‘Om cadeaus te kiezen, te vergelijken en te kopen verwachten consumenten tegenwoordig een combinatie van digitale en fysieke mogelijkheden. Met behulp van techniek bieden retailers steeds meer deze opties’, zegt PwC’s retailexpert Milo Hartendorf naar aanleiding van een wereldwijd onderzoek. ‘Ik verwacht dat kunstmatige intelligentie door retailers daarnaast steeds vaker wordt ingezet om bijvoorbeeld duurzaamheidsinformatie te geven of verspilling te verminderen door voorspellingen over de voorraad te doen.’
De decemberuitgaven van consumenten zorgen bij veel Nederlandse (online)retailers voor een belangrijke boost van de jaaromzet. Vorig jaar zagen we dat de dalende koopkracht leidde tot besparingen en bewuster koopgedrag. ‘De consument hield duidelijk de hand op de knip, maar gaf ook aan met Kerst wel te willen uitpakken’, aldus Jan Willem Velthuijsen, hoofdeconoom bij PwC. ‘Het ziet ernaar uit dat we dit jaar dit patroon terugzien. Ondanks de matige economische voorspellingen lijken de meeste mensen vast te houden aan de tradities rond de feestdagen.’
De economische impuls van Kerstmis aan de Nederlandse economie komt volgens Velthuijsen uit op ongeveer één miljard euro. ‘In de statistieken van het CBS is al jaren een telkens terugkerende duidelijke piek zichtbaar in een aantal consumptiecategorieën in december, namelijk voeding, drank, tabak en persoonlijke verzorging. Als je daarin ook kerstbomen, kerstballen en vuurwerk meeneemt, kom je bijna op het dubbele uit. Kleding en elektronica zorgen daar in december opvallend genoeg niet voor. Dat zijn goederen die juist met het vakantiegeld of de eindejaarsuitkering pieken, in januari en juni.’
De verwachting is dat de ‘kerstpiek’ dit jaar 25 procent hoger ligt in vergelijking met de rest van het jaar. ‘Maar dat hoeft niet te betekenen dat dat percentage ook meer wordt verkocht. Dit jaar is de piek deels toe te rekenen aan prijsstijgingen’, aldus Velthuijsen.
Daarbij is het volgens Hartendorf belangrijk om te realiseren dat in de raming een deel substitutie is meegenomen. ‘Consumenten stellen aankopen uit, zodat ze ze als cadeaus onder de kerstboom kunnen leggen. Voor retailers en logistieke dienstverleners draagt dit bij aan de inefficiëntie van de decembermaand. Door veel te proppen in één maand hebben zij in korte tijd veel mensen en bijvoorbeeld bezorgingscapaciteit nodig. Dit leidt tot hogere kosten voor onder meer bezorging, logistiek en planning.’
Het laten thuisbezorgen van kerstaankopen blijft onverminderd populair, volgens Hartendorf. ‘Consumenten willen zekerheid dat hun bestelling aankomt zoals beloofd. Het is daarom belangrijk dat retailers ervoor zorgen dat ze de juiste verwachtingen bij hun klanten scheppen over het moment waarop de bestelling wordt bezorgd. Zeker in de decembermaand willen klanten de zekerheid dat hun pakketje op tijd arriveert en een gebruiksvriendelijke track-and-trace-optie. Retailers kunnen zich onderscheiden met AI-opties en met de snelheid van levering als het aanbod verder gelijk is.’