Overzicht pensioenactualiteiten 2022-Q1

Wetsvoorstel Wet toekomst pensioenen

De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft het wetsvoorstel Wet toekomst pensioenen op 30 maart 2022 bij de Tweede Kamer ingediend. De Wet toekomst pensioenen is de uitwerking van het Pensioenakkoord uit 2019.

Het wetsvoorstel bevat enkele verschillen ten aanzien van de consultatieversie. Daarnaast wordt een aantal onderwerpen verder uitgewerkt in de memorie van toelichting bij het wetsvoorstel. Wij hebben enkele belangrijke wijzigingen en toelichtingen hieronder op een rij gezet:

• De twee contracten van het nieuwe pensioenstelsel hebben andere namen gekregen. Het nieuwe pensioencontract (NPC) heet voortaan de solidaire premieregeling. De verbeterde pensioenregeling heet de flexibele premieregeling. De naamswijzigingen zijn eerder al bekendgemaakt, maar nu ook in de conceptwetgeving vastgelegd.
• Net als de consultatieversie kent ook het wetsvoorstel geen individueel bezwaarrecht bij invaren, onder andere om deelnemers in bescherming te nemen. In plaats van het individueel bezwaarrecht wordt tijdens de transitie een geschillenorganisatie in het leven geroepen. Bij de geschillenorganisatie kunnen klachten met betrekking tot (de wijze van) invaren worden ingediend.
• De partnerverklaring maakt haar intrede. Het nieuwe partnerbegrip zorgt voor veel discussie welke personen (onbedoeld) onder dit begrip komen te vallen. In een eerder actueelbericht hebben wij u hier al over geïnformeerd. De nieuwe partnerverklaring beoogt een einde te maken aan deze discussies. Door de partnerverklaring kan een stel aantonen dat het een duurzame relatie heeft.
• De rolverdeling tussen sociale partners en pensioenfondsen is verduidelijkt. Zo is verhelderd dat de keuze voor een regeling écht bij de sociale partners ligt en het fonds dit niet kan afwijzen.
• Het is toegestaan – behalve voor verplichtgestelde bedrijfstakpensioenfondsen – een leeftijdsafhankelijke premie te hanteren voor zover het gaat om risicopremie, zoals bij arbeidsongeschiktheid en nabestaandenpensioenen. is vastgesteld dat risicopremies maakt de partnerverklaring haar intrede om discussies rondom het nieuwe partnerbegrip bij het nabestaandenpensioen.

Besluit toekomst pensioenen

De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft het Besluit toekomst pensioenen (de lagere regelgeving bij de Wet toekomst pensioenen) ter consultatie gepubliceerd. Het Besluit toekomst pensioenen stelt onder andere nadere regels voor het wettelijk kader voor pensioenovereenkomsten, de waarborgen voor een evenwichtige transitie, de informatievoorschriften, de geschillenbeslechting en het fiscaal kader voor pensioenovereenkomsten. De consultatieperiode liep tot en met 30 april jl.

De reacties op de consultatie zijn inmiddels gepubliceerd. In totaal zijn er 44 reacties openbaar gemaakt, waaronder die van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en het Adviescollege toetsing regeldruk. De AFM heeft aangevoerd dat het Besluit nog op verschillende punten aanscherping behoeft om te waarborgen dat deelnemers op een begrijpelijke manier worden meegenomen in (de gevolgen van) de transitie. Het Adviescollege heeft geadviseerd dat inzichtelijker moet worden gemaakt of betrokken partijen de wettelijke verplichtingen kunnen uitvoeren en of het gekozen tijdpad voor de transitie (implementatie per 1-1-2027) volstaat.

Werkenaanonspensioen.nl online

Sociale partners hebben het informatieplatform www.werkenaanonspensioen.nl gelanceerd. Dit informatieplatform biedt werkgevers, werknemersvertegenwoordiging en pensioenuitvoerders praktische informatie en hulpmiddelen om de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel zo goed mogelijk te kunnen maken.

