Waarde toevoegen als uitgangspunt voor implementatie CSRD

VDL Groep, een internationaal industrieel familiebedrijf dat is gevestigd in Nederland, moet vanaf volgend jaar voldoen aan de CSRD-richtlijn. Het familiebedrijf heeft ervoor gekozen deze verplichting te benaderen als een kans om duurzame waarde te creëren. Ton Wijnen, lid van de groepsdirectie van VDL Groep, en Mark Tesselaar van PwC, die VDL ondersteunt in dit proces, delen hun ervaringen en inzichten: ‘Hiermee leggen we de link naar het doorgeven van het bedrijf aan de volgende generatie.’ 

VDL Groep is een authentiek Nederlands familiebedrijf, dat in 1953 in Eindhoven werd opgericht door Pieter van der Leegte, met DAF en Philips als eerste klanten. Sindsdien is het familiebedrijf uitgegroeid tot een conglomeraat dat bestaat uit meer dan honderd werkmaatschappijen in twintig landen met ongeveer 15.000 medewerkers. Het bedrijf is vooral actief in hightech, mobiliteit, energie, infratech en foodtech. Sinds de start, ruim zeventig jaar geleden, is VDL zijn thuisbasis Brainportregio Eindhoven altijd trouw gebleven. Symbolisch is de Nederlandse vlag die het bedrijfslogo siert.  

Wijnen maakt sinds september 2023 deel uit van de groepsdirectie en heeft de verantwoordelijkheid gekregen voor de implementatie van het CSRD-traject. VDL heeft ervoor gekozen om CSRD  te integreren in de bedrijfsstrategie en waarde toe te voegen op het gebied van duurzaamheid. 

‘Onze keuze om de CSRD serieus te nemen, past bij onze cultuur en onze visie als familiebedrijf’, legt Wijnen uit. ‘We denken in termen van lange termijn. De volgende generatie is voor VDL niet alleen de toekomst van het bedrijf, het gaat ook letterlijk om het doorgeven van het bedrijf van generatie op generatie. Dit langetermijndenken maakt dat duurzaamheid diep in de bedrijfscultuur geworteld is, zonder daar direct de termen ESG of CSRD op te plakken.’ 

‘We beseften ook dat als we de implementatie van de CSRD-richtlijn alleen als een compliancekwestie zouden benaderen, die implementatie nooit zou landen in onze organisatie. Dat past niet bij het bedrijf dat VDL is, wij zijn wars van bureaucratie. Daarom hebben we ervoor gekozen om de nadruk te leggen op de ambities en kansen die duurzaamheid biedt. Op die manier kunnen we het verschil maken voor de wereld van morgen. Door de focus te leggen op de ambitie en het verschil dat je kunt maken, wordt het veel makkelijker om iedereen mee te krijgen.’ 

Dat is nodig, want de implementatie van CSRD bij een groot en divers bedrijf als VDL Groep brengt uitdagingen met zich mee. Wijnen erkent dat, net zoals in de maatschappij, er verschillen zijn in de manier waarop directeuren en medewerkers aankijken tegen duurzaamheid. ‘Er zijn directeuren die vooroplopen op dit thema, een grote middenmoot die het afwacht, en een enkeling die minder enthousiast is. Het is onze taak om iedereen mee te krijgen.’ 

De familieleden Van der Leegte onderschrijven de huidige koers niet alleen, ze zijn hierbij ook zichtbaar. Wijnen: ‘Ze stonden naast mij op het podium toen we onze plannen presenteerden aan alle directeuren. Dan denkt iedereen: oh ja, dit is duidelijk iets wat we belangrijk vinden.' 

VDL's aanpak omvat een breed scala aan duurzaamheidsinitiatieven, variërend van technologische innovaties tot strategische partnerschappen die de weg banen naar een meer duurzame toekomst. Elektrische bussen en geavanceerde robotica voor de glastuinbouw zijn voorbeelden van de inspanningen om milieuvriendelijke oplossingen te ontwikkelen die de markttransformatie stimuleren. 

De goede initiatieven en randvoorwaarden voor de CSRD-implementatie zijn aanwezig, maar daarmee ben je er als bedrijf nog niet. Wijnen: ‘Wat continu de uitdaging blijft, is hoe je die toekomstvisie koppelt aan compliance. Want ondanks dat we ons op een positieve manier richten op de gebieden waar we impact hebben, moeten we wel gewoon aan de regels voldoen. Daarin moeten we alle directeuren meenemen, dat hoort er gewoon bij. Anders denken zij: ze regelen het wel op het hoofdkantoor.’

‘Je moet geen standaardaanpak hanteren, maar erover nadenken wat past bij de cultuur en behoefte van het bedrijf’, legt Tesselaar uit over de rol van PwC in dit traject. ‘Het is belangrijk dat onze begeleiding goed bij de organisatie past. In het pand van VDL hangt deze spreuk van Wim van der Leegte: “De dingen moeilijk maken is vrij simpel, de dingen simpel houden is vrij moeilijk”. Dat hebben we als uitgangspunt genomen bij dit project.’ 

‘De CSRD-implementatie krijg je niet in één keer voor elkaar. De hoogste prioriteit krijgt de data; wij hebben scherp voor ogen waarop je moet rapporteren, de compliancekant. Daarnaast gaan we voor ‘empowerment’. We streven ernaar dat de organisatie en de mensen zelf met de onderwerpen aan de slag kunnen gaan, zo creëer je meerwaarde. Het CSRD-traject is niet eenvoudig, maar samen, stap voor stap, maak je het simpel. Het leidende principe is dat VDL het zelf moet kunnen.’ 

‘Waarin VDL in mijn ogen echt uniek is, is dat ze, vooral gezien de grootte van het bedrijf, zo dicht bij zichzelf blijven’, vervolgt Tesselaar. ‘Daar sluiten wij ons als PwC bij aan, door niet met een eindeloze hoeveelheid templates of enorme planningsdocumenten aan te komen. Dan verliest een bedrijf de grip en het inzicht. Nee, wij zorgen dat we de beweging voor elkaar krijgen. Door eerst een gesprek met de verschillende betrokkenen te hebben, zodat de organisatie daarna zelf verder kan met de verschillende onderwerpen.’ 

Gevraagd naar een advies aan andere bedrijven die met de CSRD-implementatie aan de slag gaan, zegt Wijnen: ‘Het gaat om bewustwording. Dit is een transitie die onomkeerbaar is, die gaat gegarandeerd komen. Neem het toevoegen van waarde als uitgangspunt voor de CSRD-implementatie.’ Tesselaar sluit zich daarbij aan: ‘De CSRD-richtlijn en andere duurzaamheidsonderwerpen zullen het management en het besturen van organisaties enorm verbreden. Het is feitelijk het besturen van de 21e eeuw.’ 

De naam waaronder VDL zijn toekomstplannen op het gebied van duurzaamheid presenteert, is die van het jongste kind van de familie Van der Leegte: Alexander. ‘We zochten naar een naam die pakkender is dan “traject CSRD”, want dat bekt natuurlijk niet lekker. Toen werd de link gelegd naar het doorgeven van het bedrijf aan de volgende generatie, het hoogste doel van een familiebedrijf als het onze. Vervolgens kwam de naam “Alexander” naar boven. Het is dus de toekomstgedachte die we hiermee willen benadrukken.’