Organisaties in de (semi-)publieke sector zoals gemeenten, provincies, onderwijsinstellingen, zorginstellingen en woningcorporaties zijn de afgelopen jaren intensiever gaan samenwerken in (tijdelijke) allianties en netwerken. Als gevolg van een verzwaring van hun taken en bevoegdheden, samenhang in de problematiek en een toenemende druk op schaalvergroting, worden samenwerkingen gezocht om deze nieuwe uitdagingen gezamenlijk het hoofd te bieden. In samenwerkingsverbanden is het eenvoudiger kennis te delen, een gezamenlijke visie na te streven of integraliteit in een keten te borgen. Voorbeelden zijn de decentralisaties in het sociale domein, herindelingen en ambtelijke fusies van gemeenten, regionale energie- en warmtetransities, de woningbouwopgave en samenwerking bij de uitvoering van zogenoemde Regio Deals. Netwerkorganisaties, in verschillende vormen en doelstellingen, zijn in opkomst.
Samenwerkingen zijn hierin natuurlijk niet nieuw, maar worden intensiever. Desondanks zien wij dat veel samenwerkingsverbanden niet het gewenste resultaat realiseren of aan de verwachtingen van de deelnemers en stakeholders kunnen voldoen. PwC heeft daarom een praktische methode ontwikkeld die alle factoren die relevant zijn om een samenwerking tot een succes te maken en de belangrijkste valkuilen op een handzame manier in kaart brengt. Dit op basis van wetenschappelijk onderzoek en onze succesvolle ervaringen met o.a. de begeleiding van gemeentelijke herindelingen, omtrent domeinoverstijgend middelengebruik in de zorg en samenwerking in de triple helix zoals bij Regio Deals.
Publiek-private samenwerking
Er is een sterke consensus dat samenwerking tussen verschillende instellingen en bedrijven van wezenlijk belang kan zijn om aan de huidige en toekomstige vragen van de maatschappij te kunnen voldoen. Daarom zet het huidige kabinet ook stevig in op het stimuleren van publiek-private samenwerking (PPS).
Wij zijn ervan overtuigd dat samenwerking tussen overheden, instellingen en bedrijven meer en meer noodzakelijk wordt om maatschappelijke veranderingen te realiseren. In een snel veranderende maatschappij, kan een regionale of competentiegerichte samenwerking cruciaal zijn om de ontwikkelingen bij te benen én maatschappelijke kosten te reduceren. Wij verwachten dat dit de komende jaren onder andere zal leiden tot nieuwe hybride samenwerkingsvormen waarin publieke en private partijen samenkomen.
Afwegen van doelen en belangen
Het aangaan van een samenwerking vereist een zorgvuldige voorbereiding van de beoogde samenwerkingspartners. Vragen die hierbij een rol spelen zijn o.a.: het formuleren van een gezamenlijke missie en visie, het vaststellen van een business case, duidelijkheid over ieders rol, taken en verantwoordelijken, het afstemmen van eventuele verschillen in wet- en regelgeving en financieringsstromen en het ontwerpen van een fiscaal-juridische structuur die aansluit bij de geformuleerde randvoorwaarden.
Onze integrale methode biedt samenwerkingspartners de noodzakelijke handvatten om effectief en impactvol samen te werken. Wij kennen de belangrijkste kansen en valkuilen en zijn dan ook graag uw gids om een succesvolle samenwerking te realiseren. Hierbij kunnen wij u op verschillende manieren ondersteunen: in een rol als projectleider/kwartiermaker, facilitator van workshops en intervisiegroepen, het opstellen en toetsen van businesscases of adviseren over governance, juridische aspecten en fiscaliteit. Ook hierin toont zich de kracht van een samenwerking: het combineren van deze competenties in één team, biedt een krachtige integrale aanpak van de vraagstukken waar vorm te geven samenwerkingen mee geconfronteerd worden.
Belangrijkste thema’s
Kwaliteit van dienstverlening
De taak van organisaties om met de beschikbare middelen de hoogste kwaliteit aan publieke dienstverlening te realiseren wordt steeds zwaarder. Organisaties lopen steeds meer tegen grenzen aan van wat zij individueel kunnen bereiken. Daarnaast wordt substantiële kostenbesparing steeds belangrijker. In het streven naar een verhoging van de kwaliteit tegen lagere kosten biedt samenwerking diverse mogelijkheden, mits dit goed doordacht wordt vormgegeven.
