IBORs-transitie

We gaan richting 2021 en de IBORs transitie – bent u er klaar voor?

Er vindt een grote transitie plaats binnen de financiële markten: de interbancaire benchmark tarieven (Interbank Offered Rates, of IBORs) worden vervangen (bijvoorbeeld USD LIBOR, GPB LIBOR, EUR LIBOR, EONIA) of hervormd (EURIBOR). IBORs, waarvan LIBOR (London Interbank Offered Rate) lange tijd de meest belangrijke is geweest, zijn rentebenchmarks die financieringstarieven tussen banken onderling aangeven. Ze dienen al meer dan 30 jaar als referentierentevoet voor transacties zoals renteswaps, obligaties en leningen. Ze worden niet alleen door financiële instellingen gebruikt, maar ook door financiële marktpartijen zoals institutionele beleggers en bedrijven.

Het volume aan financiële producten dat verwijst naar LIBOR is enorm (naar schatting USD 350 biljoen). Omdat gebruikte benchmark rentes aan de EU-BMR moeten voldoen per 1 januari 2020 (critical benchmarks en third country benchmarks per 1 januari 2022), tekent zich nu al een grote impact af op een breed scala bedrijfsactiviteiten en belanghebbenden in de financiële markten.

Financiële instellingen moeten de impact van de transitie van de IBORs managen, naast de implementatie van EU Benchmark Regulation (BMR). Deze IBORs transitie vloeit onder meer voort uit de manipulatie schandalen die de afgelopen jaren in het nieuws gekomen zijn over deze indexen die tot dan toe werden beschouwd als solide pilaren onder het financiële systeem.

Het volume aan financiële producten dat verwijst naar LIBOR is enorm (naar schatting USD 350 biljoen). Omdat IBORs vervangen of hervormd worden in de periode tot eind 2021, tekent zich nu al een grote impact af op een breed scala bedrijfsactiviteiten en belanghebbenden in de financiële markten.

LIBOR at a glance

Wat zijn de gevolgen voor de financiële markten?
De IBORs-transitie: een omwenteling om te managen
Voorbij financiële instellingen: overwegingen voor financiële bestuurders in het bedrijfsleven
Hoe PwC kan helpen

Wat zijn de gevolgen voor de financiële markten?

In de toekomst mogen alleen nog benchmark rentes die voldoen aan de EU-BMR gebruikt worden in nieuwe contracten. Daarnaast zullen zij leiden tot noodzakelijke wijzigingen in bijvoorbeeld risicomanagementsystemen. Wereldwijde factoren die de transitie voortstuwen zijn onder meer;

Het afstappen van expert-inschattingen en het bewegen naar rentebenchmarks die geworteld zijn in transacties in diepe, liquide markten;
Er is het risico dat de liquiditeit van bestaande IBOR rentes snel afneemt door de transitie naar de nieuwe benchmark rentes. Daarnaast zijn bankenpanels vanaf 1 januari 2022 niet meer verplicht om bij te dragen aan de belangrijkste IBOR rentes (bijv. LIBOR). Het is de vraag hoe betrouwbaar deze rentes dan nog zijn.
Sinds 1 januari 2018 is in Europa de Benchmark-verordening (BMR) van kracht, wat aanvullende reden geeft tot onder meer de vervanging van de huidige Eonia rentebenchmark en de hervorming van de huidige EURIBOR rentebenchmarks.

Aanpassing van deze benchmarks, het bouwen van rentecurves and het modelleren van reële waarde als gevolg van de transitie zal aanzienlijke gevolgen hebben voor de bedrijfsvoering, de omgang met klanten, beheersingsprocessen, systemen en software, (het modelleren van) risicobeheer, accounting en financiële prestaties. Het is noodzakelijk om u actief en tijdig voor te bereiden op de overgang naar de nieuwe rentebenchmarks.

