‘Werkgevers en werknemers zoeken nieuwe vormen van medezeggenschap’

Een ‘relatie’ met jouw werkgever

Marc Borggreven en Juno Wilbrink sloten het vorige interview af met een vraag voor Justine Feitsma en Janet Visbeen: hoe zorg je er – ondanks de verschillende belangen – toch voor dat je als werkgever en werknemer elkaar vindt om samen verder te gaan in de organisatie?

Visbeen: ‘Ik zie het een beetje als een relatie die je aangaat. Er moet iets voor jezelf inzitten, maar je wilt er ook met de andere partij uitkomen. Als je het landschap van vakbonden en ondernemingsraden bekijkt, is dat altijd constructief. In ieder geval bij PwC. Meestal sta je niet tegenover elkaar, maar willen beide partijen duidelijkheid. Het wordt vaak polariserend neergezet. Natuurlijk kan het schuren, maar de ene partij kan niet zonder de andere.’

Als voorzitter van CNV Jongeren hoort Feitsma regelmatig dat organisaties en werknemers discussies hebben over afspraken die niet in beton gegoten zijn, zoals de werk-privébalans. ‘Er moet begrip zijn voor elkaars omstandigheden, maar het kan inderdaad schuren. Van jonge mensen horen we bijvoorbeeld regelmatig dat er problemen op het gebied van rouwverlof spelen. Rouwverlof is ontzettend belangrijk. De behoefte verschilt per individu. Het doel is op een gezonde manier het werk te hervatten, maar we kregen op een gegeven moment berichten van jongeren die op een uitvaart gebeld werden door hun werkgever, met de vraag wanneer ze weer komen werken. Dat was geen uitzondering, maar gebeurde best vaak.’

Visbeen vindt dit hoogst ongepast, maar snapt ook dat een organisatie op een gegeven moment moet weten waar ze aan toe is. ‘Ik zie dat mensen veel privézaken meenemen naar het werk. Bij burn-outverschijnselen spelen vaak ook andere stressoren op de achtergrond, bijvoorbeeld een eerste kind of een sterfgeval. Als werkgever is het soms lastig wat je bij een privéaangelegenheid wel mag vragen en niet. Als iemand na drie weken nog niet terug is, waar trek je dan de grens? Dat is een balans die organisaties met hun werknemers moeten vinden.’

De toekomst van jongeren binnen de vakbond

Jongeren schijnen dus meer behoefte te hebben aan flexibilisering en maatwerk. Maar wat betekent dit voor de rol van vakbonden? In het eerste interview liet Raymond Welmers zich kritisch uit over de representatie van jongeren binnen vakbonden. Feitsma erkent dat probleem. ‘Als vakbond komen we ook op voor de belangen van de jonge werknemers. We zijn altijd op zoek naar nieuwe vormen om deze groep nog meer aan te spreken. Het collectiviteitsgevoel van de vakbond kan misschien in strijd voelen met de trend van individualisme onder jonge generaties. Door meer individuele dienstverlening aan te bieden, zoals loopbaancoaching, proberen we daaropin te spelen. Bovendien geloof ik in de kracht van de vakbond, want samen blijf je altijd sterker staan.’

Feitsma: ‘Waar dat ook belangrijk is, is binnen organisaties zelf. Daar zien we dat jongeren slecht gerepresenteerd zijn in ondernemingsraden; die vergrijzen gigantisch! Terwijl dat wel de plek is waar je medezeggenschap hebt en invloed kunt uitoefenen op jouw werkomgeving. Wel zien we dat jongeren zich op andere manieren willen uitspreken. Het is dan zoeken naar een nieuwe vorm om jongeren ook bij een ondernemingsraad te betrekken.’

Visbeen: ‘In mijn optiek vinden jongeren het vervelend zich met één ‘groepje’ te identificeren. De behoefte om binnen en buiten de organisatie in dit soort netwerken te bewegen, neemt af. Als werkgever vind ik het belangrijk dat jongeren hun stem laten horen om een gedragen beeld te krijgen.’

Feitsma: ‘Ouderen in de ondernemingsraad zeggen vaak dat ze jong van geest zijn. Maar zo werkt het niet. We moeten ook de stem van jongeren kunnen laten horen! Ik denk dat een ondernemingsraad op sommige vlakken zichtbaarder moet zijn voor jongeren. Dat kan beter.’