Nieuw belastingverdrag Nederland - België gepubliceerd

Het nieuwe verdrag

Op 21 juni hebben staatssecretaris Van Rij, de Belgische minister van Financiën Van Peteghem en de Vlaamse minister van Financiën Van Diependaele in Brussel het nieuwe belastingverdrag tussen Nederland en België ondertekend. Een week later is ook de tekst van het nieuwe belastingverdrag gepubliceerd. Het nieuwe verdrag zal het oude verdrag uit 2001 vervangen.

Het nieuwe belastingverdrag is belangrijk om dubbele belasting te voorkomen en misbruik te bestrijden. Ook biedt het nieuwe belastingverdrag een oplossing voor knelpunten onder het huidige belastingverdrag. Hierna leest u de belangrijkste wijzigingen.

Verdragstoegang

Belastingverdragen zijn vaak alleen van toepassing op personen (natuurlijk personen en rechtspersonen) die zijn onderworpen aan belastingheffing (‘liable to tax'). In het nieuwe belastingverdrag met België is echter opgenomen dat het verdrag van toepassing is indien de rechtspersoon voor de toepassing van de vennootschapsbelasting inwoner is van Nederland. Dit betekent dat de persoon niet ook 'liable to tax' hoeft te zijn. Hierdoor hebben meer personen toegang tot de verdragsvoordelen, zoals verenigingen en stichtingen. Voor de VBI en de FBI gelden echter wel specifieke regels, waardoor zij geen aanspraak kunnen maken op bepaalde specifieke verdragsvoordelen. 

Interest- en dividendbetalingen

Deelnemingsdividenden (voorwaarde: aandelenbezit ten minste 10% gedurende een periode van 365 dagen) zijn op basis van het nieuwe belastingverdrag uitsluitend belastbaar in de woonstaat van de verkrijger. Dit is een wijziging ten opzichte van het huidige belastingverdrag waarin is bepaald dat het bronland 5% (bron)belasting mag heffen. Voor portfoliodividenden blijft het bronlandpercentage 15%.

Ook ten aanzien van interestbetalingen geldt een wijziging. Onder het huidige verdrag geldt dat het bronland 10% bronbelasting mag heffen over interestbetalingen. Na invoering van het nieuwe belastingverdrag mag er geen bronbelasting op interest meer worden geheven.

Naar België geëmigreerde directeur-grootaandeelhouders

Het nieuwe verdrag bevat twee aanpassingen voor directeur-grootaandeelhouders met een eigen BV die naar België zijn geëmigreerd. In de eerste plaats wordt het onder het nieuwe verdrag mogelijk voor Nederland om tot tien jaar na emigratie dividenden te belasten, ook als de BV is meeverhuisd naar België.

In de tweede plaats is vastgelegd dat België onder het nieuwe verdrag bij verkoop van de aandelen of bij liquidatie van de BV geen belasting zal heffen als er nog een Nederlandse belastingclaim openstaat. Dit moet dan een claim zijn over de waardeaangroei van de aandelen van de directeur-grootaandeelhouder die was ontstaan in de periode dat deze aandeelhouder inwoner van Nederland was.

Antimisbruikbepalingen en belastingen over de winst

Het nieuwe verdrag bevat bepalingen om - eerder dan onder het huidige verdrag - winstbelasting te kunnen heffen in het land waar activiteiten worden uitgeoefend. Dit gebeurt door een aanscherping van het vaste inrichtingsbegrip. Deze bepaling komt voort uit het BEPS-project van de OESO. 

Ook staat in het nieuwe belastingverdrag een algemene antimisbruikbepaling waardoor de verdragsvoordelen kunnen worden geweigerd als een constructie of transactie als doel heeft om belasting te vermijden.

Heffingsbevoegdheid over beloningen betaald aan vennootschapsleiding

Beloningen betaald aan een lid van de vennootschapsleiding moeten onder het nieuwe verdrag worden gesplitst. Een lid van de vennootschapsleiding betekent een lid van de raad van bestuur of toezicht of een soortgelijk orgaan. 

Het deel van de beloning dat ziet op de werkzaamheden voor de vennootschapsleiding mag worden belast in het land waarin de vennootschap is gevestigd waarvoor de werkzaamheden worden verricht. Het overige deel van de  beloning dat ziet op andere werkzaamheden valt onder een andere verdragsbepaling (inkomsten uit dienstbetrekking).

 Leraren en hoogleraren

Volgens het nieuwe verdrag betalen over de grens werkende leraren en hoogleraren in principe belasting in het land waar zij werken. Daarmee betalen zij vaker belasting in hetzelfde land als waar zij hun sociale zekerheidspremies verschuldigd zijn. 

Sporters en artiesten

Onder het nieuwe verdrag zullen sporters en artiesten - anders dan onder het huidige verdrag - bij een kortdurend optreden over de grens geen belasting in het andere land meer verschuldigd zijn. Zij betalen over de desbetreffende inkomsten belasting in het land waar zij wonen.

Uitleg OESO-commentaar

Voor de uitleg van verdragsbepalingen welke zijn ontleend aan het OESO-Modelverdrag geldt het Commentaar bij het OESO-Modelverdrag op het moment van de toepassing van het Verdrag (dynamische verdragsinterpretatie). Hiermee wijkt het nieuwe verdrag expliciet af van de Nederlandse jurisprudentie. De Hoge Raad heeft namelijk bepaald dat moet worden uitgegaan van het commentaar ten tijde van het sluiten van het belastingverdrag en dat slechts een grote betekenis toekomt aan het OESO-commentaar van een latere datum als het gaat om een precisering of een verduidelijking van het verdrag.

Pijler 2

Pijler 2 voorziet in een belastingstelsel met een minimum effectief belastingtarief van 15% per jurisdictie. Bedrijven met een wereldwijde omzet van meer dan 750 miljoen euro zullen binnen de scope vallen van Pijler 2. Nederland is voornemens om deze wetgeving met ingang van 1 januari 2024 in te voeren (zie ook ons eerder Belastingnieuwsbericht). In de praktijk is discussie over de verhouding tussen de Pijler 2 wetgeving en belastingverdragen. In het nieuwe belastingverdrag met België is nu opgenomen dat een land Pijler 2 kan toepassen, ondanks de overige bepalingen in het belastingverdrag.

Grenswerkers

Over de situatie van grenswerkers die thuiswerken, zijn Nederland en België nog in gesprek. Er is voor gekozen om de ondertekening van het nieuwe verdrag niet te laten wachten tot deze besprekingen zijn afgerond. Dit onderwerp zal later worden geregeld bij Wijzigingsprotocol.

Wel is er in het nieuwe verdrag een wijziging opgenomen met betrekking tot de compensatieregeling voor Nederlandse grenswerkers. Deze regeling zorgt ervoor dat inwoners van Nederland die werken in België, geen belasting- en sociale zekerheidsnadeel ondervinden van hun grensoverschrijdende werkzaamheden. In het nieuwe verdrag zijn inkomsten van aandelenopties die in België in een ander belastingjaar worden belast dan in Nederland, uitgesloten van deze compensatieregeling.

Hoe nu verder

Het belastingverdrag moet nog door beide landen worden geratificeerd. Voor Nederland betekent dit dat de Raad van State om advies zal worden gevraagd. Daarna zal het nieuwe verdrag ter - stilzwijgende dan wel uitdrukkelijke - goedkeuring worden voorgelegd aan het parlement.