Actuele pensioenzaken

Overzicht pensioenactualiteiten 2024-Q3

Overzicht pensioenactualiteiten 2024-Q3
  • Marktsector
  • 18 okt 2024

PwC houdt u graag regelmatig op de hoogte van relevante pensioenontwikkelingen. In dit overzicht over het derde kwartaal van 2024 leest u onder andere over het servicedocument Transitiecommunicatie, het bedrag ineens, het Nibud-rapport pensioenpeiling en verschillende rechterlijke uitspraken.

Servicedocument Transitiecommunicatie Pensioenfederatie

Op 26 augustus 2024 is het Servicedocument Transitiecommunicatie Pensioenfederatie gepubliceerd. Het document dient als een uitgebreide gids voor pensioenfondsen om hun communicatieverplichtingen te beheren tijdens de overgang naar een nieuw pensioenstelsel. 

Het primaire doel van dit document is om pensioenfondsen te helpen voldoen aan de wettelijke vereisten die zijn vastgelegd in de Wet toekomst pensioenen (Wtp) en aanverwante regelgeving. Het biedt praktische richtlijnen en voorbeeldteksten om ervoor te zorgen dat de communicatie met belanghebbenden - zoals deelnemers, voormalige deelnemers, voormalige partners en pensioengerechtigden - duidelijk, nauwkeurig en tijdig is.

Belangrijke wijzigingen en vereisten:

  • Vier verplichte communicatiemomenten
    Het document beschrijft vier cruciale momenten waarop communicatie moet plaatsvinden: wanneer het transitieplan gereed is, wanneer het implementatieplan gereed is, vóór de transitie en na de transitie.
  • Eerste en tweede berekeningen
    Pensioenfondsen moeten twee sets berekeningen aan deelnemers verstrekken. De eerste berekening is een voorlopige schatting die vóór de transitie wordt verstrekt, en de tweede is een definitieve berekening die na de transitie wordt verstrekt.
  • Gelaagd communiceren
    Het document benadrukt een gelaagde benadering van communicatie, waarbij de meest relevante informatie eerst wordt gepresenteerd, gevolgd door meer gedetailleerde informatie.
  • Gebruik van eenvoudige taal
    Het advies is om eenvoudige taal te gebruiken, zodat alle deelnemers de verstrekte informatie kunnen begrijpen.
  • Navigatiemetafoor
    Het document verplicht het gebruik van een navigatiemetafoor om pensioenbedragen onder verschillende economische scenario's (pessimistisch, verwacht en optimistisch) te presenteren.
  • Digitale en schriftelijke communicatie
    Het document staat zowel digitale als schriftelijke communicatie toe, met specifieke richtlijnen over hoe deelnemers op de hoogte moeten worden gesteld van nieuwe of bijgewerkte informatie.
  • Rol van de AFM
    Het document bevat een sectie over de rol van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) bij het toezicht op de communicatieplannen en het waarborgen dat deze aan de regelgeving voldoen.
  • Voorbeeldteksten
    Het document biedt voorbeeldteksten voor de eerste en tweede berekeningen om pensioenfondsen te helpen bij het opstellen van hun communicatie.
  • Scenariosets
    Het document adviseert welke scenariosets te gebruiken voor berekeningen en hoe deze scenario's aan deelnemers te presenteren.

Bedrag ineens

Op 10 september 2024 heeft de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in een Kamerbrief aangegeven dat de inwerkingtredingsdatum van het bedrag ineens wordt uitgesteld van 1 januari 2025 naar 1 juli 2025. De parlementaire behandeling van het wetsvoorstel Wet herziening bedrag ineens staat gepland voor de week van 24 september, wat minder dan zes maanden overlaat voor het informeren van deelnemers. Hierdoor is de inwerkingtredingsdatum van 1 januari 2025 niet haalbaar. Het wetsvoorstel biedt mensen bij pensionering meer flexibiliteit in de aanwending van hun pensioen. Het keuzerecht zal nu niet eerder dan 1 juli 2025 in werking treden, afhankelijk van de voortgang van het parlementaire proces.

Op 25 september heeft het CDA een voorstel gedaan om het bedrag ineens niet te laten meetellen voor het toetsingsinkomen voor de toeslagen. De stemming over het wetsvoorstel staat gepland op dinsdag 8 oktober.

