De DSA is een van de wetten in het kader van de digitale strategie van de EC. Deze digitale strategie is erop gericht de digitale transformatie te laten werken voor mensen en bedrijven, en tegelijkertijd bij te dragen aan de verwezenlijking van de doelstelling van de EC voor een klimaatneutraal Europa in 2050. Andere wetten zijn onder andere de Digital Markets Act, de Data Governance Act, de Data Act en de Artificial Intelligence Act.
Online intermediaire diensten, zoals onlinemarktplaatsen, appstores, platforms voor deeleconomie, zoekmachines en socialmediaplatforms moeten vanaf 17 februari 2024 aan een reeks verplichtingen voldoen om transparantie, verantwoording en compliance te garanderen. VLOPs en VLOSEs moeten vanaf nu, 25 augustus 2023, aan alle (strengere) verplichtingen voldoen. Hieronder vallen onlineplatforms met maandelijks gemiddeld meer dan 45 miljoen actieve gebruikers in de EU. Dit geldt voor onder andere alle bekende socialmediakanalen en voor commerciële websites als Booking.com, Zalando, AliExpress en Amazon. De EC zal het komende jaar richtlijnen vaststellen om de toepassing van de DSA nader te definiëren.
De recente ontwikkelingen op een rij
- Sinds 17 februari 2023 moeten aanbieders van onlineplatforms en zoekmachines elke zes maanden informatie publiceren over de gemiddelde maandelijkse actieve gebruikers van hun dienst in de EU. De EC heeft richtlijnen gepubliceerd (in de vorm van een vraag-en-antwoorddocument) over de methode voor het berekenen van de gemiddelde maandelijkse actieve gebruikers. De aantallen moeten ook worden gerapporteerd op verzoek van de relevante coördinator van de digitale dienst en de EC.
- Op basis van artikel 43 van de DSA gaat de EC VLOPs en VLOSEs een jaarlijkse toezichtvergoeding in rekening brengen. De geschatte vergoeding zal gebaseerd zijn op de kosten die de EC maakt in verband met haar toezichthoudende taken onder de DSA. Op 2 maart 2023 heeft de EC de procedures met betrekking tot deze jaarlijkse toezichtvergoeding gepubliceerd.
- Op 25 april 2023 heeft de EC zeventien VLOPs en twee VLOSEs (Bing, Google) aangewezen.
- Op 27 juni 2023 en 11 juli 2023 hebben Zalando en Amazon een juridische procedure gestart bij het Hof van Justitie van de Europese Unie. Zalando en Amazon betwisten de aanwijzing als VLOP door de EC op grond van artikel 33 van de DSA. In het kort betoogt Zalando dat de EC bij de aanwijzing als VLOP geen rekening heeft gehouden met bedrijfsmodel als retailer en dat dit geen ‘systemic risk’ inhoudt van de verspreiding van illegale content. Daarnaast stelt Zalando dat er geen duidelijke en consistente methodologie wordt gehanteerd bij de aanwijzing als VLOP en dat hierdoor platforms ongelijk worden behandeld. Amazon is van mening dat Amazon niet valt onder de beschrijving van VLOP onder de DSA. Daarnaast is Amazon van mening dat als Amazon als VLOP wordt aangewezen ook andere concurrenten in de EU als VLOP aangewezen hadden moeten worden.
- Vanaf 25 augustus 2023 moeten deze aangewezen VLOP's en VLOSE's voldoen aan alle verplichtingen van de DSA. Daartoe behoren onder andere het uitvoeren van risicobeoordelingen, het implementeren van instrumenten voor modereren van content en het waarborgen van gebruikers-empowerment, bescherming van minderjarigen, zorgvuldige contentmoderatie, transparantie en verantwoordingsplicht. Daarnaast betekent dit dat deze VLOP's en VLOSE's hun systemen, middelen en processen voor naleving moeten aanpassen, een onafhankelijk systeem van naleving moeten opzetten, hun eerste jaarlijkse risicobeoordeling moeten uitvoeren en daarover verslag moeten uitbrengen aan de EC.
Komende mijlpalen
- Vanaf 17 februari 2024 moeten alle andere intermediaire diensten voldoen aan de toepasselijke verplichtingen onder de DSA.