Het platform is een initiatief van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, werkgevers en vakbonden, de Pensioenfederatie, het Verbond van Verzekeraars, de Stichting van de Arbeid en de branchevereniging van financieel adviseurs Adfiz.

Oproep AFM: verbeter pensioencommunicatie

De AFM heeft op 22 februari 2022 haar rapport over de correctheid van pensioencommunicatie gepubliceerd. In het rapport concludeert de AFM dat de pensioencommunicatie niet altijd volledig, tijdig of juist is. De AFM erkent dat de aandacht van pensioenuitvoerders voor verbetering van de kwaliteit van de pensioenadministratie de laatste tijd is toegenomen.

Tegelijkertijd concludeert de AFM dat een correcte administratie geen garantie is voor correcte communicatie. Uit haar verkennend onderzoek volgt dat incidenten bij de omzetting van de pensioenadministratie naar communicatie ('de vertaalslag') nog steeds kunnen leiden tot incorrecte communicatie. Fouten zitten bijvoorbeeld in het gebruik van verouderde gegevens bij berekeningen of handmatige processen. Ook tekortkomingen in de administratie zelf kunnen leiden tot fouten in de communicatie.

Hoewel de communicatie bij slechts een klein percentage van het totaal aantal deelnemers fout gaat, heeft het door de grote aantallen aan deelnemers al snel betrekking op tien- of honderdduizenden deelnemers. Daarnaast is een complexe overgang naar het nieuwe pensioenstelsel aanstaande. De AFM roept pensioenuitvoerders daarom op de kwaliteit van de pensioencommunicatie te verbeteren vóór de pensioentransitie. Ook verwacht de AFM dat pensioenuitvoerders een correctiebeleid opstellen en kenbaar maken waarin beleid rondom de afhandeling van correcties is vastgelegd. Dit is van belang omdat deelnemers moeten weten waar zij aan toe zijn en wat zij kunnen verwachten in geval van correcties.

Klachtenprocedures pensioenfondsen moeten beter

De AFM heeft op 18 maart 2022 haar rapport over de klachtenprocedures van pensioenfondsen gepubliceerd. Naar aanleiding van signalen van deelnemers die moeilijk een klacht kunnen indienen, heeft de AFM onderzoek gedaan naar de klachtenprocedures van pensioenfondsen. In het onderzoek analyseerde de AFM de jaarverslagen, de websites en de klachtenregelingen van alle actieve pensioenfondsen in Nederland. Verder zijn er pensioenfondsen en pensioenuitvoeringsorganisaties (PUO’s) geïnterviewd.

In het rapport doet de AFM aanbevelingen over de vindbaarheid en de toegankelijkheid van de klachtenprocedures. De AFM heeft geconstateerd dat klachtenprocedures drempels kunnen bevatten voor deelnemers om hun klacht in te dienen, bijvoorbeeld door een juridisch ingestoken, afgebakende definitie voor ‘klacht’ te hanteren. De AFM doet in dit kader de aanbeveling dat elke uiting van ongenoegen door het pensioenfonds wordt gezien als klacht om de klachtenprocedures meer toegankelijk te maken.

Ook doet de AFM de aanbeveling klachtenprocedures beter vindbaar te maken op de website en in begrijpelijke taal uit te leggen hoe de procedure eruitziet. Ook worden pensioenuitvoerders aanbevolen de tevredenheid na afhandeling van een klacht te meten, zodat zij dit kunnen meenemen in de verbetering van hun eigen dienstverlening en het afhandelen van klachten. De aanbevelingen van de AFM worden opgenomen in de gedragslijn klachten pensioenfondsen die de Pensioenfederatie momenteel opzet.

Tot slot roept de AFM de wetgever op de klachtenprocedures van pensioenuitvoerders wettelijk te verankeren, bijvoorbeeld door een uniforme definitie voor het begrip ‘klacht’ te definiëren of door het opnemen van minimumvoorwaarden aan de klachtenafhandeling.