Corporates en start-ups: samen innovatie stimuleren en katalyseren

Kennisuitwisseling om alle veranderingen het hoofd te bieden

Digitalisering vraagt om nieuwe vaardigheden, klimaatverandering om een nieuwe mindset. Innovatieve ideeën zijn meer dan welkom in onze snel veranderende wereld en start-ups zijn daar de aanjagers van. Tijdens Slush, één van de grootste evenementen voor start-ups ter wereld, komen elk jaar corporates en startende bedrijven in Helsinki bij elkaar om kennis uit te wisselen die hard nodig is om alle veranderingen in de wereld het hoofd te bieden. Ook PwC was dit jaar (21 en 22 november) weer aanwezig.

Slush

‘Slush is een Finse non-profitorganisatie die als doel heeft ideeën samen te brengen en zo innovatie te stimuleren en te katalyseren’, vertelt Krista Koeleman, program manager PwC's Digital Platform and Experience Center. ‘Vanuit de hele wereld reizen elk jaar duizenden bedrijven naar de Finse hoofdstad om zich te laten onderdompelen in innovatieve ideeën. PwC werkt al sinds 2010 samen met Slush en werd in 2015 zelfs de eerste globalpartner. Het doel achter deze samenwerking is om start-upecosystemen op te zetten door corporates aan startups te binden en andersom. Niet alleen in Europa, maar wereldwijd. Start-ups zijn namelijk essentieel bij het oplossen van belangrijke problemen in de maatschappij en corporates kunnen op hun beurt hun kennis en kunde over bedrijfsprocessen inbrengen, met innovatie en het genereren van oplossingen als resultaat.’

NextGens

De innovatieve kracht van start-ups komt voort uit het feit dat de ondernemers van deze bedrijven ‘out of the box’ denken. ‘Deze vaak jonge, enthousiaste aanpakkers worden ook wel “NextGens” genoemd’, vervolgt Koeleman. ‘Ze hebben uitstekende digitale vaardigheden en weten heel goed wat er in de wereld speelt. Voor hen is agile werken – constateren, aanpassen en verder ontwikkelen – heel gewoon. En het zijn precies deze vaardigheden waar de wereld met alle snelle veranderingen om vraagt. Mede door de “NextGens” staan start-ups vaak aan de wieg van de oplossingen voor grote vraagstukken.’

Oplossing voor de klimaatcrisis

Een van die grote vraagstukken is de klimaatcrisis. ‘Elke week lezen we erover in de krant en verschijnen er documentaires op tv’, stelt Koeleman. ‘Maar de aanpak van het probleem blijft lastig en behoorlijk complex. De oplossing vraagt om een samenwerking tussen techbedrijven, politiek en heel veel andere betrokkenen. Een enorm project dat we alleen kunnen aanpakken als de neuzen van iedereen dezelfde kant op staan.

Een manier om dat voor elkaar te krijgen, is door het vraagstuk in stukken te knippen. Precies wat start-ups doen. In plaats van de corporates – die zich vaak richten op het grotere geheel – bestaan de businessmodellen van start-ups uit behapbare oplossingen waar de maatschappij direct behoefte aan heeft en de waarde van inziet. Op die manier komt de invulling van de klimaatdoelstellingen per 2030 veel dichterbij en worden de sustainable development goals meer uitvoerbaar.'

Nieuwe wereld, nieuwe vaardigheden

Een ander vraagstuk dat dit jaar veelvuldig op Slush werd aangekaart, was de veranderende wereld waarin we leven. Van de manier waarop we werken tot aan de manier waarop we leven en met anderen omgaan. ‘De stuwende kracht hierachter is de snelle invoer van nieuwe technologie in ons dagelijks leven’, zegt Koeleman. ‘Iedereen moet kunnen leven, leren, werken en deelnemen aan deze wereld waarin digitalisering het kernwoord is.'

Vooral op het vlak van werken verandert er de komende jaren heel veel. ‘Banen en functies wijzigen, terwijl nieuwe taken en beroepen ontstaan’, verduidelijkt Koeleman. ‘De discrepantie tussen de vaardigheden die mensen hebben en die nodig zijn voor functies in de digitale wereld, is een van de grootste uitdagingen van deze tijd. Want hoe zorg je ervoor dat niemand buiten de boot valt? Wat denk je van ouderen die ineens allerlei apps op hun telefoon moeten installeren om bij hun rekening te kunnen komen? Of van een grote groep werknemers die helemaal geen verandering op de werkvloer wil en met de hakken in het zand gaat?’

Bijscholing is daarbij een complex probleem. Het is niet simpel opgelost door werknemers op een cursus te sturen. Iets waaraan vooral traditionele bedrijven zich schuldig maken. ‘De menskant van het verhaal wordt hierbij vergeten’, meent Koeleman. ‘Je moet werknemers meenemen in het hoe, wat en waarom. Gebeurt dat niet en houden werknemers van een bedrijf innovatie tegen, dan kan het zomaar zijn dat een bedrijf links en rechts wordt ingehaald door de concurrentie. Het bedrijf is dan ten dode opgeschreven.’

In het uitdagende proces om werknemers mee te nemen in de transitie moeten besluitvormers – onderwijs, bedrijfsleven en overheid – samenwerken om tot een oplossing te komen, zodat niemand achterblijft. ‘Als dit niet gebeurt’, waarschuwt Koeleman, ‘zal er een kloof ontstaan in de samenleving tussen mensen die wel meekunnen in al die veranderingen en mensen die dat niet kunnen of niet willen. Steeds meer start-ups spelen in op deze ontwikkeling. Er is vooral vraag naar middelen die ouderen meekrijgen in de digitale transitie. Iedereen moet steeds langer werken en daardoor is het voor werkgevers meer dan belangrijk dat hun oudere werknemers bij blijven en participeren in een leven lang leren.'

Samenwerking is de toekomst

Bij het zoeken naar oplossingen wordt de samenwerking tussen bedrijven en overheden steeds belangrijker. ‘Veel problemen kun je nu eenmaal niet alleen oplossen’, aldus Koeleman. ‘Stel je besluit als bedrijf om een circulair beleid te gaan voeren, dan heb je daar niet alleen de meubelmaker bij nodig. Ook de cateraar moet over de streep worden getrokken en wat denk je van de uitstoot van je vervoer? Een ketting van bedrijven en overheden is met elkaar verbonden; als er één niet wil meewerken, breekt de ketting. Bedrijven moeten open zijn over elkaars strategie, ook als het aan oude patronen schuurt en vragen oproept over de huidige gang van zaken. Juist nieuwe inzichten kunnen tot oplossingen leiden en dat is de kracht van de common ground die Slush probeert te faciliteren. Het zal niet makkelijk worden om met elkaar dezelfde taal te gaan spreken en daadwerkelijk de vooruitgang te realiseren die de wereld zo hard nodig heeft. Gelukkig zie je op evenementen als Slush dat er heel veel welwillenden zijn die maar al te graag de ander proberen te begrijpen. We zijn er nog niet, maar de intentie en de wil is er in ieder geval wel.’