Bijdragen aan een duurzaam belastingstelsel

Iedereen heeft met belastingen te maken. Regels veranderen regelmatig en het belastingstelsel kan als complex worden ervaren. PwC wil helpen het stelsel te begrijpen en te verbeteren, door kennis te delen over bestaande wet- en regelgeving en door mee te denken over wat beter of anders kan.

Onderzoek belastingbijdrage Nederlandse bedrijfsleven

Het ondernemingsklimaat is onderwerp van maatschappelijk debat. Het is daarom des te belangrijker dit debat op basis van feiten en cijfers te voeren. Tijdens het debat over het Belastingplan 2024 vroeg de Eerste Kamer hoeveel belasting de grootste bedrijven afdragen. De minister van Financiën gaf aan dat deze inzichten op korte termijn niet beschikbaar zijn. Daarom heeft PwC de ontbrekende informatie uitgezocht en beschikbaar gemaakt via het rapport ‘De totale belastingbijdrage van het Nederlandse bedrijfsleven in 2023’ PwC gaat dit onderzoek jaarlijks herhalen. De uitkomsten zijn gedeeld met de vaste Kamercommissie Financiën en besproken met Kamerleden, ambtenaren en andere stakeholders.

Onderzoek hoe meer werken wél meer kan lonen

Het arbeidsmarkttekort is groot. Eerder becijferde PwC dat het gat tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt bijna verdwijnt als deeltijdwerkers vier uur per week extra gaan werken. Het klinkt simpel, maar is het niet. Meer werken en dus meer inkomen, kan onder de streep namelijk flink tegenvallen. De marginale druk, het belastingtarief dat je betaalt over je laatstverdiende euro inclusief verlies van toeslagen, is hoog en bovendien niet transparant. Daarom heeft PwC een ander systeem uitgedacht, waarbij het belastingtarief niet langer gekoppeld wordt aan het totale jaarloon, maar aan de hoogte van het uurloon. Hierdoor loont meer werken wél meer. Het idee is besproken met Kamerleden en andere stakeholders en gedeeld met het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid via een internetconsultatie.

Combinatie PwC- en academische functie

Verscheidene partners en medewerkers van PwC combineren hun functie bij PwC met een academische functie. Dit betekent dat deze medewerkers naast hun functie bij PwC werkzaam zijn bij een universiteit als bijvoorbeeld (bijzonder) hoogleraar, docent  of onderzoeker. PwC stimuleert het combineren van de twee functies. Onze partners en medewerkers kunnen zo ook naast hun PwC-werkzaamheden een bijdrage leveren aan de maatschappij door het delen van hun praktijkervaring, kennis en vaardigheden. Dat past bij onze ambitie om te bouwen aan vertrouwen en duurzame vooruitgang te creëren.

Het hebben van een ‘dubbele pet’ in het algemeen, en binnen fiscaal recht in het bijzonder, is onderdeel van maatschappelijk debat. Wij vinden het belangrijk transparant te zijn over waarom wij voorstander zijn van het combineren van deze functies, welke richtlijnen we hanteren en om welke individuen het gaat.

Houvast voor nieuw belastingbeleid

Het Nederlandse belastingstelsel loopt achter op uitdagingen waar de samenleving voor staat, zoals toegenomen ongelijkheid, klimaatverandering, vergrijzing en nieuwe bedrijfsmodellen. Dat leidt in de praktijk tot knelpunten. PwC wil houvast bieden bij het oplossen van die knelpunten. In oktober 2020 heeft PwC de notitie ‘Houvast voor nieuw belastingbeleid’ gestuurd naar de vaste Kamercommissie Financiën. Dit is een eerste reactie op het rapport ‘Bouwstenen voor een beter belastingstelsel’. Daarnaast heeft PwC in mei 2020 zijn visie gedeeld op de belastingheffing van multinationals.

PwC doet ook onderzoek in opdracht van het ministerie van Financiën. We hebben onder meer een onderzoek gedaan naar de beschikbaarheid van data voor een heffing in box 3 op basis van werkelijk rendement, we hebben in kaart gebracht hoe verschillende landen belasting heffen bij multinationale ondernemingen en we onderzochten hoe verschillende landen omgaan met doorstroomvennootschappen.

