Verantwoording is de basis voor vooruitgang
De tijd van transparantie is aangebroken. De ESG-weg die organisaties nu afleggen, vergt openheid en controleerbaarheid. Verantwoording is de basis voor vooruitgang, daar zijn PwC-experts Karin Meijer en Willem-Jan Dubois van overtuigd. Vanuit hun expertise leggen ze uit wat ze daarmee bedoelen en waarom transparantie zo essentieel is voor optimale ESG-rapportages en -inzichten. Deel twee van een drieluik over duurzaam rapporteren.
Karin Meijer
'Transparant en ambitieus zijn is inspirerend voor anderen'
‘Transparant en ambitieus zijn is inspirerend voor anderen’
Duizenden jaren lukte het niemand de mijl (1.609 meter) onder de vier minuten te lopen. Tot 1954. De Brit Roger Bannister deelde zijn ambitie, zette alles op alles en onder luid gejoel en applaus in de laatste bocht rende hij onder toeziend oog van anderen zijn weg naar levenslange roem. Bannister was een inspiratiebron, want nog geen twee maanden nadat hij geschiedenis schreef, presteerde een andere atleet plots hetzelfde. Hoe kon dat?
'Transparant en ambitieus zijn is inspirerend voor anderen', zegt Karin Meijer, specialist op het gebied van ESG (Environmental, Social en Governance)-rapportage. 'Het kan een spiegel zijn waardoor u, ook als organisatie, wordt aangezet tot verbetering.' Transparantie biedt handelingsperspectief, zowel op strategisch als op individueel niveau. 'En inzicht in uw eigen handelen en dat van anderen kan confronterend werken', voegt PwC’s ESG Consulting Lead Willem-Jan Dubois toe. 'Verantwoorden wat u doet, hoe u dat doet en wat de resultaten zijn, is de basis. Dankzij rapportages kunt u transparantie bieden en dat zet aan tot denken én doen.'
Van koudwatervrees naar heldere ESG-doelstellingen
'Transparant zijn is geen keuze meer, maar een verplichting die wordt opgelegd door wet- en regelgeving en door belanghebbenden, zoals investeerders, leveranciers, overheden, klanten en werknemers', legt Meijer uit. Niet voor niets is transparantie een van de belangrijke pijlers van Europese regelgeving op het gebied van duurzaamheidsrapportage. ‘Europese wet- en regelgeving richt zich op het alloceren van kapitaal, het opnemen van ESG in het risicomanagement én het brengen van transparantie in de langetermijnvisie. Er is een duidelijk verband tussen die uitgangspunten.'
De noodzaak van transparantie op het gebied van ESG is al bij veel organisaties doorgedrongen. De krant staat vol met artikelen over de gevolgen van klimaatverandering en de gepubliceerde klimaatrapporten luiden de noodklok. Van bedrijven en organisaties wordt verwacht dat ze aantonen dat ze weerstand kunnen bieden tegen (toekomstige) schokken, wat van groot belang is voor investeerders. De samenleving als geheel verlangt ondertussen dat bedrijven hun verantwoordelijkheid nemen en inzetten op het minimaliseren van hun negatieve impact en het creëren van positieve impact op de drie ESG-gebieden.
Ondanks de ernst blijft het wennen voor bedrijven. Meijer: 'Wij helpen organisaties daarom met het formuleren van klimaatdoelstellingen. Bedrijven zijn gewend aan omzettargets, een target gebaseerd op cijfers die ze snappen en kennen. Met het formuleren van ESG-doelstellingen is het diffuser en moeilijker te bedenken of ze het kunnen halen. De meeste bedrijven worstelen met ambitieuze doelstellingen versus realistische doelstellingen. Wat mij betreft, is het simpel. We moeten de doelstelling vanuit het klimaatverdrag van Parijs halen, maar bedrijven vinden het spannend zich daaraan te committeren. Wij helpen daarbij.'