De IBORs-transitie: een omwenteling om te managen

De uitdagingen in de IBORs-transitie zijn enorm: van het identificeren van de reikwijdte van IBORs-contracten tot het updaten en eventueel heronderhandelen van deze contracten met klanten en tegenpartijen. Onzekerheid blijft bestaan over de termijnstructuur (d.w.z. 1, 3, 6 en 12- maands-tarieven) van de nieuwe rentebenchmarks, waar markten zich nog moeten ontwikkelen. Naast de juridische, contractuele en ‘conduct risk’-aspecten zullen financiële instellingen ook interne processen tot op zekere hoogte moeten veranderen en zal de invoering van de nieuwe rentebenchmarks waardering aanpassingen veroorzaken in managementinformatie en de jaarverslaggeving. Tenslotte moeten er ook nieuwe producten worden ontwikkeld met rentes die zijn aangepast aan de aard van de alternatieve benchmarks. Bovendien zal communicatie met klanten over deze veranderingen van fundamenteel belang zijn, zeker in de huidige situatie van wantrouwen tegenover financiële instellingen.

Bedrijven met een transitieplan, dat zich differentieert naar product type, IBOR-type, looptijden, inschattingen van transitie risico's, scenario-analyses en duidelijke mijlpalen, zullen in de pas lopen met huidige best practices, ondanks voortdurende onzekerheid over de volledige impact van de IBORs-transitie. Door te participeren in werkgroepen, ronde tafels en door te acteren op best practices en richting vanuit regelgevers en toezichthoudende instanties, zullen financiële instellingen en participanten in de financiële markten in staat zijn om de transitie bij te benen en een voorsprong hebben in deze nieuwe omgeving.

Voorbij financiële instellingen: overwegingen voor financiële bestuurders in het bedrijfsleven

De IBORs-transitie heeft gevolgen voor bedrijven in meerdere industrieën. Gezien het feit dat de pricing van veel financiële instrumenten is gekoppeld aan een IBOR, zullen komende veranderingen mogelijk behoorlijke implicaties hebben voor de financieel bestuurders van bedrijven. Om de deadline te halen moeten bestuurders een impactanalyse op transitie risico’s uitvoeren, een plan met tijdslijnen opstellen en het voortouw nemen op gebieden als contractbeheer en documentatie. Het is daarnaast ook van belang om na te gaan wat er zal gebeuren met swaps en andere instrumenten die worden gebruikt om renterisico's af te dekken op het moment dat de benchmarks waarop ze zijn gebaseerd niet meer bestaan of hervormd worden. Voorts is de vraag of fallback-bepalingen in contracten de basis kunnen zijn voor het managen van transitie risico’s, vooral op het gebied van juridische en conduct risico’s?

Hoe PwC kan helpen

Als u de CFO van een financiële instelling of ander bedrijf bent, is het tijd om uzelf af te vragen: Heeft u een team verantwoordelijk gemaakt om de contracten gekoppeld aan een IBOR te identificeren? Kent u de (gevolgen van) fallback-bepalingen die zullen worden geïmplementeerd als niet alle contracten op tijd zijn aangepast? Sluit uw bedrijf nog nieuwe contracten af op basis van een bestaande IBOR, wetende dat de index in 2021 zal verdwijnen? Kent u het gemiddelde verschil tussen €STR en EONIA, of tussen SOFR en USD-LIBOR? Beschikt u over voldoende informatie om uw contracten opnieuw te onderhandelen tegen voordelige voorwaarden?

In de IBORs-transitie bereiden instellingen en landen zich voor op de verschillende rentebenchmarks voor. PwC's IBOR-specialisten over de hele wereld kunnen u helpen bij het beoordelen, voorbereiden en uitvoeren van de overgang. We werken met u samen gedurende de volledige levenscyclus van de overgang, inclusief:

We hebben de ervaring die nodig is om zowel kwalitatieve - als kwantitatieve impactanalyses uit te voeren en te coördineren, inclusief waardering en hedging van uw portefeuilles - vergelijkbaar met de vereisten van de verschillende “Dear CEO” -brieven. We kunnen ook uw eigen inspanningen reviewen, bijvoorbeeld op volledigheid, wanneer u de transitie intern doet.