Fit for 55

EU zet in op energiebesparing en groener bouwen om klimaat doel te behalen

De EU streeft ernaar haar netto-uitstoot van broeikasgassen in 2030 met ten minste 55 procent te verminderen ten opzichte van 1990 en in 2050 klimaatneutraal te zijn. Op 14 juli 2021 heeft de Europese Commissie het Fit for 55 Package gepresenteerd met voorstellen om de CO₂-reductiedoelstelling voor 2030 te halen en de weg te effenen om in 2050 's werelds eerste klimaatneutrale continent te worden. Het ‘Fit for 55’-pakket is een omvangrijk wetgevingsvoorstel van 12.000 bladzijden waarin de in de EU-klimaatwet vastgelegde principes daadwerkelijk vorm krijgen.

Een aantal voorstellen van dit pakket, herziening van EU ETS, Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM), Effort Sharing Regulation, CO₂ uitstoot standaarden voor auto’s en busjes, LULUCF en Social Climate Fund, zijn gepubliceerd in het Publicatieblad van de EU op 16 mei 2023, na te zijn aangenomen door het Europees Parlement en door de Raad van de EU. Per 1 oktober 2023 zal CBAM in werking treden.

Download Emissions Insights

Inzicht in huidige en toekomstige EU ETS kosten

De Europese klimaatwet en de Europese Green Deal

De Europese Klimaatwet is op 20 juli 2021 in werking getreden. Om de doelstelling van EU-klimaatneutraliteit in 2050 te bereiken, voorziet de Europese Klimaatwet in een bindend EU-klimaatdoel voor 2030 van een EU-binnenlandse reductie van de netto broeikasgasemissies met ten minste 55 procent ten opzichte van het niveau van 1990 in 2030.

Met de Europese Green Deal voert de EU specifieke maatregelen in om deze klimaatambities en -doelstellingen te verwezenlijken.

1. EU ETS
2. Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM)
3. Energy Tax Directive
4. Overige groene belastingen, herzieningen en maatregelen

1. EU ETS

Met de herziening van het EU ETS zal de totale hoeveelheid emissierechten (het zogenaamde ‘plafond’) gefaseerd afnemen en wordt het jaarlijkse verminderingspercentage van deze emissierechten verhoogd. Voor de luchtvaart worden de gratis emissierechten geleidelijk afgeschaft en wordt het systeem meer aangepast om aan te sluiten op het mondiale ‘Carbon Offsetting and Reduction Scheme for International Aviation’ (CORSIA). Voor de scheepvaart worden de scheepvaartemissies voor het eerst opgenomen in het bestaande EU ETS-systeem. Daarnaast wordt een apart EU ETS-systeem ingevoerd voor de sectoren gebouwen en wegvervoer.

Lees meer

2. Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM)

Het CBAM introduceert een certificaat aankoopverplichting bij invoer in de EU van bepaalde goederen - ijzer en staal, cement, meststoffen, aluminium, elektriciteit en waterstof, sommige precursoren en een beperkt aantal afgeleide producten. De rapportage onder het systeem start op 1 oktober 2023 en een eventuele heffing is effectief vanaf 2027. Doel is het risico van ‘carbon leakage’ aan te pakken en de EU ETS te versterken. De invoering van een CBAM voor de hele EU moet een gemeenschappelijk en uniform kader creëren met als doel gelijkwaardigheid tussen het CO₂-beprijzingssysteem dat op de interne markt van de EU wordt toegepast en het CO₂-beprijzing mechanisme dat bij de invoer vanuit non-EU wordt toegepast.

Lees meer

3. Energy Tax Directive

Het voorstel met de langverwachte herziening van de EU richtlijn voor belasting van energieproducten en elektriciteit moet ervoor zorgen dat de belasting van energieproducten en elektriciteit beter aansluit bij het effect dat deze producten hebben op het klimaat, het milieu en de gezondheid. Het doel is belemmeringen voor schone technologieën weg te nemen en hogere belastingniveaus in te voeren voor inefficiënte en vervuilende brandstoffen.

Lees meer

4. Overige groene belastingen, herzieningen en maatregelen

Hier treft u een kort overzicht aan van de andere groene belastingen, herzieningen en maatregelen die in het ‘Fit for 55’-pakket zijn opgenomen.

Lees meer

Het ‘Fit for 55’ pakket’: 13 European Green Deal-bouwstenen

Op 14 juli 2021 heeft de Europese Commissie het pakket ‘Fit for 55 Package’ gepresenteerd. Een pakket betreft een breed aantal onderling samenhangende voorstellen tot herziening van verscheidene verordeningen en richtlijnen en een aantal nieuwe wetgevingsvoorstellen.

Volgens de Europese Commissie combineert het pakket de volgende elementen: de toepassing van EU-ETS emissiehandel op nieuwe sectoren, een aanscherping van de bestaande EU-ETS-regeling voor de handel in emissierechten, een grotere inzet van hernieuwbare energie, een grotere energie-efficiëntie en een snellere invoering van vervoermiddelen met lage of geen emissies. Het stelt daartoe ook een betere infrastructuur voor om deze transitie te ondersteunen. Het voorziet daarnaast in een nauwere afstemming van het groene belastingbeleid binnen het kader van de doelstellingen van de EU Green Deal. Het komt met maatregelen om ‘carbon leakage’ door verplaatsing van productie naar non-EU-landen en door productie in landen met lagere CO₂-uitstoot normen of beprijzing te voorkomen. Bovendien is voorzien in maatregelen om de natuurlijke koolstofreservoirs van de EU in stand te houden en in omvang te laten toenemen.

Een deel van de ‘Fit for 55’-bouwstenen bestaat uit volledig nieuwe wetgevingsvoorstellen en een ander deel uit actualiseringen van bestaande EU-richtlijnen en -verordeningen. U vindt een meer grondige en gedetailleerde toelichting via de navigatie hierboven, over:

Herziening van de EU-regeling voor de handel in emissierechten (EU ETS) (maritiem, luchtvaart, cap reduction, benchmarks, gratis emissierechten, wegvervoer en gebouwen)
Wijziging van de energiebelastingrichtlijn (EBR)
Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM)

De volgende bouwstenen worden kort weergegeven onder ‘Overige groene belastingen, herzieningen en maatregelen’.

Overige nieuwe wetsvoorstellen

ReFuelEU Aviation Initiative
FuelEU Maritime Initiative
Climate Social Fund
EU Forest Strategy

Aanpassingen bestaande EU wetgeving

Renewable Energy Directive (RED)
Effort Sharing Regulation (ESR)
Energy Efficiency Directive (EED)
Regulation on the inclusion of greenhouse gas emissions and removals from Land Use, Land Use Change and Forestry (LULUCF)
Alternative Fuels Infrastructure Regulation (AFID)
Regulation setting CO₂ emission performance standards for new cars and vans