Wanneer is het samenkomen om te leren nou echt handig?

Anouk Bijleveld Senior Manager, PwC Netherlands 18/01/22

Ik sta wat ambivalent tegenover de hele Corona periode. Elk nadeel heb z’n voordeel. Zelf heb ik veel thuis moeten werken. Nu we (afhankelijk van de actuele situatie) af en toe naar kantoor kunnen, vind ik dat toch ook wel weer wennen. Maar één ding is duidelijk: terug naar hoe het voor de pandemie was, gaan we niet meer. En ik denk dat dat voor meer mensen geldt.

Dat heeft ook gevolgen voor hoe wij leren. Want, vóór de pandemie deden we natuurlijk wel aan online leren (met name e-learns en wellicht wat video’s). Maar, de uitgangspositie was toch veelal: klassikaal. Voor een deel van de leerdoelen was dit wellicht niet nodig (of zelfs het effectiefst). Maar, toch missen we ook wat als we alles online doen. Wanneer is het dan nuttig om wel samen te komen als we willen leren?

Het vergaren van kennis blijkt ook vaak online of door zelfstudie goed te kunnen. Meer diepliggende, lange-termijn doelstellingen lijken toch minder makkelijk te bereiken als het zonder enige vorm van interactie met anderen plaatsvindt. Samenwerking, innovatie, cultuur en binding met ‘purpose’ van de organisatie bijvoorbeeld. In je eentje daarover leren levert waarschijnlijk minder op.

Door Anouk Bijleveld - Senior Manager

Bekijk ook

Wanneer is het dan handig om samen te komen om te leren? Waarschijnlijk voor één van de volgende situaties:

Aandacht en leren met anderen

Leren vraagt aandacht. Multitasken gaat veelal (niet altijd) ten koste van leren. Dus, als het gaat om leren met anderen (bijvoorbeeld een onderwerp als ‘samenwerken’ maar ook ‘innoveren’) heeft het waarschijnlijk zin om dit met interactie te doen. Dit maakt het makkelijker om de aandacht erbij te houden. Door fysiek aanwezig te zijn help je elkaar hier op natuurlijke wijze mee.

Verbinding en diepgang

We hebben het graag over een veilige leeromgeving als voorwaarde voor effectief leren. Connecties met andere leggen zodat je elkaar kan helpen en vertrouwen kan krijgen/vergroten in elkaar. Dit is in een organisatie ook vaak belangrijk in de praktijk! Dit is (alleen) online moeilijker te verkrijgen. Het delen van persoonlijke verhalen en ervaringen in kleine groepen kan online (breakouts, met een facilitator bijvoorbeeld), maar het delen hiervan in levende lijve brengt vaak meer diepgang.

Conceptueel leren

Soms heb je zo’n onderwerp waar niet alles klip en klaar is. Je moet er wat mee stoeien om het te begrijpen en te snappen wat je ermee zou kunnen doen in de praktijk. Er is tijd nodig. Tijd om het met elkaar te bespreken en te bediscussiëren. Is het relevant? Waar zitten de nuances? Hoe zou jij het toepassen? Het is nodig om eerlijk en open te delen hoe je als persoon staat tegenover zo’n onderwerp. Maar ook, om feedback hierover te kunnen en willen ontvangen van anderen. Interactie is hiervoor vereist. En, liever fysiek dan online.

Experimenteren

Experimenteren is een belangrijk onderdeel van leren en innoveren. En, hiervoor is vrij experimenteren, zonder gevoel van belemmeringen of restricties, nodig. Fysiek samenkomen geeft hier vaak een extra ‘boost’ aan. Je voelt je meer in contact met anderen (dat moet uiteraard ook onderdeel zijn van de bijeenkomst) waardoor je je vrijer voelt om dingen uit te proberen. Denk bijvoorbeeld aan design thinking: samen werken naar een Minimal Viable Product. Je moet daarvoor door een proces heen van het vrijuit bedenken van mogelijke producten of diensten, ermee experimenteren en testen op anderen en dan terugbrengen naar een product. Interactie en samenkomen werkt hiervoor beter dan geen interactie of alleen online.

Doelbewust toevallig

Soms kom je, met meer geluk dan wijsheid, op de meest briljante inzichten of ideeën. Zo was ik laatst zelf in een intervisiesessie bezig om een collega te helpen met zijn uitdaging. Met ons groepje bekeken we ‘het probleem’ vanuit verschillende oogpunten. En toen kwam ik erachter dat mijn advies voor hem een enorme eye-opener was voor mezelf. Wat een toeval! Zonder de ruimte, tijd maar zeker de interactie was ik waarschijnlijk (voorlopig) niet op dit leermoment gekomen.

De afgelopen periode hebben we ervaren dat ‘self-paced’, online leren zeker voordelen heeft. Je kan zelf bepalen wanneer en waar je gaat leren. Maar, soms is het lastig om je aandacht erbij te houden. Of, ontbreekt de diepgang om voor jezelf inzichten te verkrijgen om ook echt iets nieuws of anders te doen in je werk. Interactie kan daar zeker een rol in spelen! Online en offline. Kortom: de juiste ‘blend’ is belangrijk.

Ik ben ook benieuwd naar jouw mening: wanneer vind jij samen komen belangrijk als het gaat om leren? Deel je ideeën of ervaringen! Dan blijven we samen leren!