‘Deltaplan Belastingen voor een Circulaire en Sociale Economie’

In februari 2021 presenteerde de onafhankelijke denktank The Ex’tax Project een deltaplan voor belastinghervorming. Het plan is tot stand gekomen in een samenwerking van Ex’tax met Deloitte, EY, KPMG en PwC en is overhandigd aan het kabinet. Het rapport laat zien dat door lasten te verschuiven van arbeid naar vervuiling en verbruik, het mogelijk wordt om CO₂-emissies terug te dringen en grondstofgebruik te verminderen. Als het principe ‘de vervuiler betaalt’ wordt toegepast, ontstaat binnen enkele jaren voor 23 miljard euro ruimte om de lasten op arbeid te verlagen, voor huishoudens én werkgevers. In 2022 kwam een tweede rapport uit, getiteld ‘The taxshift’. Hierin wordt onderzocht hoe financiële prikkels in belastingstelsels een inclusieve circulaire economie kunnen ondersteunen. Namens PwC schreven Edwin Visser en Niels Muller mee aan de rapporten.

‘Corporate Tax Governance’

Het mondiale landschap voor belastingen en regelgeving verandert snel. Niet alleen door veranderingen in wetten, maar ook door veranderingen in de regelgeving voor fiscaal bestuur, gedragscodes en tal van internationale initiatieven op het gebied van fiscale transparantie en maatregelen tegen belastingontwijking. Deze veranderingen raken allemaal aan Corporate Tax Governance: het formuleren van een fiscale langetermijnstrategie, heldere rollen en verantwoordelijkheden, fiscaal risicomanagement en fiscale transparantie. PwC schreef een brochure over ‘Corporate tax governance. Creating a sustainable tax approach in times of fundamental change’ en organiseert regelmatig stakeholdersessies op dit thema.

PwC-reacties op consultaties Europese Commissie

De wereld van belastingen is continu in beweging. De laatste jaren bijvoorbeeld ten aanzien van belastingheffing over de digitale economie, het uitwisselen van informatie van belastingplichtigen tussen landen, en welke investeringen als ecologisch duurzaam worden bestempeld (EU Taxonomy). Deze ontwikkelingen worden mede vormgegeven door de Europese Commissie met de aanpassing van bestaande richtlijnen of de ontwikkeling van nieuwe richtlijnen. PwC reageerde meermaals op consultaties van de Europese Commissie.

‘Tax Transparency Benchmark’

Transparantie over fiscaliteit is belangrijk. Daarom maken de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO) en PwC samen de ‘Tax Transparency Benchmark’. Dat doen we sinds 2015. De resultaten van de editie van 2023 laten zien dat Nederlandse en Europese beursgenoteerde bedrijven opnieuw fiscaal transparanter zijn dan in het voorgaande jaar.

Fiscale strategie en gedragscode van PwC Nederland

PwC adviseert klanten over fiscaliteit en beoordeelt ondernemingen op hun fiscale transparantie via de ‘Tax Transparency Benchmark’. Vanzelfsprekend zijn wij hierover zelf ook open. Daarom hebben wij onze fiscale strategie en fiscale gedragscode gepubliceerd. Hiermee geven we onze adviseurs houvast.

BVm

Sociale ondernemingen combineren hun streven naar maatschappelijke impact met een gezond businessmodel. Wij geloven in hun kracht. Daarom helpt PwC sociale ondernemingen door onze kennis en kunde te delen, pro bono en onder werktijd. We ondersteunen deze ondernemingen op individueel niveau en zien ook tegen welke issues zij aanlopen, bijvoorbeeld op juridisch gebied. Daarom heeft PwC een aanzet gedaan voor een maatschappelijke BV en deze ideeën gedeeld met de staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat. Ook nam PwC’er Pjotr Anthoni deel aan een BVm-expertgroep van hetzelfde ministerie.

Onderzoeken kinderopvangtoeslag en Fraude Signalering Voorziening

In opdracht van het Ministerie van Financiën heeft PwC de tijdlijn rondom het memo Palmen gereconstrueerd. Dit memo gaat over kinderopvangtoeslag. Ook deed PwC onderzoek naar de Fraude Signalering Voorziening (FSV) van de Belastingdienst, wat leidde tot diverse rapporten (1, 2, 3). Deze onderzoeken zijn besproken in de Tweede Kamer.