Op 30 september is de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in een Kamerbrief ingegaan op het voorstel van het CDA. De minister geeft aan dat de wijziging is bedoeld om de complexiteit en mogelijke gevolgen voor deelnemers en hun ex-partners aan te pakken, terwijl ook de administratieve uitdagingen en budgettaire gevolgen van de implementatie van de wijziging worden geëvalueerd. De minister raadt het amendement af dat voorstelt om een eenmalige betaling uit te zonderen van het toetsingsinkomen voor toeslagen. De minister benadrukt dat de keuze voor een eenmalige uitkering persoonlijk is en dat het uitsluiten van dit bedrag van het toetsingsinkomen het draagkrachtprincipe ondermijnt. Toeslagen zijn bedoeld om mensen met de laagste inkomens te ondersteunen bij het betalen van essentiële voorzieningen. Een uitzondering zou de complexiteit van het toeslagensysteem vergroten, terwijl de regering juist streeft naar vereenvoudiging.

Nibud-rapport pensioenpeiling

Op 16 juli 2024 is het Pensioenpeilingsrapport van de Nibud gepubliceerd. Er is onderzocht hoe we meer inzicht kunnen krijgen in de bekendheid van het nieuwe stelsel en in de wensen en behoeften van mensen met betrekking tot begeleiding en keuzes. De belangrijkste resultaten en aanbevelingen zijn: 

  • Bekendheid: de meeste mensen tussen de 25 en 67 jaar zijn niet goed op de hoogte van de veranderingen in het nieuwe pensioenstelsel. Oudere werkenden, theoretisch opgeleiden en mannen zijn iets beter geïnformeerd.
  • Behoefte aan keuzes: er is een aanzienlijke vraag naar pensioenopties en begeleiding. Mijnpensioenoverzicht.nl en pensioenuitvoerders worden vaak genoemd als gewenste begeleiders. Jongeren zien vooral een rol voor werkgevers.
  • Controle: mensen willen zelf beslissen of hun pensioen wordt overgezet naar het nieuwe stelsel.
  • Voorlichting: intensieve voorlichting en bewustwording zijn cruciaal, vooral voor jongvolwassenen, praktisch opgeleiden en vrouwen.
  • Begeleiding: het is belangrijk dat Mijnpensioenoverzicht.nl, pensioenuitvoerders en werkgevers duidelijk communiceren over de begeleiding bij keuzes.
  • Verwachtingen: niet alle gewenste keuzes zijn mogelijk. Het Nibud adviseert om duidelijkheid te geven over wat wel en niet kan om onvrede te voorkomen.

Pensioenpremie uitzendkrachten fors verhoogd na transitie

Vanaf 1 januari 2026 krijgen uitzendkrachten een nieuwe pensioenregeling. De totale pensioenpremie wordt 23,4 procent van de pensioengrondslag, waarvan de werkgever 15,9 procent betaalt en de werknemer 7,5 procent. Deze nieuwe regeling vervangt de huidige Basis- en Plusregeling en geldt voor alle werknemers vanaf achttien jaar.

Alle bestaande pensioenen worden overgezet naar de nieuwe regeling. Het pensioenvermogen blijft belegd, wat kan leiden tot variabele pensioenuitkeringen. Bij overlijden van een werknemer ontvangt de partner een levenslange uitkering en de kinderen een uitkering tot 25 jaar. Daarnaast blijft pensioenopbouw bij arbeidsongeschiktheid mogelijk onder bepaalde voorwaarden. Oudere deelnemers ontvangen compensatie voor mogelijk lagere pensioenopbouw in de nieuwe regeling. Bovendien krijgen alle deelnemers eenmalig extra pensioenkapitaal bij de overgang, afhankelijk van de financiële situatie van StiPP.

De nieuwe regeling maakt pensioenopbouw eenvoudiger maar duurder voor werkgevers. Voor nu hoeven werkgevers niets te doen; StiPP onderzoekt de haalbaarheid van de afspraken. De ABU zal werkgevers ondersteunen bij de overgang.

Kamerdebat vroegpensioen

Tijdens het Kamerdebat van 24 september 2024 kwam naar voren dat de huidige tijdelijke regeling, die mensen met een zwaar beroep in staat stelt eerder met pensioen te gaan, in 2026 afloopt. De minister werkt aan een nieuwe regeling. Op 1 oktober stemt de Kamer over de moties die tijdens het debat zijn ingediend. Hoewel de huidige regeling effectief is, bereikt deze ook groepen die oorspronkelijk niet bedoeld waren. Daarom is een meer gerichte aanpak noodzakelijk. De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Van Hijum, wil dat cao's de werkomstandigheden evalueren en dat jaarlijks wordt gecontroleerd of de regeling nog steeds goed functioneert.

Van Hijum geeft toe dat hij liever met vakbonden en werkgevers om de tafel had gezeten. ‘Ik kan niemand dwingen om deel te nemen aan de gesprekken', aldus de minister, ‘maar we hebben de vakbonden en werkgevers nodig en moeten investeren in die samenwerking.’

