De bedrijfscultuur wordt bedreigd door thuiswerken

30/11/20

Kans op integriteitsrisico's neemt toe door groeiende kloof tussen zeggen en doen

Thuiswerken is inmiddels voor veel mensen de dagelijkse realiteit. Dit heeft invloed op de bedrijfscultuur. Het leidt tot een emotionele ontkoppeling van het bedrijf en het ontstaan van cultuurvervreemding. De impact hiervan moet niet worden onderschat, waarschuwen PwC'ers Wendy van Tol, Stijn van Driessen en Yoran van Dam. ‘Het kan leiden tot meer stress, minder creativiteit en integriteitsrisico’s door een groeiende kloof tussen zeggen en doen.’

Bedrijfscultuur bepaalt succes van een organisatie

Het succes van een organisatie is dikwijls gekoppeld aan de bedrijfscultuur. Deze cultuur manifesteert zich in de (on)bewuste ontmoetingen tussen werknemers. Bij de receptie, even langslopen bij het bureau voor een praatje, kennismaken met een nieuwe collega, het gebeurt in deze tijd niet meer vanzelf. Terwijl juist deze kleine interacties voor een groot deel de bedrijfscultuur vormgeven en tot leven brengen. 

Invloed op overtuigingen en waarden

De omgeving waar je de meeste tijd doorbrengt, heeft invloed op je gedrag, je overtuigingen en waarden. Voor de coronacrisis was deze evenwichtig verdeeld tussen kantoor en thuis. Dit is verschoven naar een omgeving gedomineerd door je partner, je gezin, huisgenoten of vooral jezelf als je alleen woont. Omdat de bedrijfsvoering zich nu vooral online afspeelt, verdwijnt de onbewuste cultuurnorm. Dat heeft op lange termijn negatieve maatschappelijke gevolgen en zorgt voor bedrijfsrisico’s. 

De kloof tussen zeggen en doen

De cultuur van een organisatie vormt het professionele gedrag van de medewerker. Ze corrigeert, ze informeert en doet volgen. Het ontbreken van de gewenste bedrijfscultuur heeft dus impact op het gedrag van de werknemer, op integriteit, op inzet en op sociale controle. Er ontstaat ruimte voor andere patronen en interpretaties. Het effect is een kloof tussen wat de organisatie uitdraagt en zegt te doen en datgene wat medewerkers daadwerkelijk doen en uiten. 

Fysieke en mentale gezondheidsrisico's

Ook zijn er fysieke en mentale gezondheidsrisico’s bij het ontbreken van een goede bedrijfscultuur. Men ervaart meer stress bij een geïsoleerd gevoel. Het vergroot het risico op een burn-out. Motivatie, betrokkenheid en werkplezier nemen af. Negatieve gevoelens hebben de kans om zich sterker te manifesteren dan van positieve of geluksgevoelens. Wat ook zijn weerslag heeft op de cultuur van de organisatie.  

De kosten van verminderde betrokkenheid

PwC heeft onderzocht dat de kosten van verminderde betrokkenheid kunnen oplopen van 125 tot 500 miljoen euro. De impact van meer isolatie en stress kost tussen de 50 en 200 miljoen euro. De verminderde innovatie en productiviteit zorgt voor een verlies van 200 tot 800 miljoen euro. Totaal is dat anderhalf miljard euro. 

Versterken van bedrijfscultuur essentieel 

Het lijkt wellicht onmogelijk, maar ook in deze periode, waarin veel mensen elkaar vooral digitaal zien en spreken, kunnen organisaties weldegelijk  de bedrijfscultuur versterken en cultuurvervreemding tegengaan. Hier volgen enkele suggesties:

  • Je doel - de purpose - en je waarden als organisatie moeten concrete invulling krijgen in de nieuwe situatie. Geef mensen praktische handvatten mee over hoe zij vanuit huis en in een volledig digitale werkomgeving de purpose en waarden kunnen (na)leven. 

  • Laat je werknemers met een andere blik (omdenken) kijken naar wat de pandemie ons brengt en laat ze in de gesprekken hierover ook actief participeren. 

  • Pas op voor de verschuiving van Wij (als organisatie) naar Ik (het individu). Speel daarop in door de dialoog te voeren over de purpose en de waarden van de werknemer en op welke manier die aansluiten op die van de organisatie. Houd het gesprek hoe iedereen individueel bijdraagt aan het grotere geheel. 

  • Geef ook grenzen aan, welk online en thuiswerk gedrag past niet in de bedrijfscultuur en spreek mensen daar op aan. 

  • Blijf empatisch door kwetsbaar en open te communiceren. Blijf de verbinding opzoeken en zorgdragen voor het wellbeing. Basisbehoefte van de mens in een groep is het gevoel dat je erbij hoort en ertoe doet. Denk bewust na hoe je dit als leidinggevende kunt creëren voor iedere medewerker. 

Deze lijst is uiteraard niet compleet, maar wel een goede basis om mee van start te gaan. Op deze manier gaan thuiswerken en verbondenheid met de bedrijfscultuur hand in hand en voorkomen we dat cultuurvervreemding het nieuwe normaal wordt.

(Te) veel thuiswerken kan organisaties 1,5 miljard euro kosten

Als alle werknemers die dat kunnen, ook na de coronacrisis een dag extra vanuit huis gaan werken, kan dat op lange termijn leiden tot extra kosten voor hun werkgevers. Deze kosten hangen samen met de effecten van minder samenwerken, een minder grote betrokkenheid bij de organisatie en isolatie en stress. De kosten kunnen oplopen van 375 miljoen tot anderhalf miljard euro, zo blijkt uit onderzoek van PwC. Werkgevers kunnen wel maatregelen nemen om de risico’s van thuiswerken, en dus de kosten, te mitigeren.

Lees meer ->

Contact

Wendy van Tol

Wendy van Tol

Partner, PwC Netherlands

Tel: +31 (0)62 353 44 50

Volg ons