‘Omarm ESG Omnibus als strategische kans voor duurzame groei’

De ESG Omnibus – het pakket met voorgestelde wijzigingen op het gebied van duurzaam rapporteren – moet voor bedrijven geen reden zijn om achterover te leunen. Integendeel, het biedt juist de tijd om duurzaamheid écht te integreren in de huidige bedrijfsstrategie. Een strategische én economische kans, stelt Femke Helgers, PwC's duurzaamheid en strategie-expert.

Niet achterover leunen

Duurzaamheid gaat verder dan alleen het naleven van wet- en regelgeving. Het integreren van duurzaamheid in jouw bedrijf biedt niet alleen een strategische kans, maar ook economische kansen om te investeren in innovatie, het gebruik van grondstoffen efficiënter te maken en de veerkracht van de toeleveringsketen te versterken.

Eventuele vertragingen in de duurzaamheidsrapportage als gevolg van de recent aangekondigde ESG Omnibus moet geen reden zijn om achterover te leunen. Dit is waarom:

De realiteit toont het belang van duurzaamheid, ook voor het succes van de bedrijfsvoering.

Duurzaamheid belangrijker dan ooit

Ons klimaat en onze biodiversiteit staan onder sterke druk. Volgens de Wereld Meteorologische Organisatie is 2024 het warmste jaar ooit, ongeveer anderhalve graad boven het pre-industriële niveau. De Verenigde Naties luiden de noodklok nu een op de acht diersoorten op het punt van uitsterven staat. Tegelijkertijd wijst een recent PwC-rapport uit dat meer dan vijftig procent van het wereldwijde BBP sterk of gematigd afhankelijk is van de natuur en haar bronnen.

Tegenwoordig zien we door klimaatverandering meer en meer extreme weersomstandigheden, overexploitatie van hulpbronnen en problemen in de waardeketen. De behoefte aan daadkrachtige en strategische bedrijfsreacties op duurzaamheidskwesties is daardoor nog nooit zo urgent geweest. Dit laat zien dat duurzaamheid niet alleen gaat om het voldoen aan wet- en regelgeving; het is een essentiële noodzaak voor zakelijk en langetermijnsucces .

Nu handelen leidt tot waardecreatie op de lange termijn

Er is een sterke en voortdurende vraag naar betrouwbare duurzaamheidsrapportage en informatie, gedreven door de eisen en vraag van investeerders, werknemers en consumenten.  De Investor Survey van PwC 2024 toont aan dat:

• 71 procent van de investeerders gelooft dat bedrijven ESG-factoren in hun bedrijfsstrategie moeten integreren. 
• 50 procent stelt dat het essentieel is voor bedrijven om hun waardecreatieprocessen aan te passen om klimaatverandering aan te pakken.

Bovendien geeft onderzoek van de Europese Investeringsbank aan dat meer dan driekwart van de Europeanen tussen de 20 en 29 jaar duurzaamheid prioriteit geeft bij het kiezen van een werkgever. Dit is een belangrijke groep voor het aantrekken van nieuw talent binnen bedrijven. Ook consumentengedrag biedt verdere inzichten: Onderzoek van PwC onthult dat consumenten bereid zijn een premie van 9,7 procent te betalen voor duurzame producten, zelfs in tijden van stijgende kosten en inflatie.

Tot voor kort had de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) een sterke voortstuwende kracht voor veel bedrijven op het naar buiten brengen van betrouwbare duurzaamheidsrapportages.  Bedrijven die onder de voorgestelde Omnibus wijzigingen niet langer verplicht zijn te rapporteren, kunnen zich nog steeds vrijwillig houden aan (een deel van) de CSRD en de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD). Door vrijwillig transparantie te tonen, kunnen koplopers zichzelf nog verder onderscheiden van concurrenten in de markt.

Hoe kun je vandaag aan de slag?