- Vanaf 17 februari 2024 moeten de EU-lidstaten hun 'digital services coordinators’ (DSC) aanwijzen. De DSC is verantwoordelijk voor alle aangelegenheden met betrekking tot het toezicht op en de handhaving van de DSA in de lidstaat. De DSC's werken samen met elkaar, met andere nationale bevoegde autoriteiten, met de Raad voor Digitale Diensten en met de EC. In Nederland zal dit vermoedelijk de Autoriteit Consument en Markt (ACM) zijn. Mogelijk is er ook een rol voor de autoriteit persoonsgegevens (AP) weggelegd.
- Ook wordt de European Board for Digital Services opgericht. Dit orgaan bestaat uit de DSC’s en wordt voorgezeten door de EC. De raad zal assisteren bij consistente handhaving van de DSA binnen de EU (bijvoorbeeld door gezamenlijke onderzoeken, ondersteuning bij de analyse van rapporten en resultaten van audits, het geven van adviezen of aanbevelingen). VLOPs en VLOSEs worden door de EC gereguleerd.
- Naar verwachting zal de EC de definitieve tekst van de gedelegeerde handeling over het uitvoeren van onafhankelijke audits tegen eind 2023 goedkeuren. De ontwerphandeling biedt de belangrijkste beginselen die auditors moeten toepassen bij het selecteren van auditmethoden en -procedures en geeft verdere specificaties voor het auditen van VLOPs en VLOSEs op naleving van de verplichtingen op het gebied van risicobeheer en crisisrespons.
De handeling bevat modellen voor het auditverslag en de auditimplementatierapporten die openbaar worden gemaakt en worden ingediend bij de EC en de DSC in het land van vestiging van de VLOP of VLOSE. De eerste auditverslagen moeten uiterlijk 25 augustus 2024 worden ingediend. Het internationale netwerk van PwC heeft input gegeven op de concepttekst van deze gedelegeerde handeling.
- Vanaf 2025 zal de EC de DSA evalueren en daarover verslag uitbrengen aan het Europees Parlement, de Raad en het Europees Economisch en Sociaal Comité.
Uitvoerings- en gedelegeerde handelingen die naar verwachting door de EC worden vastgesteld
- Artikel 24 DSA, uitvoeringshandeling om modellen vast te stellen voor de vorm en inhoud van transparantieverslagen die van aanbieders van onlineplatforms worden verlangd.
- Artikel 41 DSA, technische voorwaarden waaronder VLOPs en VLOSEs gegevens moeten delen met relevante autoriteiten en gescreende onderzoekers.
- Artikel 85 DSA, uitvoeringshandelingen tot vaststelling van praktische en operationele regelingen voor het functioneren van systemen voor informatie-uitwisseling tussen de DSC, de raad van bestuur en de EC.
In de komende maanden blijven we updates geven over belangrijke mijlpalen. Binnenkort organiseren we een rondetafelbijeenkomst voor klanten over de laatste ontwikkelingen van de DSA, synergieën met andere regelgeving, auditvereisten en praktijkvoorbeelden. Meer informatie daarover volgt.
Houd in de tussentijd rekening met de volgende aandachtspunten:
Aandachtspunten voor VLOPs en VLOSEs
- Op 25 augustus 2023 moeten de aangewezen VLOPs en VLOSEs voldoen aan alle verplichtingen van de DSA.
- VLOPs en VLOSEs moeten zich voorbereiden op de eerste audit die voor 25 augustus 2024 moet plaatsvinden. Naar verwachting zullen de auditrichtlijnen voor het einde van het jaar door de EC worden afgerond.
Aandachtspunt voor alle andere intermediaire diensten die onder de reikwijdte van de DSA vallen
- Alle andere intermediaire diensten die onder de reikwijdte van de DSA vallen, moeten op 17 februari 2024 voldoen aan de toepasselijke verplichtingen onder de DSA. Het is belangrijk om op tijd te beginnen met de implementatie, aangezien de verplichtingen onder de DSA van invloed zullen zijn op systemen, middelen en processen.
- Ook bedrijven van buiten de EU die diensten aanbieden in de EU, zullen gevolgen ondervinden van de DSA
Contact us
Volg ons
