Circulaire businessmodellen zijn heel goed mogelijk

Circulaire businessmodellen hebben bestaansrecht en bewijzen zich inmiddels in de praktijk. Dat zegt Taco Bosman, PwC-expert op het gebied van circulaire economie. Samen met Jan Willem Velthuijsen, hoofdeconoom van PwC maakte hij een studie over de circulaire economie waarin niet alleen de noodzaak aan bod komt. Velthuijsen: ‘Onze studie beschrijft tien strategieën met voorbeelden waarmee organisaties aan de slag kunnen.’

Onze economie zo organiseren dat die is afgestemd op de productiviteit van natuurlijke systemen. Dat is de essentie van circulariteit in de woorden van Taco Bosman. Hij is ervan overtuigd dat een gezonde wereldeconomie wel degelijk de natuurwetten kan respecteren. ‘Het kan, dat blijkt inmiddels uit allerlei praktijkvoorbeelden. En dat het moet, is ook heel duidelijk.’

Tien casestudies

Ter inspiratie worden de tien strategieën in de PwC-studie toegelicht met voorbeelden van organisaties die ze toepassen. Encory bijvoorbeeld, een joint venture van BMW en recyclingbedrijf Alba die de logistiek, verwerking en marketing van gebruikte auto-onderdelen stroomlijnt. Bosman: ‘Dit is een voorbeeld van remanufacturing. Een belangrijke strategie, want als producten aan het einde zijn van de eerste levenscyclus wil je zoveel mogelijk van de ingebouwde waarde behouden. De meeste waarde vind je in producten zoals auto-onderdelen die een gemiddelde levensduur hebben en relatief complex zijn. Als je die waarde opnieuw weet in te zetten, is daar veel voordeel te behalen, zowel voor het milieu als voor de organisaties erachter.’

Economische voordelen van duurzaamheid

‘In het voorbeeld van Encory zien we dat IT-oplossingen cruciaal zijn om de omgekeerde supplychain mogelijk te maken. Circulariteit kan een aanjager zijn van digitalisering in organisaties. Het geeft richting in het ontwikkelen van digitale innovaties waarbij zowel de organisatie als het milieu gebaat is. Een ander economisch voordeel van circulariteit is de toenemende aantrekkelijkheid van het merk. Nog een voordeel is dat organisaties met een circulair businessmodel vanzelfsprekend minder gevoelig zijn voor prijsstijgingen van grondstoffen en voor de druk van regelgeving.’

Circulariteit is noodzakelijk

Dat het sluiten van de kringloop in het economische systeem noodzakelijk is, wordt onderbouwd in het eerste deel van de studie. Bosman verwijst naar een figuur met de negen stabiliteitsgrenzen van de aarde. ‘Mensen zijn geneigd om gecompartimenteerd over duurzaamheid te denken in plaats van op systeemniveau. Maar de plasticsoep in de oceaan, klimaatverandering en de afname van biodiversiteit zijn samenhangende gevolgen van een lineair economisch systeem. We zien inmiddels ook oplossingen die op systeemniveau bijdragen. Neem de nieuwe plasticeconomie op basis van gerecycled en biologisch afbreekbare plastic: die verbruikt minder energie; er is dus minder CO₂-uitstoot, het zorgt voor minder vervuiling van de oceaan en van de voedselketen.’