Assetmanagers moeten operationeel weerbaarder worden

14/01/20

Nieuw pensioenstelsel vraagt enorme transformatie

Vermogensbeheerders staan van verschillende kanten onder druk om hun operationele organisatie te verbeteren. Voor partijen in de Nederlandse markt is die noodzaak extra urgent, zegt Patrick Heisen. 'Een nieuw pensioenstelsel met een grotere mate van individualisering vraagt van vermogensbeheerders een enorme transformatie. Daarom is mijn boodschap: nu doorpakken zodat er over drie jaar een organisatie staat die dat aankan.'

Klanten willen in de keuken kijken

Wet- en regelgeving stelt voortdurend aanvullende en strengere eisen aan vermogensbeheerders. De minimale eisen worden daarom opgeschroefd en de druk van toezichthouders - in de vorm van onderzoeken, verzoeken om informatie en regulatory reporting - neemt navenant toe. PwC schat dat de compliancekosten in 2022 ongeveer tien procent van de inkomsten van assetmanagers zullen bedragen. En dan is er nog altijd geen euro verdiend. Daarvoor zijn vermogensbeheerders aangewezen op klanten die ook veeleisender worden. Met name institutionele beleggers willen meer dan voorheen maatwerk in zowel hun beleggingen als in de manier waarop zij bediend worden met rapportages, diensten en toegang tot personen op sleutelposities in de organisatie.

‘De hoeveelheid transparantie die institutionele beleggers willen rondom de selectie en de monitoring van vermogensbeheerders neemt enorm toe’, zegt Patrick Heisen, leider van de Asset and Wealth Managementpraktijk binnen PwC Nederland. ‘We zien vooral toenemende aandacht voor operational due diligence, dus hoe functioneren de processen, systemen en mensen van een organisatie? Dat komt voort uit het feit dat de veranderingen in het beleggingsbeleid van institutionele beleggers tegenwoordig meer vraagt van de vermogensbeheerorganisaties. Daarnaast is hun risicomanagement de afgelopen jaren steeds volwassener geworden, met meer nadruk op niet-financiële risico's en daarmee meer vragen aan assetmanagers over hun IT, HR en andere operationele aspecten.’

Hoge verwachtingen, tegenvallende prestaties en zorgen voor de toekomst

Hoe belangrijk institutionele beleggers dit vinden blijkt ook uit recent PwC-onderzoek waarin zij Operational Strength als eerste prioriteit benoemen in hun beoordelingen van assetmanagers. Uit datzelfde onderzoek blijkt ook dat assetmanagers juist op dit punt het meest achterblijven bij de verwachtingen van hun klanten. ‘Er zijn twee redenen waarom institutionele beleggers zich zorgen maken over de operationele capaciteiten van vermogensbeheerders. De eerste heeft te maken met de extreem lage rentes op dit moment, waardoor er een verschuiving in de allocatie naar alternatieve beleggingen zal plaatsvinden. Voor vermogensbeheerders brengt het goed organiseren van dergelijke beleggingen echt een hogere organisatorische complexiteit met zich mee. Als tweede komt daar bij dat beleggers ESG (Environmental, Social en Governance) steeds belangrijker vinden: dat is niet langer een apart product, maar moet een integraal onderdeel zijn van alle beleggingsprocessen. Ook dat stelt extra eisen aan de operationele sterkte van vermogensbeheerders.’

Assetmanagers in de spagaat

Klanten willen echter niet alleen hogere rendementen, meer maatwerk en transparantie en betere service, ze willen dat ook tegen lagere prijzen. ‘Voor assetmanagers betekent die druk op de opbrengsten dat ze heel goed naar hun operationeel model moeten kijken. Aan de achterkant zullen ze moeten standaardiseren, vereenvoudigen en automatiseren om zo efficiënt mogelijk te kunnen werken. Aan de voorkant hebben ze te maken met klanten met heel specifieke eisen en wensen. Dát is de spagaat waarin vermogensbeheerders tegenwoordig zitten.’

