Waarden bieden houvast in onzekere tijden

Ad van Gils Partner, PwC Netherlands 20/01/20

PwC's 23e CEO Survey: meer zorgen over wereldeconomie

De wereld is onzekerder geworden, zo blijkt ook uit de nieuwe editie van onze CEO Survey. Internationaal zien we geopolitieke spanningen, een op handen zijnde brexit en handelsconflicten. Dichter bij huis is er sprake van ontevredenheid bij boeren, in de zorg en in het onderwijs. De gevolgen van klimaatverandering, vergrijzing, de negatieve rente en digitalisering voor onze economie, arbeidsmarkt en samenleving zijn nog niet te overzien. Die onzekerheid leidt tot onrust zowel in de samenleving als bij bedrijven. Op welk kompas vaar je als bedrijf en hoe voorkom je dat verkeerde keuzes worden gemaakt? Houd vast aan de kernwaarden van je organisatie betoogt Ad van Gils, bestuursvoorzitter van PwC.

Het komende decennium brengt ongetwijfeld toenemende en vooral continue verandering. Het aanpassingsvermogen van bedrijven bepaalt meer dan ooit hun succes. Daarbij komt dat de maatschappij meer meekijkt naar de wijze waarop die verandering tot stand wordt gebracht. Succesvol en fundamenteel veranderen – in consultantsjargon: transformeren - in de huidige tijdsgeest vereist een antenne naar de buitenwereld die scherp staat afgesteld. Een dergelijke antenne ontwikkel je alleen als je voortdurend met die buitenwereld in verbinding staat. 

Maatschappelijke gunfactor

Bedrijven, en vooral internationale, liggen meer dan ooit onder een maatschappelijk vergrootglas. Doen ze het goede, niet alleen voor klanten en aandeelhouders, maar ook maatschappijbreed? Succes is niet duurzaam als bedrijven in hun missie, strategie en bedrijfsvoering onvoldoende oog hebben voor mens, milieu en maatschappij.

Stakeholders die in het verleden wat meer op afstand stonden, zijn dankzij de democratisering van informatie inmiddels een stuk mondiger, mede door sociale media. Belangengroepen, politici en consumenten spreken bedrijven aan op hun maatschappelijke zorgplicht voor onder meer het welzijn van medewerkers, de bescherming van natuur en milieu, de (voedsel)veiligheid, goed bestuur, betrouwbare informatie en eerlijke belastingafdracht. Het mag duidelijk zijn dat succes niet maakbaar is; het moet je ook gegund worden door de omgeving waarin je opereert.

Verbondenheid met stakeholders

Het gaat er niet alleen om wat je als bedrijf doet voor je klanten, maar vooral ook om hoe je dat doet. Waarden fungeren daarbij als een belangrijk houvast. Definieer als organisatie wat je purpose is en welke waarden daarbij horen. Het zijn zaken die richting geven aan de keuzes die je maakt, waar je als organisatie aan vasthoudt in onzekere tijden en ook moet houden, om geloofwaardig te zijn en te blijven.

Bedrijven kunnen niet meer zonder openheid en kwetsbaarheid

Hoe je de dingen doet, is bepalend voor de mate van verbinding met je omgeving. Dat betekent dat je in dialoog gaat met je stakeholders, juist ook met critici. Bedrijven kunnen niet meer zonder openheid en kwetsbaarheid. Dat geldt zeker ook voor onze sector. We gaan de discussie aan met onze klanten, toezichthouders, belangengroepen en de politiek. En kritiek hoort daar ook bij. Het formuleren van waarden betekent namelijk ook dat je erop aangesproken mag worden en verantwoording aflegt.  

Mensen maken het verschil

Voor ons geldt dat naast professionele vaardigheden ook digitale vaardigheden steeds belangrijker worden. Maar uiteindelijk zijn het mensen die het verschil blijven maken, ook in een digitale wereld. Met het vermogen om te luisteren, nieuwsgierig te zijn naar wat er om ons heen gebeurt, op zoek te gaan naar andermans drijfveren en open te staan voor het andere en het nieuwe leggen we de verbinding met onze omgeving. Daarmee krijgen bedrijven en organisaties een menselijk gezicht. Pas als de buitenwacht ziet dat onze bedoelingen goed zijn en onze intenties oprecht, zullen onze fouten ons worden gegund. Wat dat is wel één ding wat zeker is in een onzekere wereld: fouten zullen we blijven maken. Want we zijn per slot van rekening gewoon mensen.

CEO's meer pessimistisch over economische vooruitzichten

Nog maar twee jaar geleden toonden bestuurders wereldwijd zich in onze CEO Survey zeer optimistisch over de economische vooruitzichten. Vorig jaar zagen we al scheurtjes in het vertrouwen en dit jaar is de stemming onder CEO’s tamelijk pessimistisch.

Voor de 23e keer vroegen we CEO's wereldwijd naar hun agendapunten, hun verwachtingen en hun bezorgdheden. Het percentage CEO’s dat aangeeft ‘enigszins vertrouwen’ te hebben in omzetgroei gedurende de komende twaalf maanden, is in vergelijking met de vorige editie ongeveer gelijk gebleven op circa 45. Het aantal CEO’s dat veel vertrouwen heeft in omzetgroei, is echter gedaald van 35 naar 27 procent.

Contact

Ad van Gils

Ad van Gils

Partner, PwC Netherlands

Tel: +31 (0)88 792 39 30

Volg ons