Continue transformatie wordt normaal voor CEO’s

Uitkomsten van PwC’s 27e CEO Survey

Wereldwijd neemt bij CEO’s de urgentie om hun bedrijven te transformeren toe. Zij verwachten dat de factoren die de afgelopen jaren hebben geleid tot veranderingen, zoals technologische ontwikkelingen en veranderende consumentenvoorkeuren, de komende jaren een nog sterkere invloed hebben. Een groot deel van de CEO’s heeft twijfels over de toekomstbestendigheid van hun businessmodel op lange termijn als zij geen veranderingen doorvoeren.

Bekijk de inzichten per sector

Nederlandse CEO’s ervaren overheidsregelgeving als een van de grootste factoren die veranderingen afdwingen. Ook in het vestigingsklimaat is dit een pijnpunt: voor een deel van de CEO’s is regelgeving een factor die meespeelt in de overweging om operationele activiteiten al dan niet naar het buitenland te verplaatsen.

Dat zijn enkele belangrijke uitkomsten van PwC’s 27e CEO Survey, een jaarlijks onderzoek naar de visie van CEO’s over de economie, het eigen bedrijf en de omgeving waarin zij opereren. Aan het onderzoek deden wereldwijd 4.702 CEO’s mee, van wie 73 in Nederland.

CEO op koers

In onze nieuwe video- en podcastserie 'CEO's op koers' voert financieel journalist Paul Laseur openhartige gesprekken met Nederlandse CEO's. Onderweg naar een gewenste bestemming praat hij met ze over hun visie en uitdagingen. Rijd je mee?

Uitkomsten van de CEO Survey per thema

CEO’s voelen druk om veranderingen door te voeren

Wereldwijd betwijfelt een groot deel van de CEO’s eraan of zijn of haar bedrijf over tien jaar nog bestaat als zij geen veranderingen doorvoeren. Een van de belangrijkste uitkomsten van PwC’s 27e CEO Survey is dat CEO’s een urgentie voelen om continu te transformeren.

Lees meer over transformatie

CEO’s zien grote kansen, maar ook risico’s in GenAI

Het afgelopen jaar heeft slechts een minderheid van de CEO’s generatieve AI (zoals ChatGPT) in de eigen organisatie doorgevoerd. Een grote meerderheid verwacht echter dat deze vorm van kunstmatige intelligentie grote invloed zal hebben op de manier waarop het bedrijf opereert en geld verdient. Die verwachte impact van AI heeft zowel betrekking op de kansen als de risico’s, zo blijkt uit PwC's 27e CEO Survey.

Lees meer over GenAI

Klimaat betekent voor CEO’s ‘work in progress’

Uit PwC’s 27e CEO Survey blijkt dat de overgrote meerderheid van de CEO’s acties in gang heeft gezet om efficiënter om te gaan met energie. Ongeveer de helft is bezig met het ontwikkelen van klimaatvriendelijke producten en diensten. Een aanzienlijk deel van de CEO’s heeft echter geen plannen voor andere klimaatacties.

Lees meer over klimaat

CEO’s voelen druk om te veranderen toenemen

‘Dat de druk om te veranderen groot is, blijkt uit de twijfel van CEO’s over de levensvatbaarheid van hun businessmodel’, zegt CEO Agnes Koops-Aukes van PwC Nederland. ‘Wereldwijd denkt 45 procent van de bedrijfsbestuurders dat hun organisatie over tien jaar niet meer bestaat als ze blijven doorgaan op dezelfde koers. Dat was vorig jaar nog 39 procent.’

CEO’s verwachten daarnaast dat de druk toeneemt op factoren die invloed hebben op het businessmodel van hun onderneming. Anders gezegd: zij schatten de ‘drivers’ die veranderingen afdwingen, voor de komende drie jaar nog sterker in dan ze de afgelopen jaren al waren. Voor Nederlandse CEO’s geldt dat zij de invloed van overheidsregelgeving net zo groot inschatten als de invloed van technologische verandering.

Agnes Koops-Aukes: ‘Technologische veranderingen, nieuwe regelgeving en veranderingen in klantvoorkeuren dwingen CEO’s tot aanpassingen in hun businessmodel. Veranderingen in het businessmodel hebben ook impact op de operatie, op de technologie die deze ondersteunt, op de vaardigheden die nodig zijn. Dat vraagt om schaken op meerdere borden tegelijkertijd. Dat is een enorme uitdaging en vraagt veel van CEO's, die uiteindelijk de regie voeren op alle schaakborden.’