Digitale technologie biedt een oplossing

Om aan die druk te kunnen ontsnappen, zullen veel assetmanagers moeten investeren in een technologische transformatie. Ze zullen digitale oplossingen moeten gaan gebruiken waarmee de klantentevredenheid en de klantenbinding kunnen worden vergroot. Data analytics en kunstmatige intelligentie kunnen helpen om meer onderzoek en data sneller binnen te halen om daarmee beleggingsprestaties te verbeteren. Een derde categorie van digitale oplossingen omvat automatisering en robotisering en is gericht op het verbeteren van de operational excellence.

‘Maar met alleen investeringen in digitale technologie kom je er nog niet. Assetmanagers zullen tegelijkertijd moeten investeren in het aantrekken, opleiden en behouden van talent. Mensen zullen niet alleen in staat moeten zijn om al die nieuwe oplossingen te gebruiken. Ze zullen ook oude manieren van werken los moeten laten en nieuwe processen moeten ontwikkelen waarin die digitale mogelijkheden optimaal benut kunnen worden.’ Voor kleinere en middelgrote assetmanagers betekent dit dat schaalvergroting noodzakelijk is; alleen dan zijn de vereiste investeringen rendabel.

Extra uitdaging: het veranderende pensioenstelsel

Naast al deze uitdagingen die zichtbaar zijn in de gehele internationale assetmanagementindustrie is er voor Nederlandse vermogensbeheerders nog een ontwikkeling die tot extra druk op de organisatie leidt: de komende veranderingen in het Nederlandse pensioenstelsel. ‘Hoe die er precies uit gaan zien en wanneer ze gaan komen, is nog niet duidelijk. Één ding is wel zeker: het toekomstige stelsel zal een grotere mate van individualisering kennen dan het huidige.’ Vermogensbeheerders die al decennia voornamelijk business-to-business (b2b) georiënteerd zijn, zullen zich daarom moeten voorbereiden op een business-to-business-to-client (b2b2c) model.

Dat kan beginnen met het maken van een scan van de organisatie - vanuit het perspectief van de huidige klant - om te zien waar verbeterpunten zitten. Aanvullend kan geanalyseerd worden hoe goed een vermogensbeheerder in staat is te reageren op verschillende scenario's voor toekomstige veranderingen in de markt, bijvoorbeeld verandering van de huidige klant dan wel nieuwe klantgroepen met een meer individuele benadering. Daaruit volgt vaak een aantal no regret moves, maatregelen die in alle scenario's zinvol zijn. Denk aan het gebruik van nieuwe modules voor het aanbieden van producten en diensten aan klanten, het vereenvoudigen van het operationeel model door het aantal systemen te reduceren of taken te outsourcen en het opzetten van een professioneel datamanagementsysteem met daaraan gekoppeld analyses voor klanten, investeringen, risicomanagement en rapportages.

Nog drie jaar om het huis op orde te krijgen

Vermogensbeheerders die in hun huidige b2b-omgeving al de druk voelen om hun operationele sterkte te vergroten zullen helemaal een uitdaging ervaren als zij als gevolg van het veranderende pensioenstelsel aandacht moeten geven aan zowel individuen (niet-professionele beleggers) als aan instituten (professionele beleggers). ‘Om individuele beleggers te bedienen als onderdeel van b2b2c zal de vermogensbeheerder ze dienen te voorzien van informatie, te informeren over de impact van politieke en macro-economische risico's en te begeleiden bij het maken van beleggingskeuzes. Dat vraagt van vermogensbeheerders een enorme transformatie. Vandaar dat mijn boodschap voor hen is: niet wachten maar nú doorpakken en je operationele model versterken. Over zeg drie jaar moet dat afgerond zijn en moet er een organisatie staan die de transformatie van het pensioenstelsel aankan.’