EU Fit for 55: Raad en EP klaar voor onderhandelingen

05/07/22

Update: het EU-parlement en de Raad van de EU hebben dinsdagochtend 13 december 2022 een voorlopig akkoord bereikt over het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM). Een aantal details, zoals de overgangsperiode en de uitfaseringsperiode, zijn nog afhankelijk van het resultaat van de onderhandelingen over de herziening van de EU-ETS. Nadat het EU-parlement en de Raad EU hierover overeenstemming hebben bereikt, moeten het Parlement en de Raad het CBAM formeel goedkeuren voor inwerkingtreding vanaf 1 oktober 2023. Zie onze CBAM-detailpagina voor meer informatie. De hieronder vermelde informatie is niet bijgewerkt en dateert dus nog steeds van 29 juni 2022.

In de afgelopen weken hebben het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie hun onderhandelingsposities bepaald op zes van de ‘Fit for 55’-voorstellen: de herziening EU-ETS, het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM), de Effort Sharing Regulation, CO2 emissions standards for cars and vans, LULUCF en het Social Climate Fund. Over het algemeen is de benadering van de Raad iets behoudender dan de openingspositie van het Europees Parlement. Zo is de inzet van de Raad de gratis CO2-emissierechten uit te faseren in een periode van tien jaar, van 2026 tot 2035, waarbij het standpunt van het Europees Parlement (EP) is om een uitfaseringsperiode van vijf jaar te hanteren, te beginnen in 2027.

Deze zes Fit for 55-voorstellen zijn nu gereed voor de zogenaamde Trialoog onderhandelingen tussen het EP, de Raad en de Europese Commissie. De Trialoog onderhandelingen zullen naar verwachting dit najaar plaatsvinden, aangezien het de bedoeling is dat een belangrijk deel van de maatregelen op 1 januari 2023 in werking treedt.

Voor meer detail over de inzet van het EP voor de Trialoog onderhandelingen, zie onze Tax News berichten ‘EU Fit for 55: EP adopts EU ETS and CBAM in rebound’ en ‘EU Fit for 55: EP needs to renegotiate key proposals’. Voor meer detail van de onderhandelingspositie van de Raad, zie ons Tax News bericht ‘EU Fit for 55: Council and EP ready to negotiate EU ETS’.

Wat betekent dit voor uw organisatie?

Hoewel nog moet worden onderhandeld tussen de Raad en het EP over de Fit for 55-voorstellen, zullen deze voorstellen zonder twijfel aanzienlijke gevolgen hebben voor bedrijven en particulieren. De uitkomsten van de onderhandelingen moeten voldoen aan de overeengekomen doelstellingen van de Europese Klimaatwet: een bindende EU-klimaatdoelstelling voor 2030 van een binnenlandse vermindering van de netto-uitstoot van broeikasgassen (uitstoot na aftrek van verwijderingen) met ten minste 55 procent ten opzichte van het niveau van 1990 in 2030.

De voorstellen zullen met name gevolgen hebben voor bedrijven die actief zijn in CO2-intensieve sectoren zoals ijzer, staal, aluminium, chemicaliën en energie. Daarnaast zullen ook bedrijven in de logistiek- en transportsector (met inbegrip van scheepvaart, wegvervoer en luchtvaart), de bouwsector en bedrijven die vastgoed en/of productielocaties in de EU bezitten en bepaalde materialen van buiten de EU gebruiken, aanzienlijke gevolgen ondervinden.

Aangezien een deel van de maatregelen zijn bedoeld om op 1 januari 2023 in werking te treden, is het belangrijk voor deze bedrijven om nu de toeleverings- en waardeketens onder de loep nemen, een duidelijker beeld krijgen van hun koolstofvoetafdruk (direct en indirect) en de potentiële kosten om deze komende maatregelen te overwegen. Ook moeten er processen worden opgezet om te voldoen aan de administratieve verplichtingen, bijvoorbeeld voor de CBAM tijdens de overgangsperiode die ingaat op 1 januari 2023.

Nu handelen creëert de benodigde tijd om het vereiste inzicht te verkrijgen en vervolgens passende maatregelen te kunnen nemen om de extra belastingen en heffingen die onvermijdelijk zullen voortvloeien uit de maatregelen van het ‘fit for 55’-pakket, te matigen. Ter ondersteuning van de business case voor investeringen die de CO2-voetafdruk verkleinen, is er een breed scala aan EU- en binnenlandse stimuleringsmaatregelen beschikbaar. Idealiter maken zowel de aanvullende belastingmaatregelen als de beschikbare stimulansen integraal deel uit van een duurzame business case-beoordeling.

Achtergrond van het fit for 55-pakket

Het doel van het Fit for 55-pakket is om uiterlijk in 2030 de netto broeikasgas-uitstoot (uitstoot na aftrek van compensatie) in de EU te reduceren met ten minste 55 procent ten opzichte van het niveau van 1990. Daarnaast is de doelstelling om tegen 2050 klimaatneutraliteit te zijn. Naast milieudoelstellingen heeft het pakket ook betrekking op bepaalde maatschappelijke aspecten van de energietransitie. Zo heeft het Sociaal Fonds voor het klimaat tot doel de maatschappelijke gevolgen van de uitgebreide regeling voor de handel in emissierechten te verzachten.