Rapporteer niet over alles, durf te kiezen
Transparantie betekent niet over alles rapporteren. Het is keuzes maken en kiezen voor een duidelijke aanpak. Het is essentieel goed na te denken over welke kpi’s u als organisatie kiest om over te rapporteren. 'Transparantie is wat materieel van belang is voor uw stakeholders', zegt Dubois. 'Dat kunnen twintig strategische kpi’s zijn, maar niet vijftig. Focus aanbrengen is belangrijk.'
'Wat mij betreft gaat transparantie niet alleen maar over targets en kpi’s', vult Meijer aan. 'Stakeholders hebben behoefte aan informatie waarop zij beslissingen baseren. Door te rapporteren over wat goed en niet goed gaat, biedt u transparantie. Het is belangrijk te weten wie uw belangrijkste stakeholders zijn en waar hun informatiebehoefte ligt.'
Volgens Meijer moet u daarom als organisatie een stevige ambitie neerzetten, om vervolgens door de tijd heen te laten zien hoe uw ingezette strategie het doet. Bij het uitspreken van een stevige ambitie speelt de materialiteitsanalyse een belangrijke rol. Het proces van hoe u tot die materialiteitsanalyse en impactmatrix gekomen bent, is ook onderdeel van het duurzaamheidsrapport. 'Juist het delen van een proces dat u volgt om uw ambities te bereiken, draagt bij aan de transparantie van uw organisatie', vindt Dubois. 'In het ideale geval deelt u ook wat er minder goed gaat. Dat vinden veel organisaties nog ingewikkeld, maar wij adviseren dat wel te doen.'
Willem-Jan Dubois
'Transparantie is wat materieel van belang is voor uw stakeholders'
De rol van kredietbeoordelaars
Vanuit de markt krijgen Meijer en Dubois veel vragen over kredietbeoordelaars. 'Er zijn er zoveel en allemaal kijken ze naar andere aspecten en gebruiken ze andere methodes. Dat maakt het ingewikkeld', stelt Meijer. 'De beoordeling die ze afgeven, kan van groot belang zijn, omdat deze impact heeft op de toegang tot kapitaal.'
Veel organisaties zijn al goed op weg met ESG-kpi’s en ESG-rapportages. Maar ze zijn nog niet klaar voor de eisen die wet- en regelgeving en kredietbeoordelaars met toenemende snelheid van hen verlangen. Meijer raadt organisaties aan ook transparant te zijn over al het voorbereidende werk dat zij treffen in aanloop naar nieuwe wetten, zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD).
Ook ten opzichte van interne ambities is het essentieel hierover vroegtijdig te communiceren, meent Dubois. 'Stel, uw bedrijf wil de uitstoot van CO2 reduceren en moet daarom de machines die u produceert aanpassen. Dat vergt enorm veel tijd en geld. Juist daarom is het belangrijk dat u dit ook aan uw interne stakeholder kenbaar maakt. Zorg dat alle informatie altijd intern voor iedereen herleidbaar en beschikbaar is.'
Vijf voorwaarden voor een transparante toekomst
De richting van de grote ESG-reis is duidelijk, maar er is veel onzekerheid over het precieze pad en het tempo van de verandering. Wat zijn de vijf voorwaarden voor een transparante toekomst?
- 1. De betrokkenheid van de directie
- 2. Ken uw bedrijfsstrategie
- 3. Denk in systemen, niet in standaarden
- 4. Gebruik dezelfde striktheid als bij financiële cijfers
- 5. Denk digitaal
1. De betrokkenheid van de directie
Een van de belangrijkste voorwaarden voor een transparante toekomst is de toon aan de top. De toon die de raad van bestuur of directie aanslaat, zet de standaard en werkt door in alle lagen van de organisatie. Voor de interne belanghebbende is dat essentieel. 'Een goed voorbeeld is de CEO van een AEX-genoteerde klant. De CEO heeft ESG hoog in het vaandel en communiceert er volop over, zowel intern als extern. Dat werkt heel goed', vertelt Dubois.