Gerechtshof Den Haag: Euronext handelde als goed werkgever bij pensioenoverdracht

De zaak betreft de opzegging van de uitvoeringsovereenkomst met een PMA (Pensioenfonds Mercurius Amsterdam) door Euronext, waarbij gepensioneerden Euronext verantwoordelijk houden voor het verlies van indexatieperspectief. VPE c.s. vorderden dat Euronext een nieuwe uitvoeringsovereenkomst sluit, een geldbedrag betaalt om gepensioneerden te compenseren, schade vergoedt, en erkent dat het tekortgeschoten is in de nakoming van de pensioenovereenkomst en goed werkgeverschap.

De zaak werd tot aan de Hoge Raad gevoerd, waar alle vorderingen van VPE c.s. werden afgewezen en het arrest van het hof Amsterdam werd vernietigd. De zaak werd vervolgens terugverwezen naar het hof Den Haag. De enige overgebleven rechtsvraag was of Euronext in de nakoming van de pensioenovereenkomsten van de oud-werknemers tekort was geschoten en daardoor in strijd heeft gehandeld met goed werkgeverschap. 

Volgens het Hof hoefde Euronext geen nieuwe uitvoeringsovereenkomst te sluiten na de opzegging met PMA. Daarnaast behandelde Euronext zowel actieve als inactieve deelnemers gelijk en had het bedrijf geen verplichtingen meer na de opzegging. Bovendien handelde Euronext niet in strijd met goed werkgeverschap en toonde het zich een goed werkgever door vrijwillige bijstortingen. Ondanks de beëindiging van de toeslagregeling schoot Euronext niet tekort in de nakoming van pensioenovereenkomsten. Het gerechtshof in Den Haag heeft bepaald dat Euronext Amsterdam N.V. zijn verplichtingen als goed werkgever richting de Vereniging Pensioengerechtigden Euronext Amsterdam (VPE c.s.) niet heeft geschonden. Het hof concludeerde dat Euronext niet tekortgeschoten is als werkgever bij het overdragen van pensioenen naar Delta Lloyd.

Rechter dwingt tot naleving indexatiebelofte voor pensioenen bij NN

De kantonrechter in Lelystad heeft geoordeeld dat een onderneming zijn toezegging om de achtergebleven pensioenen bij Nationale Nederlanden (NN) te indexeren volgens het beleid van pensioenfonds PGB moet nakomen. Dit houdt in dat de onderneming de indexaties van 15,2 procent over de jaren 2022 en 2023 moet toepassen op de pensioenen bij NN, ook al wijken deze verhogingen af van het beleid dat in 2015 van kracht was. De rechter stelde dat de onderneming geen beroep kon doen op onvoorziene omstandigheden en verplichtte de onderneming om de indexaties toe te passen op de pensioenaanspraken bij NN. 

Hoge Raad: Rechters moeten onduidelijke werkingssfeer uitleggen

Tussen BpfBouw en Trebbe Wonen ontstond een geschil over de werkingssfeer. De kantonrechter was het eens met BpfBouw dat Trebbe Wonen onder de werkingssfeer valt, maar het hof in Amsterdam ordeelde dat dit niet het geval was. De Hoge Raad vernietigde het vonnis van het hof en verwees de zaak naar het hof in Den Haag voor herbeoordeling. De Hoge Raad oordeelde dat als een tekst onduidelijk is, het aan de rechters is om die uit te leggen. De rechter kan niet volstaan met de constatering dat de tekst onvoldoende duidelijk is en op alleen die grond oordelen dat bepaalde bedrijfsactiviteiten niet onder de werkingssfeerbepaling vallen.

Podcastserie: Pensioen Inside

In het tweede seizoen van de podcastserie Pensioen Inside ging Bastiaan Starink in gesprek met werkgevers, pensioenuitvoerders, uitvoeringsorganisaties en wetenschappers. Zij delen hun visie op de Wtp-transitie en hun geleerde lessen. Ook geven ze de luisteraar praktische tips. De gasten uit het tweede seizoen waren: Oak pensioen, Tilburg University, Athora Netherlands/Zwitserleven, het Nederlands Loodswezen BV, a.s.r., Nouryon en AZL.  

Dit najaar starten de opnames van seizoen 3 van de podcast 'Pensioen Inside'. We houden u op de hoogte zodra deze afleveringen te beluisteren zijn. Volg de podcast en ontvang automatisch een melding zodra het nieuwe seizoen begint. 


Contact us

Willem Eikelboom

Willem Eikelboom

Senior Director, PwC Netherlands

Tel: +31 (0)64 238 01 53

Jan Meijer

Jan Meijer

Senior Manager, PwC Netherlands

Tel: +31 (0)65 115 75 16

Volg ons