Sustainable finance: verplicht nummer én strategische kans

Sustainable finance verdient topprioriteit

'We willen in deze crisis nadrukkelijk onderdeel zijn van de oplossing', riepen de Nederlandse banken toen ernst en omvang van de coronacrisis duidelijk begon te worden. Die reactie kon op veel waardering rekenen. 

Dezelfde bereidwillige opstelling wordt niet alleen van banken, maar ook van verzekeraars, vermogensbeheerders en pensioenfondsen gevraagd in antwoord op de klimaatcrisis. Sterker nog: de Europese Unie (EU) dwingt financiële instellingen onderdeel van de oplossing te worden bij haar streven om in 2050 als eerste economische blok ter wereld klimaatneutraal te zijn. Zonder de private financiële sector valt die ambitie, niet te realiseren. Duurzame financiële instellingen vervullen een essentiële rol in het dirigeren van investeringen die leiden tot een klimaatneutrale, groene, inclusieve én concurrerende economie.

Wat is sustainable finance?

De Technical Expert Group on Sustainable Finance van de EU had er in zijn recent gepubliceerde Taxonomie-rapport ruim 650 pagina's voor nodig sustainable finance te duiden. Het rapport beschrijft de methodologie en de criteria voor het classificeren van duurzame investeringen. Eenduidigheid moet helpen een eind te maken aan de wirwar van indelingen en ratings - de vijftig tinten groen - die nu worden gehanteerd. Dat een bedrijf nu door het ene beoordelingsbureau als zeer duurzaam kan worden geclassificeerd en door het andere als ondermaats, moet niet langer mogelijk zijn. Ook greenwashing - het handig oppoetsen van investeringen tot ze groen lijken terwijl ze dat in werkelijkheid niet zijn - moet lastiger worden. Voor nu kunnen we sustainable finance praktisch definiëren als iedere vorm van financiële investering waarbij rekening is gehouden met de ESG-criteria voor milieu, samenleving en goed ondernemingsbestuur. Het integraal opnemen van deze ESG-criteria in de volledige investeringsketen van de financiele instelling. Doing good wordt daarmee de  nieuwe norm, via het uitsluiten van bedrijven die een negatieve impact maken én het faciliteren van bedrijven die een positieve bijdrage leveren aan zowel milieu als maatschappij. 

Sustainable finance biedt financiële instellingen kansen

De publicatie van de taxonomie betekent een belangrijke doorbraak. Er is nu een juridische basis waarmee de EU financiële instellingen kan dwingen de duurzaamheid van hun investeringen te rapporteren en daarover verantwoording af te leggen. De transparantie die daardoor ontstaat, biedt instellingen de kans zich te onderscheiden van anderen als het gaat om: 

• Producten en diensten
  Regulering heeft alleen betrekking op de investeringskant. Welk deel van de investeringsportefeuille kan al aantoonbaar als 'groen' worden gekwalificeerd? Voor welk deel ontbreken daarvoor de data? En welk deel is simpelweg niet groen? De verwachting is dat de regelgeving binnen 5 jaar ook voor leningen en diensten gaat gelden.
  

• Risicomanagement
  Aan welke ESG-risico's staat een financiële instelling bloot? Hoe is het management van deze risico's - van klantacceptatie tot weging en modellering, monitoring, rapportage en externe publicatie - geïntegreerd in het overall risicomanagement? En is duidelijk wat de impact op de business is?
  

• Rapportages en toelichtingen
  Zijn financiële instellingen in staat te voldoen aan de verplichting te publiceren over de classificatie van hun duurzame investeringen?

Voor klanten en andere belanghebbenden wordt hiermee duidelijk wie werkelijk duurzaam financiert en wie niet. 

Maak keuzes

Of het nu gaat om nieuwe producten en diensten, risicomanagement of rapportages en toelichtingen, financiële instellingen staan voor een aantal wezenlijke vragen. Zien we kansen in het ontwikkelen van een werkelijk duurzaam profiel en durven we strategische ambities uit te spreken op het gebied van sustainable finance? Accepteren we - als het gaat om sustainable finance - een positie als achterblijver? Volgen we de rest van de markt, of willen we koploper zijn?

Voer regie op sustainable finance op bestuursniveau

Het is naar mijn overtuiging essentieel dat financiële instellingen bewuste keuzes maken voor hun ambitieniveau. Om de juiste keuzes te kunnen maken, is inzicht nodig. Welke gevolgen hebben keuzes op uw organisatie, medewerkers, klanten, producten, diensten, systemen en processen? Kortom, op alle facetten van het bedrijf. In Nederland, en overigens ook in Scandinavië, zie ik een opvallende bereidheid om werkelijk inhoud te geven aan sustainable finance. Veel Nederlandse instellingen zien kansen in sustainable finance en willen ook echt vooruit, in tegenstelling tot omringende landen, die het eerder als een 'verplicht nummer' (dus alleen compliance) zien dat op last van Brussel moet worden uitgevoerd. Alleen zie ik dat onze positieve grondhouding in de praktijk nog lastig kan worden vertaald naar een concrete aanpak. Zo is bij geen van de grootste financiële instellingen iemand op C-niveau - het niveau waar sustainable finance  gezien de impact en de urgentie ervan zou thuishoren - integraal verantwoordelijk voor sustainable finance.

Duurzaamheid gaat niet ten koste van financieel rendement

Ik hoop dat we financiële instellingen kunnen helpen door het creëren van het inzicht dat nodig is om bewuste strategische keuzes rondom sustainable finance te maken. De komende tijd belichten we verschillende onderwerpen, zoals een benchmark van de huidige strategische keuzes die instellingen hebben gemaakt, een gedetailleerde beschouwing van de nieuwe compliance-eisen en de vraag hoe ESG-aspecten te integreren zijn in de verschillende onderdelen van het risicomanagement. 

Een financiële sector die daadwerkelijk onderdeel wil zijn van de oplossing. Daar zetten we ons voor in. Wie mij kent, weet dat dat voor mij veel verder gaat dan alleen het voldoen aan de eisen die worden gesteld. Er zijn namelijk prachtige kansen te benutten! Klanten - van scholieren die hun eerste betaalrekening openen tot activistische hedgefondsmanagers en 's werelds grootste institutionele beleggers - vragen in toenemende mate om duurzame oplossingen. Het idee dat duurzaamheid ten koste zou gaan van financieel rendement kan voorgoed van tafel: in wetenschappelijke studies is inmiddels overtuigend aangetoond dat een rendement en een langetermijnfocus hand in hand gaan bij beleggingen. Banken, verzekeraars, vermogensbeheerders en pensioenfondsen die nu de strategische ambitie uitspreken leidend te willen zijn in sustainable finance kunnen zich daarmee positioneren als winnaars in de duurzame financiële sector van de toekomst.

Lees ook:

• ESG is topprioriteit voor vermogensbeheerders
• Green Deal Monitor
• Verantwoord beleggen