkplek is in de overeenkomst een drietal situaties omschreven waarin deze in principe niet ter beschikking staat aan de werkgever:

1. Er wordt onregelmatig of incidenteel thuis gewerkt, waarbij het thuiswerken geen onderdeel is van een vast arbeidspatroon. In dat geval is er geen aanleiding om een vaste inrichting te constateren omdat er geen sprake is van duurzaam ter beschikking staan aan de werkgever.

2. Er wordt structureel thuis gewerkt als onderdeel van een vast arbeidspatroon, maar de werknemer kan er ook voor kiezen om te werken op een werkplek die beschikbaar is in de vestigingsstaat van de werkgever. In dit geval kan niet worden gezegd dat de thuiswerkplek ter beschikking staat aan de werkgever. Het zal echter van de individuele feiten en omstandigheden afhangen of de werkgever “echt” een mogelijkheid biedt om op kantoor te werken.

3. De werknemer werkt structureel en verplicht thuis. In dit geval kan sprake zijn van een vaste inrichting van de werkgever. Het antwoord op de vraag óf sprake is van een vaste inrichting van de werkgever, hangt af van de vraag of de thuiswerkplek van de werknemer ter beschikking staat aan de onderneming van de werkgever. Dit is een feitelijke kwestie. Het is dus niet vereist dat de werkgever een juridisch recht heeft tot het gebruik van die plek (door een koop- of huurovereenkomst). Als praktische handreiking zijn Nederland en België overeengekomen dat de thuiswerkplek niet leidt tot de aanwezigheid van een vaste inrichting, wanneer de werknemer minder dan 50% van zijn arbeidstijd vanuit huis werkt gedurende een belastingjaar.

Er geldt nog ook nog een andere belangrijke uitzondering. Er is namelijk ook geen sprake van een vaste inrichting als de thuiswerkplek alleen wordt gebruikt voor voorbereidende- en/ of hulpwerkzaamheden die ten goede komen aan de werkgever. Wat betreft hulpwerkzaamheden kan worden gedacht aan secretariële, ict- en HR ondersteuning van de activiteiten van de onderneming.

Ook is niet uitgesloten dat wanneer de thuiswerkplek geen vaste inrichting vormt, de werknemer een vaste vertegenwoordiger vormt voor de werkgever in zijn woonland. Een vaste vertegenwoordiger is een bijzondere vorm van de vaste inrichting met dezelfde verplichtingen voor de werkgever. Een vaste vertegenwoordiger is een werknemer die de werkgever contractueel kan binden of een belangrijke rol daarbij heeft.