In welke mate beïnvloeden de volgende factoren veranderingen in de manier waarop uw bedrijf waarde creëert, levert en behoudt? (alleen in grote/zeer grote mate)

Wereldwijde uitkomsten

Nederlandse uitkomsten

CEO’s voelen zich minder kwetsbaar voor dezelfde bedreigingen

CEO’s beschouwen inflatie en macro-economische volatiliteit, net als vorig jaar, als de belangrijkste bedreigingen op de korte termijn. Maar deze bedreigingen worden een stuk lager ingeschat dan toen. Dit geldt ook voor andere factoren die potentieel de omzet en winstgevendheid van bedrijven bedreigen. In Nederland is het contrast tussen 2023 en 2024 nog groter. CEO's voelen zich in Nederland vooral veel minder kwetsbaar voor geopolitieke conflicten. Daarentegen ervaren de Nederlandse CEO’s de dreiging van klimaatverandering wel sterker dan vorig jaar.

CEO Agnes Koops-Aukes van PwC Nederland: ‘ Vorig jaar werd iedereen geconfronteerd met torenhoge inflatie en energieprijzen, problemen die toen zeer acuut waren. Toen lag de druk op de korte termijn, nu verschuift die duidelijk naar de langere termijn.'

Hoe kwetsbaar is uw bedrijf de komende twaalf maanden voor de volgende bedreigingen? (alleen zeer tot extreem kwetsbaar)

Wereldwijde uitkomsten

Nederlandse uitkomsten

Regelgeving is pijnpunt in het vestigingsklimaat

Uit de Nederlandse uitkomsten van de CEO Survey blijkt dat de hoge regeldruk een pijnpunt is. 55 procent van de Nederlandse CEO's beschouwt regelgeving als een factor die de komende jaren zeer veel invloed heeft op veranderingen in de organisatie. Wereldwijd ligt dat percentage op 47 procent. Nederlandse CEO's beschouwen regelgeving, net als hun wereldwijde collega’s overigens, tegelijkertijd ook als de grootste hindernis voor verandering.

De uitkomsten van een vraag over het vestigingsklimaat die alleen aan Nederlandse CEO’s is gesteld, laten ook zien dat regelgeving in het algemeen en belastingregelgeving in het bijzonder een pijnpunt is. Zestig procent van de CEO's is overigens niet van plan om operationele activiteiten naar het buitenland te verplaatsen. Van de CEO's die dat wel doen, zegt een aanzienlijk deel dat regelgeving daarbij een factor kan zijn.

Agnes-Koops-Aukes vindt dat dit een signaal is aan de partijen die nu onderhandelen over een nieuw kabinet. ‘Juist in een turbulente, onzekere wereld kan wetgeving ook richting geven. CEO's zijn daarom niet automatisch tegen nieuwe regelgeving. Ze verwachten wel dat deze kwalitatief goed, consistent en voorspelbaar is en aansluit bij internationale regelgeving om geen afbreuk te doen aan een gelijk speelveld. Een nieuwe regering moet zich ervan bewust zijn dat het Nederlandse vestigingsklimaat scheurtjes vertoont en openstaan voor signalen van het bedrijfsleven hierover. Aan de andere kant moeten bedrijven zich gedragen als “good citizens” om politieke én publieke steun voor hun standpunt en bezwaren te verwerven.’

Welke van de volgende factoren, indien van toepassing, kunnen u beïnvloeden in uw beslissing om operationele activiteiten te verplaatsen naar buiten Nederland?

Nederlandse uitkomsten

Het pessimisme over de economische groei is veranderd in een gevarieerd beeld

Vorig jaar waren de CEO’s zeer pessimistisch over de economische vooruitzichten, wat samenhing met de destijds zeer hoge inflatie en energieprijzen. Nu is dat beeld gevarieerder, hoewel er meer CEO’s uitgaan van een daling dan een stijging. Volgens PwC’s hoofdeconoom Barbara Baarsma is dat niet verrassend. ‘De wereld is intussen niet heel veel veranderd en nog steeds zeer onzeker. Het komende jaar gaat de helft van de wereldbevolking naar de stembus en de uitkomsten daarvan kunnen grote invloed hebben op de geopolitieke verhoudingen in de wereld en dus op internationale handelsstromen.’

Baarsma: ‘Daarnaast is er een opwaartse druk op de kosten op verschillende terreinen zoals energie, arbeid, grondstoffen, milieuheffingen en ruimte. De kosten van grote maatschappelijke transities zullen daardoor ook hoger uitvallen. Het is belangrijk dat CEO’s daar een realistisch beeld bij hebben, zonder de moed te verliezen om een stevige bijdrage te leveren. De CEO Survey laat ook zien dat CEO’s kosten kunnen besparen door inefficiënties in de bedrijfsvoering te verminderen. Zij schatten die zelf op veertig procent, dus daar is best wat te halen.’

Hoe denkt u dat de wereldwijde economische groei de komende twaalf maanden verandert?

Wereldwijde uitkomsten

PwC's 27e CEO Survey

Lees het volledige rapport met de wereldwijde resultaten

Download (PDF of 9.68mb)

Neem contact met ons op

Volg ons

Contact us

Agnes Koops-Aukes

Agnes Koops-Aukes

Voorzitter raad van bestuur, PwC Netherlands

Barbara Baarsma

Barbara Baarsma

Hoofdeconoom, PwC Netherlands

Tel: +31 (0)62 420 47 07

Hide