Europese CO2-beprijzing beter dan nationale aanpak

09/10/20

Green Deal Monitor

Het kabinet heeft op Prinsjesdag een wetsvoorstel ingediend dat de invoering van een Nederlandse CO2-heffing voor de industrie mogelijk maakt. PwC-partners Niels Muller en Gulbahar Tezel vinden dat beprijzing van CO2-uitstoot een goed instrument kan zijn om broeikasemissies te reduceren, maar zij verkiezen het aanscherpen van de Europese CO2-beprijzing boven een nationale aanpak.

Niels Muller en Gülbahar Tezel waren beiden betrokken bij het opstellen van een speelveldtoets in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK). Deze is tegelijkertijd met het wetsvoorstel gepubliceerd. De kanttekeningen van fiscalist Muller en econoom Tezel bij het wetsvoorstel en bij de subsidies die de weglekeffecten moeten tegengaan, komen terug in de speelveldtoets en in de nieuwste editie van PwC’s Green Deal Monitor.

Internationale CO2-heffing meest efficiënt

Eén van de belangrijkste kritiekpunten van Muller en Tezel is de solistische weg die Nederland kiest. Een CO2-heffing is het meest efficiënt als deze in internationaal verband wordt ingevoerd, het liefst mondiaal, maar in ieder geval in Europees verband. Het risico van een nationale aanpak is dat het economische activiteiten, en daarmee ook de uitstoot, verhuist naar andere landen. De Europese Unie kent al sinds 2005 een systeem van CO2-emissiebeprijzing via het emissiehandelssysteem EU ETS. Juist in de week van Prinsjesdag kondigde de Europese Commissie een aanscherping van EU ETS aan.

Kanttekeningen bij mitigerende subsidies

Nationale subsidies die de industrie ondersteunen om haar productie te vergroenen kunnen deze weglekrisico’s mitigeren. Het subsidiestelsel is echter alleen effectief als daar voldoende geld voor wordt uitgetrokken en de bedrijven die onder de CO2-heffing vallen daar ook daadwerkelijk gebruik van kunnen maken. Gulbahar Tezel en Niels Muller leggen in de Green Deal Monitor verder uit dat duidelijkheid over de (toekomstige) beschikbaarheid van groene infrastructuur eveneens van groot belang is om industriële productie in Nederland te houden.