Energietransitie in Nederland: er is ook veel om trots op te zijn

We worden vaak overweldigd door rapporten en nieuwsartikelen die zich uitsluitend richten op wat er niet goed gaat met betrekking tot de energietransitie in Nederland. Overbelasting van het netwerk, vertragingen in investeringen en hoge kosten. Gülbahar Tezel, hoofd van PwC's Denktank Energietransitie, vindt dat het tijd is om dat verhaal te veranderen. ‘Ik ben mij zeker bewust van de uitdagingen die voor ons liggen, maar ze mogen onze prestaties niet overschaduwen. Als we ons alleen op de negatieve aspecten concentreren, kan dat leiden tot een gevoel van uitzichtloosheid. Ons onderzoek is gericht op het vieren van de vooruitgang die we hebben geboekt en het versterken van het idee dat we met commitment en effectief beleid onze uitdagingen kunnen oplossen.’

Ontkoppeling van BBP-groei van koolstofemissies

Nederland heeft sinds het Kyoto Protocol in 1990 een verbluffende vermindering van 65 procent in koolstofemissies per Bruto Binnenlands Product (BBP) bereikt, versus een afname van 53 procent in de VS. ‘Het feit dat we economisch groeien, terwijl de emissies afnemen is indrukwekkend’, merkt Tezel op. ‘Een deel van de emissiereductie in Nederland is natuurlijk te danken aan de verplaatsing van productie naar lagelonenlanden. Echter, landen zoals de VS hebben vergelijkbare veranderingen in hun economische structuur doorgemaakt en toch zijn onze emissiereductiepercentages hoger.’

Sterke economische groei  

De Nederlandse economie heeft een BBP per hoofd van de bevolking van $71.000 (ongeveer € 65.000) bereikt, een stijging van 64 procent vergeleken met 1990. Tezel: ‘Ons economische groeipercentage is vergelijkbaar met dat van de VS, maar we hebben dat bereikt met een veel sterkere afname van emissies. Dat is iets om trots op te zijn.’ Op het gebied van energieopwekking heeft Nederland de emissies met 32 procent verminderd, waarmee het een benchmark heeft gezet die zowel de EU als de VS overtreft. ‘De afname van de emissie-intensiteit in Nederland is een van de hoogste in onze vergelijking’, aldus Tezel.

Tegen 2023 genereerde Nederland 1200 kWh per hoofd van de bevolking uit zonne-energie, twee keer het EU-gemiddelde. Uit windenergie genereerde Nederland 1644 kWh per hoofd van de bevolking, wat 60 procent hoger is dan het EU-gemiddelde. ‘Het is behoorlijk indrukwekkend hoe sterk we de penetratie van zonne- en windenergie per hoofd van de bevolking hebben kunnen verhogen. Dit is niet alleen data; het vertelt een verhaal van toewijding’, benadrukt Tezel.

Hoewel Tezel de bereidheid van Nederlandse consumenten en bedrijven om innovatie te omarmen toejuicht, benadrukt ze de cruciale rol van beleid bij het stimuleren van deze transformaties. ‘Effectief beleid bevordert vooruitgang. Het onderzoek toont aan dat lange termijn commitment aan klimaatbeleid werkt, we hebben dus ook de inzet van onze beleidsmakers nodig.’