2. Ken uw bedrijfsstrategie
Stakeholders verlangen of vereisen transparantie over dat wat belangrijk is, niet over elke zucht en steun van uw bedrijf. Iedere organisatie moet keuzes maken, op strategisch vlak en vervolgens op KPI-niveau. Meijer: 'Transparantie zorgt voor toegang tot kapitaal, trekt medewerkers aan en draagt positief bij aan de maatschappelijke impact van uw organisatie. Zorg dat uw ambities uitdagend zijn, alleen dan maakt u echt verschil. Zowel voor uw eigen organisatie als voor een duurzame wereld.'
3. Denk in systemen, niet in standaarden
Stakeholders vragen om concrete informatie, niet om alle informatie. Organisaties hebben duidelijke standaardprocessen nodig zodat zij de gevraagde informatie snel kunnen verzamelen en er goed over kunnen rapporteren. Dubois: 'Alle mensen die erbij betrokken zijn, moeten precies weten hoe data worden vastgelegd, verzameld en gecontroleerd. Denk daarom in systemen, dat maakt het uiteindelijk makkelijker.'
4. Gebruik dezelfde striktheid als bij financiële cijfers
'Wij helpen organisaties om niet-financiële informatie op hetzelfde kwaliteitsniveau te krijgen als financiële informatie, dat is onze inzet', zegt Meijer. Nauwkeurige rapportage en robuuste transparantie zijn hier de kernwoorden. De aanpak die u als organisatie met financiële cijfers gebruikt - verzamelen, rapporteren en controleren - geldt vanaf nu ook voor niet-financiële informatie.
5. Denk digitaal
Automatisering vergt een mate van volwassenheid. U moet een omslag maken van een manueel proces naar een geautomatiseerd proces en dat betekent dat u het proces aan de achterkant digitaal moet inrichten. Dit IT-vraagstuk verdient focus. Daarnaast moet u de voorkant digitaal inrichten. Data moeten voor derden beschikbaar én toegankelijk zijn, door verhelderende dashboards die aan de hand van de verzamelde data een transparant verhaal vertellen.
Hoe PwC kan helpen met ESG Reporting
Ons ESG-Reporting & Insightsmodel - kiezen van de juiste kpi’s, het creëren van transparantie en het fit worden voor de toekomst - helpt bedrijven bij elke stap en in iedere fase op weg naar een duurzaam bedrijfsmodel.
Samen bepalen we de juiste richting door na te denken over de strategie en het voldoen aan wet- en regelgeving. Dat betekent dat we als eerste de ESG-uitgangspunten bepalen, een strategie formuleren en uitdagende ambities vaststellen. Zodra we het vertrekpunt hebben bepaald, richten we ons op het realiseren van transparantie. Dat doen we door de ESG-rapportage, de systemen en de data-architectuur robuust in te richten. Een belangrijke stap in deze fase is het kiezen van de juiste kpi’s, zoals besproken in het eerste deel van dit drieluik over ESG Reporting & Insights.
Daarnaast is het voor elke stakeholder essentieel dat er sprake is van transparantie en dat ESG volledig geïntegreerd is in de organisatie. In deze tweede fase van ons werk is er concrete aandacht voor de vereisten van kredietbeoordelaars, de externe rapportage en het doorleven van de ESG-strategie aan de top. In bovenstaand artikel - het tweede van ons drieluik over duurzaam rapporteren - leest u meer over de vijf voorwaarden voor een transparante ESG-toekomst
In de laatste fase richten we ons op het toekomstbestendig maken van uw organisatie, onder meer door het opzetten van systemen en controlemechanismen. Vervolgens is het tijd voor concrete actie om de ESG-doelstellingen daadwerkelijk te bereiken. We helpen bij het monitoren van de voortgang, het bijsturen op ESG-ambities en strategie, het verdiepen van de datasystemen, het stimuleren van goede samenwerkingen en het ‘upscalen’ van alle medewerkers. In dit artikel - het slot van het drieluik over duurzaam rapporteren - leest u alles over fit worden voor de toekomst.
Volg ons
Contact