Nu het belang van proactieve integratie van duurzaamheid in de bedrijfsstrategie groeit, is het belangrijk daadwerkelijk stappen te zetten om vooruitgang te boeken. Deze acht praktische stappen helpen je vooruit.

1. Focus op strategische relevantie: Gebruik de uitkomsten van de dubbele materialiteitsanalyse (DMA), en de daarbij behorende Impact, Risico’s en Kansen (IRK's) niet slechts als een onderdeel van de duurzaamheidsrapportage, maar als een middel om inzichten te creëren om de duurzaamheidsstrategie te evalueren en te verbeteren.
2. Stem de strategie af op de onderwerpen die de meeste waarde opleveren: Focus op de onderwerpen die de meeste waarde kunnen opleveren voor jouw bedrijf. Vind uit wat stakeholders belangrijk vinden en prioriteer deze onderwerpen in de strategie, zodat jouw organisatie zich hierin kan differentiëren.
3. Verbeter of herontwerp het bestuur: Zorg ervoor dat er een robuuste governance staat om de duurzaamheidsdoelstellingen te ondersteunen. Maak duidelijk wie verantwoordelijk is voor welk onderwerp en op welk niveau. Daarnaast is continue monitoring van de voortgang via reguliere managementprocessen ook belangrijk, bijvoorbeeld dat duurzaamheid een standaard onderdeel is van de interne rapportage en/ of prestatie beoordelingen.
4. Prioriteer beleid, acties en doelstellingen: Veel bedrijven hebben moeite met het vaststellen van duidelijke doelstellingen en ondersteunende actieplannen op het gebied van duurzaamheid, breder dan klimaat, omdat dit meer inzicht behoeft. Nu is dus dé gelegenheid om zulke onderwerpen beter te organiseren. Beleid, actieplannen en duidelijke doelstellingen helpen u om risico’s te verminderen en de kansen die zich voordoen optimaal te benutten.
5. Integreer duurzaamheid in de kernbedrijfsprocessen: Integreer duurzaamheid als standaard onderdeel in de essentiële bedrijfsfuncties. Denk aan (jaarlijkse) budgettering, planning, prognoses en investeringsprocessen. 
6. Ontwikkel robuuste data: Het versterken van rapporteringsgovernance, technologie, processen en controles bereidt u voor op eventuele rapporterings- en assurancebehoeften; het is echter ook essentieel voor data gedreven inzichten voor prestatieverbetering en het in kaart brengen van duurzaamheidsrisico’s. 
7. Bouw consensus op bestuursniveau: Betrek het bestuur van de organisatie om de ambitie voor bepaalde duurzaamheidsonderwerpen vast te stellen. Toon aan welke investeringen nodig zijn per ambitielevel en wat de verwachte uitkomsten zijn; dit is een cruciale stap voor strategische afstemming van duurzaamheid en bedrijfsvoering. PwC's recent ontwikkelde VR Sustainability Experience biedt een innovatieve manier om dit gesprek te starten.
8. Maak duurzaamheid essentieel voor de bedrijfsmissie: Ontwikkel draagvlak voor duurzaamheid binnen de organisatie, zodat duurzaamheid wordt gezien als integraal onderdeel van de bredere bedrijfsdoelstellingen en niet enkel als middel om te voldoen aan wet- en regelgeving.

Omarm de ESG Omnibus als een strategische kans

De ESG Omnibus moet niet leiden tot het stopzetten van duurzaamheidsinitiatieven. De Omnibus is een kans om de tijd te nemen om duurzaamheidsinitiatieven te evalueren en deze af te stemmen op de strategische waardegedreven factoren van de organisatie. Deze proactieve benadering stelt organisaties in staat om niet alleen een strategische voorsprong ten opzichte van concurrenten in de markt op te bouwen, maar ook een betekenisvolle bijdrage te leveren aan duurzaamheidsdoelen resulterend in duurzame groei en waardecreatie op lange termijn.