Drie belangrijke wijzigingen Wet bedrag ineens

Aanpassing tweede uitbetalingsmoment

Staatssecretaris Wiersma heeft de Tweede Kamer op 12 oktober 2021 per brief geïnformeerd dat de mogelijkheid voor deelnemers om op of kort na de pensioendatum een bedrag ineens op te nemen van maximaal tien procent van het pensioenkapitaal toch minder ruim zal worden dan eerder gecommuniceerd. De staatssecretaris stelt een wetsvoorstel ter aanpassing van het tweede uitbetalingsmoment op. Het onderdeel bedrag ineens van de Wet bedrag ineens, RVU en verlofsparen was nog niet in werking getreden. De beoogde inwerkingtredingsdatum van het (aangepaste) voorstel is nog steeds 1 januari 2023.

Drie belangrijke wijzigingen

Het nieuwe wetsvoorstel beperkt de groep deelnemers die gebruik mag maken van uitstel. Ook wijzigt de timing van de uitbetaling en de berekeningssystematiek van de uitkering. Een korte toelichting op deze drie belangrijke wijzigingen:

1.    Beperking groep deelnemers

Alleen deelnemers die hun tweedepijlerpensioen laten ingaan tijdens de maand waarin ze de AOW-leeftijd bereiken of op de eerste dag volgend op de maand waarin zij AOW-gerechtigd zijn, mogen de uitkering van het bedrag ineens uitstellen naar het jaar na het bereiken van de AOW-leeftijd.

De uitstelregeling is niet meer toegankelijk voor deelnemers die hun pensioeningangsdatum hebben vervroegd naar een leeftijd voor het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd. De doelgroep van de regeling wordt hierdoor kleiner. Een lange periode tussen pensionering en het opnemen van het bedrag ineens blijkt volgens de Kamerbrief niet uitvoerbaar, zeker vanwege het grote risico op zogenoemde ‘life events’ zoals scheiding en overlijden tussen pensionering en de uitbetalingsdatum.

Voor deelnemers die na de AOW-leeftijd met pensioen gaan, is er geen fiscaal probleem. Zij worden immers al belast tegen de lagere loonheffingentarieven zonder AOW-premie. De AOW-leeftijd is in 2021 vastgesteld op de leeftijd van 66 jaar en vier maanden.

2.    Timing van de uitbetaling

Het uitstel van uitbetaling verschuift niet naar februari in het jaar na het bereiken van de AOW-leeftijd, maar naar januari. Februari was in de wettekst gekozen als maand waar naartoe uitgesteld kan worden, omdat dit makkelijker uitvoerbaar leek voor uitvoerders. Nu wordt er op verzoek van de pensioensector toch gekozen voor januari, omdat dit volgens pensioenuitvoerders beter uitlegbaar is aan de deelnemers.

3.    Berekeningssystematiek van de uitkering

Bij uitstel van de uitbetaling naar januari in het jaar volgend op de AOW-datum wordt vanaf de eerste periodieke pensioenuitbetaling uitgegaan van negentig procent van het pensioenkapitaal.
Indien de inmiddels gepensioneerde deelnemer overlijdt tussen de pensioeningangsdatum en de uitgestelde betaling van het bedrag ineens, wijzigt de situatie. Het gereserveerde bedrag ineens als zodanig komt dan immers niet tot uitkering, maar in plaats daarvan geldt bij overlijden voorafgaand aan de uitbetaling van het bedrag ineens een nabetalingsverplichting voor pensioenuitvoerders aan de (inmiddels overleden) gepensioneerde deelnemer ter hoogte van het verschil van de reeds uitgekeerde periodieke pensioenuitkeringen op negentig procent en honderd procent. De nabetaling hoort in de boedel van de overledene en komt zo terecht bij de rechtmatige erven. Voorheen zouden de uitkeringen worden gebaseerd op honderd procent van het pensioenkapitaal; vervolgens zou de uitkering van tien procent volgen en werd daarna de levenslange uitkering herrekend. Deze herrekening is nu dus niet meer nodig.