Publiek leiderschap
Leiders in de publieke sector moeten dansen tussen de schalen. Ook, en misschien zelfs wel met name, als het om samenwerkingen gaat. Ze sturen een organisatie in een turbulente maatschappelijke en politiek-bestuurlijke omgeving. Het is daarom steeds belangrijker om snel te leren en van elkaar te leren. Wij kunnen u daarbij helpen met een reeks van beproefde instrumenten, variërend van benchmarks tot visitaties en intervisiegroepen
Technische aspecten
Elke organisatie heeft eigen systemen. Het is intern al een uitdaging om die systemen goed op elkaar aan te sluiten, maar bij koppeling van systemen tussen organisaties spelen nog eens extra vraagstukken mee: op het gebied van gegevensuitwisseling, onderliggende techniek, data-definities en systeem- en informatiebeveiliging. PwC heeft zich afgelopen jaren ontwikkeld tot expert en innovator op deze terreinen.
Juridische en fiscale aspecten
Voor een nieuw vorm te geven samenwerking moet goed geïnventariseerd worden wat het wettelijke kader betreft. Op basis daarvan moet de samenwerking in juridische en fiscale zin vormgegeven worden. Nagedacht moet bijvoorbeeld worden over:
- De juridische en fiscale vormgeving van de samenwerking: wordt die bijvoorbeeld contractueel, of wordt er een aparte rechtspersoon opgericht? En zo ja, in welke vorm? En welke overeenkomsten zijn nodig om de gemaakte afspraken goed vast te leggen?
- De toepasselijkheid van bijvoorbeeld mededingingsrechtelijke regels, of de AVG: die kunnen immers bepalend zijn voor de vraag welke informatie uitgewisseld mag worden.
- De gewenste inrichting van de governance: welke afspraken worden er gemaakt over besluitvorming, informatie-uitwisseling en verantwoording?
- De wijze van samenwerking in het opbouwen van de samenwerking: deze fase wordt vaak ad hoc vormgegeven, terwijl een goede projectstructuur, met bijbehorende governance, essentieel is voor een gedegen opbouw van de samenwerking.
Voorbeelden van hoe PwC klanten helpt
- Regio Deals of overige regionale samenwerkingsverbanden
- Domeinoverstijgend middelengebruik dementiezorg
- Quick scan samenwerking
- Control frameworks PPS
- Real-time dataverbinding
Regio Deals of overige regionale samenwerkingsverbanden
Het vormgeven van een juridische, financiële en organisatorische uitvoeringsorganisatie voor een regionale samenwerking om een duurzame impuls te geven aan het leef-, woon- en werkklimaat. PwC heeft diverse uitvoeringsorganisaties succesvol helpen op te zetten door middel van een zorgvuldige afweging van de belangen en doelen van alle betrokken partijen en stakeholders.
Domeinoverstijgend middelengebruik dementiezorg
Het realiseren van domeinoverstijgende financiering voor Social Trials in diverse Nederlandse regio’s en het opzetten van geïntegreerde teams die de infrastructuur vormen om de Sociale Benadering Dementie (SBD) in de praktijk te brengen. Deze aanpak leidt tot meer levenskwaliteit tegen lagere kosten.
Quick scan samenwerking
PwC kan voor u een quick-scan uitvoeren om de kracht en de zwakke kanten van de samenwerking snel en helder in beeld te brengen. We hebben dit gedaan bij diverse samenwerkingsvormen zoals ambtelijke fusies en shared service organisaties. We hebben ook diverse herindelingen onderzocht, met het doel de nieuwe gemeenten verder te versterken.
Control frameworks PPS
Het verbeteren van de interne beheersing omtrent het aangaan, uitvoeren en beëindigen van publiek-private samenwerkingen. Via interactieve workshops, een scan van de belangrijkste contracten en het formuleren van een handzame risk & control matrix, worden de risico’s voor de organisatie beperkt en de effectiviteit rondom samenwerkingen vergroot.
Real-time dataverbinding
De grote diversiteit aan bronsystemen en beperkte interactie tussen die systemen belemmert vaak een goede samenwerking en informatie-uitwisseling tussen en binnen non-profit organisaties. PwC heeft samen met strategisch samenwerkingspartner ServiceHeroes een uniek platform gebouwd waarmee systemen kunnen worden verbonden, data kan worden ontsloten en gestandaardiseerd uitgewisseld én het gebruiksgemak voor de professionals in de werkpraktijk sterk kan worden vergroot.
Gerelateerde content
Contact
Volg ons
