Toename risico’s vraagt om meer veerkracht supplychains

09/12/22

Een betere balans tussen efficiëntie en weerbaarheid

Door de wereldwijde disruptie worden bedrijven steeds meer gedwongen naar de weerbaarheid en veerkracht van hun toeleveringsketens te kijken. Door de onvoorspelbaarheid in de wereld en de toename van risico’s is het des te belangrijker dat bedrijven snel kunnen schakelen in hun supplychains om hun productie en distributie zo goed mogelijk in stand te houden. Daarvoor is transparantie in de keten een eerste voorwaarde, noemt Rolf Bos een van de conclusies in het PwC-rapport ‘Rebuilding supply chains’.

In het rapport kijkt PwC naar trends in wereldwijde toeleveringsketens en de veranderingen die naar verwachting in de nabije toekomst blijvend zijn. De analyse maakt de kwetsbaarheden in leveringsketens in verschillende industrieën duidelijk. Een belangrijke constatering is dat bijna elke sector in de zeer open Nederlandse economie te maken heeft met verstoringen en druk, maar dat de oorzaken verschillend zijn.

‘Sommige sectoren hebben veel last van hoge transportkosten, andere weer meer van hoge energieprijzen. En weer andere sectoren zijn sterk afhankelijk van de beschikbaarheid van gekwalificeerd personeel’, vertelt Bos, die bij PwC werkzaam is in het team ‘Operations’.

Kwetsbaarheden per branche

*Afhankelijkheid van import, rekening houdend met de politieke en klimaatrisico's in leverend land

Efficiëntie jarenlang het belangrijkst bij supplychains

Volgens Bos is er in korte tijd veel veranderd in het rendabel houden van supplychains. Dat komt vooral door de veranderde verhoudingen in de wereld. ‘Als het om hun supplychains ging, keken bedrijven jarenlang vooral naar efficiëntie. Logisch, want efficiëntie betekent een effectieve productie en distributie, en lage kosten. Maar sinds de Covid-19-pandemie is dat anders’.

‘De corona-uitbraak zorgde ervoor dat veel supplychains werden verstoord en de levering van een groot aantal producten werd vertraagd. De meeste bedrijven bleken niet in staat zich daar snel op aan te passen, maar gingen er vanuit dat na de pandemie alles wel weer naar het oude zou terugkeren. Dat is dus niet het geval.’

Geen sprake meer van incidenten

‘Met de groei van de wereldhandel en wereldwijde afhankelijkheden, en de toenemende complexiteit van supplychains is de impact van disrupties groter dan vroeger. Je kunt niet meer spreken van incidenten. De wereld is onvoorspelbaarder en risicovoller geworden. Denk aan het conflict in Oekraïne, maar ook aan grote natuurrampen. Daar komt ook nog bij dat bedrijven steeds meer moeten voldoen aan ESG-richtlijnen. Dat houdt bijvoorbeeld in dat bedrijven op de hoogte moeten zijn van de arbeidsomstandigheden bij niet alleen hun directe leveranciers, maar ook bij de leveranciers van die bedrijven.’

Voor bedrijven betekent dit dat ze veel meer naar de weerbaarheid en flexibiliteit van hun toeleveringsketens moeten kijken. Bos: ‘Maar dat is niet zo eenvoudig. Er bestaat namelijk geen “one-size-fits-all” aanpak. En vaak hangt er een behoorlijk prijskaartje aan.’

Balans tussen efficiëntie en veerkracht

Om in hun toeleveringsketens een betere balans tussen efficiëntie en veerkracht te vinden, doen bedrijven er goed aan naar de volgende punten te kijken:

Zorg voor meer transparantie en afstemming met businesspartners

Bedrijven die een nieuwe afweging willen maken tussen efficiëntie en veerkracht hebben zichtbaarheid en afstemming nodig in hun hele toeleveringsketen. Bedrijven hebben vaak geen zicht op de leveranciers van hun leveranciers en kunnen de risico’s daarvan dus ook niet in kaart brengen. Of ze integreren niet goed genoeg met hun businesspartners en kunnen zich mede daardoor niet snel genoeg aanpassen aan nieuwe en opkomende trends.

Verminder onnodige complexiteit om risico's te verkleinen

Het aanbod van een bedrijf is vaak divers en daardoor complex. Die complexiteit zorgt aan de ene kant voor een concurrentievoordeel door onder meer een betere klantervaring. Tegelijkertijd zitten bedrijven over het algemeen vast aan onnodige producten, leveranciers en klantenportefeuilles die historisch gegroeid zijn en geen waarde toevoegen. Door te segmenteren en de onnodige complexiteit terug te brengen, vermindert een bedrijf de blootstelling aan onnodige risico's.

Breng verscheidenheid aan in keten van leveranciers

Om de blootstelling aan risico's te verminderen, moeten bedrijven zich ook richten op het aanbrengen van verscheidenheid in hun keten van leveranciers. Deze verscheidenheid kan zitten in het aantal leveranciers, maar ook in de geografische spreiding of afstand van leveranciers. Een derde mogelijke inkoopstrategie is zogeheten verticale integratie. Dit is het overnemen van leveranciers of de geleverde producten zelf produceren, waardoor een bedrijf beter zicht op de leveringsketen krijgt en minder afhankelijkheid wordt van andere partijen.

Heroverweeg operationele strategieën

Binnen de bedrijfsvoering bestaan verschillende verbetermogelijkheden om verstoringen van de toeleveringsketen te voorkomen of in elk geval te verzachten. Denk aan nieuwe prijsstrategieën, veranderingen in het beheer van voorraden en het gebruik van risicomodellen en voorspellende data-analyses.

Evalueer de volwassenheid van bestaande processen

In een volwassen proces gaan het beheer van een supplychain en risicomanagement hand in hand en vullen ze elkaar aan. Voor het effectief beheersen van risico's is een helder en een effectief governancemodel daarom een absolute voorwaarde.