Zorgaanbieders (o.a. ziekenhuizen, GGZ-aanbieders of aanbieders in de ouderenzorg) kunnen per 1 februari 2023 aanspraak maken op transformatiemiddelen door een transformatieplan in te dienen bij de twee marktleidende zorgverzekeraars. De transformatiemiddelen spelen een belangrijke rol in het Integraal Zorgakkoord (IZA) voor ‘impactvolle transformaties’ naar passende zorg. Het ministerie van VWS stelt de aankomende vijf jaar € 2,8 miljard aan transformatiemiddelen beschikbaar.
PwC kan zorgpartijen, zowel zorgaanbieders als zorgverzekeraars, helpen bij het doorlopen van het aanvraag- en beoordelingsproces van de transformatiemiddelen. Voor de aanvraag van de transformatiemiddelen is een concreet transformatieplan nodig. Dit transformatieplan bevat een onderbouwde aanvraag en geeft, voor zover mogelijk, de samenhang met het regioplan aan. De twee marktleidende zorgverzekeraars (de marktleidende zorgverzekeraar is de zorgverzekeraar met de meeste verzekerden in de desbetreffende regio) van de zorgaanbieder hanteren een beoordelingskader om de transformatieplannen te beoordelen. PwC heeft uitgebreide ervaring met de uitvoering en verantwoording van landelijke, financiële compensatieregelingen in het kader van Covid-19. De regelingen zijn op het gebied van aanvraag, beoordeling en verantwoording op hoofdlijnen op dezelfde manier ingericht als de transformatiemiddelen.
Het is complex om het aanwenden van transformatiemiddelen bij alle zorgpartijen soepel te laten verlopen. Ook in het Hoofdlijnenakkoord (HLA) 2019-2022 – de voorganger van het IZA – speelden transformatiemiddelen een belangrijke rol. Uit recent onderzoek van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) blijkt dat lang niet alle transformatiemiddelen uit het HLA zijn aangewend en uitgegeven. Ziekenhuizen gaven in dit onderzoek aan dat het administratief veel werk vergt om transformatiemiddelen aan te vragen en te verantwoorden. Dit is een belangrijk aandachtspunt in de uitvoering van de afspraken rondom de transformatiemiddelen. Verantwoording brengt altijd een bepaalde mate van administratieve belasting met zich mee. Een gedegen afweging tussen doel en middel dient hierbij plaats te vinden.
In andere woorden: de uitdagingen liggen enerzijds in het opstellen en onderbouwen van de business case onderliggend aan de transformatie, en anderzijds in het monitoren en verantwoorden van de afspraken rondom de transformatiemiddelen. PwC heeft van beide aspecten kennis en ervaring.
Sinds 2020 ondersteunt PwC zorgverzekeraars bij de uitvoering van meerdere Covid-regelingen met een ex-post karakter1. Voor de uitvoering van deze regelingen is de opzet van een uniform proces om de kosten te beoordelen noodzakelijk.
PwC werkt gedurende de ondersteuning van de uitvoering van de regelingen continu samen met zorgverzekeraars, (koepels van) zorgaanbieders en de NZa om te waarborgen dat de regelingen conform het beoordelingskader worden uitgevoerd. PwC heeft uitgebreide kennis en ervaring rondom het ondersteunen van beoordelingsprocedures die onder toezicht staan van een toezichthouder, zoals de NZa.
Wij identificeren drie belangrijke zaken om rekening mee te houden in dergelijke procedures:
Bent u een zorgpartij en wilt u ondersteuning bij het aanwenden van transformatiemiddelen? Neem dan contact met ons op.
1Dit zijn landelijke regelingen die compenseren voor de financiële effecten van Covid-19. Ex-post karakter betekent dat achteraf de kosten die binnen de regeling vallen worden vergoed.
Het Integraal Zorgakkoord (IZA) beschrijft de gemaakte afspraken tussen het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en een groot aantal partijen in de zorg, waaronder koepelorganisaties van ziekenhuizen, de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) en de ouderenzorg. Gezien de arbeidsmarktproblematiek, stijgende zorgkosten en een toenemende zorgvraag is het noodzakelijk dat deze partijen de handen ineenslaan. De afspraken uit het IZA beogen de zorg van de toekomst kwalitatief goed, toegankelijk en betaalbaar te houden. Passende zorg speelt hierin een essentiële rol.
De aanvraag begint met een kort voorstel waarin de kern van de gewenste impactvolle transformatie beschreven is. De aanvragers kunnen hierbij gebruik maken van een indieningsformat. Op basis van een snelle toets bepalen de twee markleider zorgverzekeraars of er sprake is van een impactvolle transformatie die succesvol kan zijn. Een impactvolle transformatie dient een substantiële positieve impact te hebben op passende zorg. Het gaat daarbij om het beïnvloeden van: het zorggebruik, regionale en/of landelijke herverdelingsvraagstukken, de inzet van personeel, of de omvang van zorgvastgoed. Tot slot moeten worden voldaan aan de voorwaarden: de beoogde transformatie is in lijn met de plannen in de regio (voor zover vorm gekregen – IZA, ROAZ en eerstelijnszorg 2030), er is een aantoonbare en gedeelde urgentie en het is onderbouwd waarom gelijkgerichtheid van zorgaanbieders en zorgverzekeraars benodigd is (in het kader van de ACM).
Na de snelle toets werken de aanvragers het transformatieplan uit. Vervolgens beoordelen de twee marktleidende zorgverzekeraars het transformatieplan. Aan deze beoordeling zijn voorwaarden gesteld. Voorbeelden zijn: het transformatieplan bevat SMART-geformuleerde afspraken, er ligt een business case ten grondslag aan het transformatieplan en de afspraken in het transformatieplan worden binnen vijf jaar behaald.
Na goedkeuring van het transformatieplan, wordt de transformatie publiekelijk gemaakt via www.dejuistezorgopdejuisteplek.nl. Daarna volgt implementatie van de transformatie. De transformatie wordt gemonitord door de zorgaanbieders en zorgverzekeraars op het behalen van de afspraken in het transformatieplan.
Bron: Beoordelingskader Impactvolle zorgtransformaties en inzet transformatiemiddelen (Ministerie van VWS)